Centradenia

Centradenia
	; Centradenia wielkolistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mirtowce
Rodzina	zaczerniowate
Rodzaj	centradenia
	Nazwa systematyczna
	Centradenia G.Don; Gen. Hist. 2: 730, 755 (1832)
	Typ nomenklatoryczny
	C. inaequilateralis (Schlechtendal et Chamisso) G. Don
Synonimy
	Donkelaaria Lem.; Plagiophyllum Schltdl.;
	Donkelaaria Lem.; Plagiophyllum Schltdl.;

Centradenia^[5] (Centradenia G.Don) – rodzaj roślin z rodziny zaczerniowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia cztery^[3] lub sześć^[6] gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje Amerykę Centralną od Meksyku po Kolumbię^[3].

Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne^[6].

Morfologia

Pokrój: Półkrzewy i krzewy osiągające do 2 m wysokości. Łodygi u C. grandifolia tęgie, czterokanciaste i nieco oskrzydlone, u pozostałych raczej cienkie, okrągłe lub słabo czworoboczne. Rozgałęzienia luźne, odchodzące poziomo od głównego pędu. Owłosienie jest bardzo zmienne w obrębie nawet poszczególnych gatunków i okazów^[7].

Liście: Naprzeciwległe, przy czym liście wyrastające w parach są silnie asymetryczne, różniąc się wielkością. Liście są ogonkowe, blaszki pojedyncze, wąsko do szeroko lancetowatych, o nasadach blaszki czasem asymetrycznych^[7].

Kwiaty: Zebrane w zwisające kwiatostany wierzchotkowe, różniące się znacznie stopniem złożoności, skupienia i liczbą kwiatów. Przysadki i podsadki są obecne, ale zwykle są niepozorne i łuskowate. Kwiaty są czterokrotne. Hypancjum i kielich półkuliste, walcowate lub dzwonkowate, działki trójkątne, wzniesione. Płatki korony są szeroko lub wąsko jajowate. Pręciki w liczbie 8, zwykle mniej lub bardziej zróżnicowane pod względem długości. Zalążnia jest otoczona rozrastającym się dnem kwiatowym, czterokomorowa. Szyjka słupka jest cienka zakończona słabo widocznym znamieniem^[7].

Owoce: Suche, cienkościenne torebki, długo utrzymujące się w kwiatostanach po rozsypaniu nasion. Nasiona do 1 mm długości, gruszkowate i maczugowate^[7].

Rodzaj z rodziny zaczerniowatych Melastomataceae. W jej obrębie klasyfikowany jest do podrodziny Melastomatoideae Seringe^[2].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-05-05] (ang.).
1 2 Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-05-05] (ang.).
1 2 3 4 5 Centradenia G.Don. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-05].
↑ Centradenia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-05].
1 2 3 Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 52. ISBN 978-83-925110-5-2.
1 2 David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 178, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
1 2 3 4 Almeda, Frank. Systematics of the neotropical genus Centradenia (Melastomataceae). „Journal of the Arnold Arboretum”. 58, 2, s. 73-108, 1977.