Calyptomena
| Calyptomena | |||
| Horsfield, 1822[1][2][3][4] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – nosoczub szmaragdowy (C. viridis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Calyptomena | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Calyptomena viridis Raffles, 1822 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Calyptomena – rodzaj ptaków z rodziny nosoczubów (Calyptomenidae).
Występowanie
Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Półwyspie Malajskim, Borneo, Sumatrze i kilku mniejszych okolicznych wyspach[3][9].
Morfologia
Długość ciała 14–21 cm, masa ciała 43–171 g[9].
Systematyka
Pierwszy opis rodzaju
Przez wiele lat za autora pierwszego opisu rodzaju Calyptomena uznawany był Thomas Stamford Raffles[1][5]. W 2010 roku David R. Wells i Edward C. Dickinson wykazali jednak, że za autora pierwszego opublikowanego opisu powinien być uznany Thomas Horsfield (sugerował to już Oberholser w 1921 roku). Horsfield zamieścił opis Calyptomena w opublikowanym w czerwcu 1822 roku 4. tomie swojej książki Zoological researches in Java, and the neighbouring islands[1] (w 1824 roku ukazało się wydanie zbiorcze[10]), zaś numer „Transactions of the Linnean Society of London” z opisem Rafflesa ukazał się nie wcześniej niż w listopadzie tego samego roku. I choć Horsfield wymienia nazwisko Rafflesa i nazwę czasopisma w nagłówku opisu rodzaju, to sam opis jest zupełnie inny niż ten zawarty w „Transactions of the Linnean Society of London”, co świadczy o tym, że jego autorem, a tym samym autorem pierwszego opublikowanego opisu, jest Horsfield[1].
Etymologia
Calyptomena (Calyptomene, Caliptomena, Calyptomaena): gr. καλυπτος kaluptos „ukryty”, od καλυπτω kaluptō „ukryć”; μηνη mēnē „księżyc”; w aluzji do piór w kształcie półksiężyca pokrywających kantarek i dziób nosoczuba szmaragdowego[11].
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[2]:
- Calyptomena hosii Sharpe, 1892 – nosoczub modrobrzuchy
- Calyptomena viridis Raffles, 1822 – nosoczub szmaragdowy
- Calyptomena whiteheadi Sharpe, 1887 – nosoczub czarnogardły
Uwagi
Przypisy
- 1 2 3 4 David R. Wells & Edward C. Dickinson. Authorship of the Broadbill genus name Calyptomena and the correct citations for this and Calyptomena viridis Raffles. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 130 (2), s. 143-145, 2010. (ang.).
- 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Calyptomenidae Bonaparte, 1850 – nosoczuby - African and Green Broadbills (wersja: 2020-12-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-02-10].
- 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.1). [dostęp 2022-02-10]. (ang.).
- ↑ Alan P. Peterson: Calyptomenidae. [w:] Zoonomen [on-line]. [dostęp 2022-02-10]. (ang.).
- 1 2 T.S. Raffles. Descriptive Catalogue of a Zoological Collection made in Sumatra. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13, s. 295, 1822. (ang.).
- ↑ C. Ranzani: Elementi di zoologia. T. 3. Bologna: Per le stampe di Annesio Nobili, 1826, s. 318. (wł.).
- ↑ Ch.-L. Bonaparte. Saggio di una distribuzione metodica degli Animali Vertebrati. „Giornale Arcadico di Scienze Lettere ed Arti”. 49, s. 43, 1831. (wł. • łac.).
- ↑ Ch.-L. Bonaparte. Conspectus Volucrum Zygodactylorum. „Ateneo Italiano”. 2, s. 316, 1854. (łac.).
- 1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: African and Green Broadbills (Calyptomenidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.calypt1.01. [dostęp 2020-10-27]. (ang.).
- ↑ T. Horsfield, Zoological researches in Java, and the neighbouring islands, 1824 (ang. • łac.).
- ↑ Calyptomena, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-10] (ang.).