Pieprznik rdzewiejący
_2.jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pieprznik rdzewiejący |
| Nazwa systematyczna | |
| Cantharellus ferruginascens P.D. Orton Notes R. bot. Gdn Edinb. 29(1): 84 (1969) | |
.jpg)
Pieprznik rdzewiejący (Cantharellus ferruginascens P.D. Orton) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1969 r. Peter Darbishire Orton na ziemi w Anglii[1]. Synonim: Cantharellus cibarius var. ferruginascens (P.D. Orton) Courtec. 1993[2].
Polska nazwa początkowo pojawiła się w internetowym atlasie grzybów[3]. W 2025 r. jej używanie zostało zarekomendowane przez Komisję ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego[4].
Morfologia
Owocniki przeważnie występują gromadnie, rzadko w niewielkich kępkach. Po uszkodzeniu zmienia barwę na rdzawą[5].
Średnica do 5 cm. U młodych okazów wypukły, potem płaski, na koniec z wgłębieniem w środku, mięsisty. Powierzchnia cytrynowożółta do blado pomarańczowożółtej, czasem z odcieniami oliwkowymi lub czerwonawymi, gładka, matowa i delikatnie aksamitna. Brzeg klapowany i podwinięty[5].
Listewkowy (phlebioidalny). Listewki niskie i rozwidlone lub anastomozujące, głęboko zbiegające na trzon, początkowo biało-żółte, później blado żółtopomarańczowe[5].
Wysokość 2–6 cm, grubość do 2 cm, twardy, ku górze rozszerzający się i stopniowo przechodzący w kapelusz. Powierzchnia delikatnie aksamitna, jasnożółtopomarańczowa, u podstawy ciemniejsza[5].
Zwarty, żółty, matowobiaławy, przy skórce prawie biały. Ma słaby, owocowy zapach i przyjemny smak[5].
Kremowy. Zarodniki szerokoelipsoidalne, 7.5-10 × 5-6 µm[6].
- Gatunki podobne
Również bladożółto zabarwione owocniki ma pieprznik blady (Cantharellus pallens), który także rośnie w lasach liściastych, odróżnia się jednak bardziej mięsistym i krępym owocnikiem, który po uszkodzeniu lub ugnieceniu nie przebarwia się. Pospolity pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius) ma silniej wybarwione owocniki, które także nie zmieniają barwy po ugnieceniu lub przecięciu[3].
Występowanie i siedlisko
Znany jest tylko w Europie[7]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[8]. Wymieniają go internetowe atlas grzybów[3][9].
Naziemny grzyb mykoryzowy[8]. Rośnie w lasach liściastych pod grabami, klonami i dębami[3].
Znaczenie
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- 1 2 3 4 5 Cantharellus ferrugineus (pieprznik rdzewiejący) [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 4 (2025) Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 23 stycznia 2025 (pol.).
- 1 2 3 4 5 Manuel Becerra, Estrella Robles, José Manuel Gaona, Cantharellus ferruginascens P.D. Orton, Nueva especie para el catalogo micologico de Andalucia [online], SGHN, s. 18–20 [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ R. Watling, E.Turnbull, British Fungus Flora. Agarics and Boleti. Vol. 8 / Cantharellaceae, Gomphaceae and amyloid-spored and xeruloid memebers of Tricholomataceae (excl. Mycena), 1998.
- ↑ Występowanie Cantharellus ferruginascens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 98–99, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic [online] [dostęp 2023-12-17] (pol.).