Budynek dawnego Domu Wdów w Oleśnicy

Budynek dawnego Domu Wdów
w Oleśnicy
Zabytek: nr rej. 971, decyzja z dn. 08.04.1964[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Oleśnica

Adres

ul. Jana Matejki 19,
56-400 Oleśnica

Fundator

Sylwiusz Fryderyk Wirtemberg

Ukończenie budowy

1683

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie Oleśnicy
Mapa konturowa Oleśnicy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek d. Domu Wdów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Budynek d. Domu Wdów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek d. Domu Wdów”
Położenie na mapie powiatu oleśnickiego
Mapa konturowa powiatu oleśnickiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Budynek d. Domu Wdów”
Ziemia51°12′40″N 17°22′51″E/51,211111 17,380833

Budynek dawnego Domu Wdów w Oleśnicy – zabytkowy budynek w Oleśnicy, powstały w 1683 roku z inicjatywy księcia Sylwiusza Fryderyka Wirtemberskiego, którego celem było stworzenie miejsca zamieszkania dla wdów po urzędnikach księstwa oleśnickiego. W latach 30. XX wieku najprawdopodobniej zatracił swoją pierwotną funkcję. Zniszczony w trakcie działań wojennych w 1945 roku, odbudowany w latach 60. Od 14 września 1965 roku na mocy Zarządzenia Nr 110 Ministra Kultury i Sztuki jest siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. F. Chopina.

Historia

Panujący w księstwie oleśnickim w latach 1668–1697 książę Sylwiusz Fryderyk podejmował działania na rzecz rozwoju przede wszystkim w sztuki oraz nauki[2]. W związku z tym pojawił się także problem utrzymania wdów po nauczycielach i kaznodziejach, którzy pozostawali w trakcie swojej służby na pensji z książęcego skarbca. W celu zapewnienia utrzymania wdowom bez środków do życia, z inicjatywy Sylwiusza Fryderyka, w 1968 roku wybudowano dom wdów[2][3][4].

Był to jednopiętrowy budynek z dwuspadowym dachem. Zamieszkiwać go mogło osiem wdów, którym zapewniano jednocześnie opał[4].

W 1730 roku budynek uległ spaleniu, prawdopodobnie ze względu na pierwotną szachulcową konstrukcję. Nieznana jest data jego odbudowy, jednak budowla była uwieczniona na rycinie z 1750 roku. Inicjatorem odbudowy w stylu barokowym z mansardowym dachem był książę Karol Fryderyk[3]. Od 1825 roku działanie Domu Wdów było finansowane nie ze skarbca księstwa, ale z budżetu miasta i datków kościelnych. W 1899 roku przed budynkiem umieszczono pomnik Ottona von Bismarcka. W 1910 roku budynek służył głównie wdowom po oleśnickich pastorach[3]. Sześć lat później na piętrze wydzielono dodatkową przestrzeń mieszkalną, tzw. mansardę[4].

W latach 20. XX wieku dom był utrzymywany już przez parafię ewangelicką. W latach 30. dom stał się własnością miasta i wówczas przestał pełnić swoją dotychczasową rolę. Nie jest jednak znane, co się wówczas w nim mieściło[3].

W trakcie walk o Oleśnicę w styczniu 1945 roku budynek został spalony[4]. W latach 1960–1962[4] lub 1960–1965 Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków odbudowały go na podstawie projektu J. Dąbrowskiego, W. Mrożka i R. Stachury. Mury mansardy zostały rozebrane, odwzorowano portal wejściowy i obramienia okien[5]. Wnętrza zostały wybudowane od nowa[4]. W 1962 roku w budynku rozpoczęło działalność Państwowe Ognisko Muzyczne[3], a na mocy Zarządzenia Nr 110 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 14 września 1965 r. jest siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. F. Chopina[6].

W 2019 roku budynek przeszedł remont, otrzymując nowy wygląd elewacji[7].

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Uchwała rady miasta Oleśnicy z dnia 30 października 2007 r., „Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego”, 30 października 2007 [dostęp 2024-08-21].
  2. 1 2 Gaworski 2023 ↓, s. 50.
  3. 1 2 3 4 5 Marek Nienałtowski, Dom Wdów [online], 19 września 2021 [dostęp 2024-08-22].
  4. 1 2 3 4 5 6 Marek Nienałtowski, Dom Wdów [online], Urząd Miasta Oleśnicy [dostęp 2024-08-22].
  5. ↑ Adamska 1999 ↓.
  6. ↑ Podstawowe informacj [online], Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. F. Chopina w Oleśnicy [dostęp 2024-08-23].
  7. ↑ Tak prezentuje się elewacja dawnego Domu Wdów, a dziś szkoły muzycznej [online], olesnica.info, 22 czerwca 2019 [dostęp 2024-08-23].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.