Casiomys
| Casiomys | |||
| Voss, 2024[1] | |||
 Kolumbiarek mgielny (C. chapmani) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Casiomys | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Hesperomys (Oryzomys) alfaroi J.A. Allen, 1891 | |||
| Gatunki | |||
| |||
Casiomys – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Gwatemali, Hondurasie, Salwadorze, Nikaragui, Kostaryce, Panamie, Kolumbii i Ekwadorze[2][3][4].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 80–151 mm, długość ogona 89–150 mm, długość ucha 14–22 mm, długość tylnej stopy 24–33 mm; masa ciała 20–55 g[3][5].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 2024 roku amerykański teriolog Robert S. Voss, w artykule zatytułowanym Nowy rodzaj „Grupy Alfaroi” z Oryzomys sensu lato (Rodentia: Cricetidae: Sigmodontinae), opublikowanym w czasopiśmie „American Museum novitates”[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) kolumbiarek mały (C. alfaroi).
Etymologia
Casiomys: gr. κασις kasis ‘rodzeństwo’; μυς mus, μυoς muos ‘mysz’[6].
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[7][2]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[8] | Podgatunki[3][2][5] | Rozmieszczenie geograficzne[3][2][5] | Podstawowe wymiary[3][5][a] | Status IUCN[9] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Casiomys rostratus | (C.H. Merriam, 1901) | kolumbiarek długonosy | gatunek monotypowy | wschodni i południowy Meksyk (włącznie z półwyspem Jukatan), północna Gwatemala, południowo-zachodni Honduras, Salwador i Nikaragua; zakres wysokości: 0–1500 m n.p.m. | DC: 10–14 cm DO: 12–15 cm MC: 30–55 g |
LC |
 |
Casiomys chapmani | (O. Thomas, 1898) | kolumbiarek mgielny | gatunek monotypowy | endemit Meksyku: Sierra Madre Wschodnia i wyżyny Oaxacy; zakres wysokości: 1550–2500 m n.p.m. | DC: 8–15,1 cm DO: 9,4–11,4 cm MC: 20–44 g |
VU |
| Casiomys melanotis | (O. Thomas, 1893) | kolumbiarek czarnouchy | gatunek monotypowy | endemit Meksyku: od południowej Sinaloi do południowo-zachodniej Oaxacy; zakres wysokości: 0–2000 m n.p.m. | DC: 8,7–11,8 cm DO: 9,9–13,5 cm MC: około 25 g |
LC | |
| Casiomys guerrerensis | (A.E. Goldman, 1915) | gatunek monotypowy | endemit Meksyku: Sierra Madre Południowa; zakres wysokości: 1000–2500 m n.p.m. | DC: 10,5–11 cm DO: 11,6–11,8 cm MC: brak danych |
NE | ||
| Casiomys saturatior | (C.H. Merriam, 1901) | kolumbiarek deszczowy | gatunek monotypowy | Meksyk (Chiapas), Honduras, Salwador i północno-zachodnia Nikaragua; zakres wysokości: 750–2500 m n.p.m. | DC: 9–10,3 cm DO: 10,5–12,2 cm MC: brak danych |
LC | |
| Casiomys rhabdops | (C.H. Merriam, 1901) | kolumbiarek pręgowany | gatunek monotypowy | południowy Meksyk (środkowe Chiapas) oraz wyżyny zachodnio-środkowej i wschodnio-środkowej Gwatemali; zakres wysokości: 1300–3000 m n.p.m. | DC: 11,4–11,7 cm DO: 13,8–14,1 cm MC: brak danych |
EN | |
 |
Casiomys alfaroi | (J.A. Allen, 1891) | kolumbiarek mały | gatunek monotypowy | wschodni i południowy Meksyk przez Amerykę Centralną do północno-zachodniej Kolumbii i południowo-zachodniego Ekwadoru; zakres wysokości: 0–2500 m n.p.m. | DC: 9–10,6 cm DO: 8,9–10,1 cm MC: 20–32 g |
LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, VU – gatunek narażony, EN – gatunek zagrożony; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- 1 2 Voss 2024 ↓, s. 2.
- 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 396–398. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- 1 2 3 4 5 U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 425–426. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Handleyomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-30].
- 1 2 3 4 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 252–253. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Voss 2024 ↓, s. 8.
- ↑ C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-04-13]. (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 248. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ Taxonomy: Handleyomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2022-04-13]. (ang.).
Bibliografia
- R.S. Voss. A New Genus for the “Alfaroi Group” of Oryzomys sensu lato (Rodentia: Cricetidae: Sigmodontinae). „American Museum novitates”. 4030, s. 1–9, 2024. DOI: 10.1206/4030.1. (ang.).