Cercidospora

Cercidospora
Ilustracja
Cercidospora stereocaulorum na poroście z rodzaju Stereocaulon
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Dothideomycetes

Rząd

Incertae sedis

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

cercidospora

Nazwa systematyczna
Cercidospora Körb.
Parerga lichenol. (Breslau) 5: 465 (1865)
Typ nomenklatoryczny

Cercidospora ulothii Körb. 1865

Cercidospora Körb. (cercidospora) – rodzaj grzybów z typu workowców (Ascomycota)[1].

Charakterystyka

Występują na półkuli północnej (szczególnie w Europie, Ameryce Północnej, Afryce Północnej i Azji), ale znane są również z Ameryki Południowej. Są to głównie grzyby naporostowe zlichenizowane lub niezlichenizowane, rzadziej występują na glonach glebowych[2].

Owocniki typu perytecjum lub pseudotecjum, zewnętrznie czarne, gładkie, z ostiolami, zanurzone w plesze lub apotecjach gospodarza. Ściana owocników zwykle intensywnie pigmentowana w pobliżu ostioli, pigment bezpostaciowy i zmieniający się od niebieskozielonego do fioletowobrązowego lub czarnego. Część podstawna zazwyczaj bezbarwna, ale u niektórych gatunków nieco pigmentowana. Ściana utworzona przez cienkie strzępki, z bardzo zredukowanymi komórkami nie tworzącymi wyraźnie struktury plektenchymatycznej, raczej textura intricata; pomiędzy owocnikami grzyba a plechą żywiciela często można zaobserwować bezbarwną warstwę utworzoną przez komórki o zredukowanym świetle. Hamatecjum utworzone przez septowane, proste lub słabo zespolone parafyzoidy, których liczebność jest zmienna w różnych gatunkach. Worki zwykle cylindryczne lub cylindryczno- maczugowate, z aparatem apikalnym lekko pogrubionym na szczycie worka, z małą komorą wierzchołkową, 2-8-zarodnikowe, nieamyloidalne, tylko lekko dekstrynoidalne w osoczu młodych worków. Askospory bezbarwne, rzadko niepodzielone, u większości gatunków z jedną lub wieloma poprzecznymi przegrodami, owalne, elipsoidalne lub wrzecionowate, heteropolarne lub nie, z wyraźnym, cienką, galaretowatą perisporą, szczególnie widoczną w młodych askosporach. Konidiomy typu pyknidium, kuliste, konidia bezbarwne, proste, pałeczkowate[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Incertae sedis, Incertae sedis, Incertae sedis, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Takson o bliżej nieokreślonej systematyce[1]. Utworzył go w 1865 r. Gustav Wilhelm Körber[1]. Synonimy[3]:

  • Neonorrlinia Syd. 1923
  • Norrlinia Vain. 1921
  • Pleosphaeropsis Vain. 1921
  • Prolisea Clem., in Clements & Shear 1931
  • 'Vainiona Werner 1943

Nazwa polska według W. Fałtynowicza[4].

Gatunki występujące w Polsce:

  • Cercidospora epipolytropa (Mudd) Arnold 1874 – cercidospora złudna
  • Cercidospora macrospora (Uloth) Hafellner & Nav.-Ros. 2004 – cercidospora misecznicowa

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[1]. Wykaz gatunkow i nazwy polskie według W. Fałtynowicza[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-04-30] (ang.).
  2. 1 2 Cercidospora, [w:] Pere Navarro-Rosinés, Pere Navarro-Rosinés, Josef Hafellner, Lichen Flora of the Greater Sonoran Desert Region, t. 2, Lichens Unlimited, Tempe, 2004, s. 656–659 (ang.).
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2025-04-30] (ang.).
  4. 1 2 Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, s. 72, ISBN 83-89648-06-7.