Caecilia

	Caecilia
	Linnaeus, 1758
	; C. nigricans
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy beznogie
Rodzina	marszczelcowate
Rodzaj	Caecilia
	Typ nomenklatoryczny
	Caecilia tentaculata Linnaeus, 1758
Synonimy
	Coecilia – Latreille, 1801; Cécilie – Duméril & Bibron, 1841; Amphiumophis Werner, 1901;
	Coecilia – Latreille, 1801; Cécilie – Duméril & Bibron, 1841; Amphiumophis Werner, 1901;
Gatunki
	42 gatunki – zobacz opis w tekście
	42 gatunki – zobacz opis w tekście

Caecilia – rodzaj płazów beznogich z rodziny marszczelcowatych (Caeciliidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Panamie i północnej części Ameryki Południowej na południe do Boliwii^[5].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w 10. wydaniu Systema Naturae, publikacji własnego autorstwa poświęconej systematyce zwierząt i roślin^[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)^[6] ślepaczek zwyczajny (C. tentaculata).

Etymologia

Caecilia (Coecilia, Cécilie): łac. caecilia rodzaj jaszczurki, prawdopodobnie ‘ślepy robak’, od caecus ‘robak’^[7].
Amphiumophis: rodzaj Amphiuma Garden, 1821; gr. οψις opsis, οψεως opseōs ‘wygląd, oblicze, twarz’^[8]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Amphiumophis andicola Werner, 1901 (= Caecilia tentaculata Linnaeus, 1758).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[5]:

Caecilia abitaguae Dunn, 1942
Caecilia albiventris Daudin, 1803
Caecilia antioquiaensis Taylor, 1968
Caecilia aprix Fernández-Roldán & Rueda-Almonacid, 2022
Caecilia armata Dunn, 1942
Caecilia atelolepi Fernández-Roldán, Lynch & Medina-Rangel, 2023
Caecilia attenuata Taylor, 1968
Caecilia bokermanni Taylor, 1968
Caecilia caribea Dunn, 1942
Caecilia corpulenta Taylor, 1968
Caecilia crassisquama Taylor, 1968
Caecilia degenerata Dunn, 1942
Caecilia disossea Taylor, 1968
Caecilia dunni Hershkovitz, 1938
Caecilia epicrionopsoides Fernández-Roldán, Lynch & Medina-Rangel, 2023
Caecilia flavopunctata Roze & Solano, 1963
Caecilia goweri Fernández-Roldán & Lynch, 2021
Caecilia gracilis Shaw, 1802
Caecilia guntheri Dunn, 1942
Caecilia inca Taylor, 1973
Caecilia isthmica Cope, 1877
Caecilia leucocephala Taylor, 1968
Caecilia macrodonta Fernández-Roldán, Lynch & Medina-Rangel, 2023
Caecilia marcusi Wake, 1985
Caecilia museugoeldi Maciel & Hoogmoed, 2018
Caecilia nigricans Boulenger, 1902
Caecilia occidentalis Taylor, 1968
Caecilia orientalis Taylor, 1968
Caecilia pachynema Günther, 1859
Caecilia perdita Taylor, 1968
Caecilia pulchraserrana Acosta-Galvis, Torres & Pulido-Santacruz, 2019
Caecilia subdermalis Taylor, 1968
Caecilia subnigricans Dunn, 1942
Caecilia subterminalis Taylor, 1968
Caecilia tentaculata Linnaeus, 1758 – ślepaczek zwyczajny^[9]
Caecilia tenuissima Taylor, 1973
Caecilia tesoro Bock, Arroba-López, Velez-Giler, Moreira, Wiedebusch, Neira-Salamea, Wilkinson, Fuchs, Schönleitner, Rödel & Ron, 2024
Caecilia thompsoni Boulenger, 1902
Caecilia truncata Bock, Arroba-López, Velez-Giler, Moreira, Wiedebusch, Neira-Salamea, Wilkinson, Fuchs, Schönleitner, Rödel & Ron, 2024
Caecilia volcani Taylor, 1969
Caecilia wilkinsoni Fernández-Roldán & Lynch, 2023
Caecilia yaigoje Fernández-Roldán, Medina-Rangel & Lynch, 2023

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Caecilia Linnaeus, 1758.
↑ Francuski zapis nazwy Caecilia Wagler, 1828 (= Caecilia Linnaeus, 1758).

Przypisy

1 2 C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 229. (łac.).
↑ C.S. Sonnini de Manoncourt & P.-A. Latreille: Histoire Naturelle des Reptiles, avec Figures dissinées d’après Nature. T. 4. Paris: Deterville, 1801, s. 237.
↑ A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie Genérale ou Histoire Naturelle Complète des Reptiles. Cz. 8. Paris: Roret, 1841, s. 271. (fr.).
↑ F. Werner. Reptilien und Batrachier aus Peru und Bolivien. „Abhandlungen und Berichte des Zoologischen und Anthropologisch-Ethnographischen Museums zu Dresden”. 9, s. 14, 1901. (niem.).
1 2 D.R. Frost: Caecilia Linnaeus, 1758. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2025-02-05]. (ang.).
↑ E.R. Dunn. The American caecilians. „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College”. 91, s. 494, 1942. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 42.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 175.
↑ D. Burnie: Królestwo Zwierząt. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-632-X.

Bibliografia

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[a-2] Niepoprawna późniejsza pisownia Caecilia Linnaeus, 1758.

[b-4] Francuski zapis nazwy Caecilia Wagler, 1828 (= Caecilia Linnaeus, 1758).

[Linnaeus-1] 1 2 C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 229. (łac.).

[Latreille-3] C.S. Sonnini de Manoncourt & P.-A. Latreille: Histoire Naturelle des Reptiles, avec Figures dissinées d’après Nature. T. 4. Paris: Deterville, 1801, s. 237.

[Duméril&Bibron-5] A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie Genérale ou Histoire Naturelle Complète des Reptiles. Cz. 8. Paris: Roret, 1841, s. 271. (fr.).

[Werner-6] F. Werner. Reptilien und Batrachier aus Peru und Bolivien. „Abhandlungen und Berichte des Zoologischen und Anthropologisch-Ethnographischen Museums zu Dresden”. 9, s. 14, 1901. (niem.).

[asw-7] 1 2 D.R. Frost: Caecilia Linnaeus, 1758. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2025-02-05]. (ang.).

[dunn-8] E.R. Dunn. The American caecilians. „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College”. 91, s. 494, 1942. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=82_42]-9] Jaeger 1959 ↓, s. 42.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=215_175]-10] Jaeger 1959 ↓, s. 175.

[Burnie-11] D. Burnie: Królestwo Zwierząt. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-632-X.

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]