Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie

Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie
cerkiew parafialna
Ilustracja
Cerkiew w lutym 2025, widok od strony ulicy Puławskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Puławska 568

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

warszawsko-bielska

Wezwanie

św. Sofii Mądrości Bożej

Wspomnienie liturgiczne

8/21 września

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie”
Ziemia52°06′16,27″N 21°01′03,22″E/52,104520 21,017560
Strona internetowa
Wnętrze cerkwi

Cerkiew pod wezwaniem św. Sofii Mądrości Bożej – prawosławna cerkiew parafialna znajdująca się w Warszawie, w dekanacie Warszawa diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Opis

Świątynia znajduje się w warszawskiej dzielnicy Ursynów, na osiedlu Jeziorki Południowe, przy ulicy Puławskiej 568. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny zakupił od miasta niezabudowaną działkę pod jej budowę po otrzymaniu odszkodowania za odebraną mu po II wojnie światowej nieruchomość na Woli[2].

Cerkiew została zaprojektowana przez warszawskiego architekta Andrzeja Markowskiego[3]. Jest wzorowana na konstantynopolitańskiej świątyni Hagia Sophia[4]. Jej architektura ma przypominać o korzeniach prawosławia[5]. Obiekt ma 36,9 m długości, 30 m szerokości, natomiast wysokość (łącznie z centralną kopułą o średnicy 16,2 m, która została pokryta miedzią) wynosi 21,6 m[6]. Na wysokość świątyni miały wpływ przepisy dotyczące budynków znajdujących się na trasie podchodzenia do lądowania na Lotnisku Chopina[2]. Na kopule umieszczono równoramienny krzyż, charakterystyczny dla Bizancjum[4]. Elewację obłożono piaskowcem szydłowieckim[4]. Ściany są ozdobione mozaikami i freskami[3]. Świątynia posiada dwa ołtarze – boczny pod wezwaniem św. Męczennika Pantelejmona[7]. Dzwonnica wyposażona jest w 8 dzwonów[8]. Zgodnie z prawosławną tradycją główne wejście znajduje się od strony zachodniej, a dwa boczne – od północnej i południowej[6].

Cerkiew jest pierwszą zbudowaną po przeszło 100 latach wolnostojącą świątynią prawosławną w Warszawie[3]. Jest wotum wdzięczności Bogu za dar 25-lecia demokratycznych przemian w Polsce i 90. rocznicę uzyskania autokefalii przez polski Kościół prawosławny[6].

Historia

Prace przygotowawcze do wzniesienia cerkwi rozpoczęto w 2015 r.[9] 5 grudnia tegoż roku patriarcha Konstantynopola Bartłomiej poświęcił kamień węgielny pod budowę świątyni[10]. Ukończenie bryły cerkwi w stanie surowym planowane było na rok 2017[1].

19 maja 2018 r. po raz pierwszy w budowanej cerkwi była celebrowana Święta Liturgia. Tego samego dnia poświęcono i umieszczono krzyż na głównej kopule świątyni[11].

2 lutego 2020 r. poświęcono i umieszczono na cerkiewnej dzwonnicy 8 dzwonów[12]. 20 września 2020 r. miało miejsce małe poświęcenie cerkwi, dokonane przez metropolitę warszawskiego i całej Polski Sawę oraz pozostałych hierarchów PAKP. Od tego dnia we wciąż jeszcze wówczas budowanej świątyni rozpoczęły się regularne nabożeństwa[13].

Poświęcenie świątyni odbyło się 14 maja 2023 roku. Uroczystości przewodniczył metropolita Sawa[14].

Przypisy

  1. 1 2 Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Budowa świątyni Hagia Sophia w Warszawie – stan bieżący [dostęp: 22.12.2016.]
  2. 1 2 Tomasz Urzykowski. Nowa cerkiew gotowa. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 15 maja 2023.
  3. 1 2 3 Katarzyna Jaworowska – Warszawa: Postępy w budowie cerkwi Hagia Sophia [dostęp: 25.03.2016.]
  4. 1 2 3 Agnieszka Rodowicz. Multikulti już tu jest. „Polityka”, s. 102, 15 września 2021.
  5. ↑ Agnieszka Rodowicz. Multikulti już tu jest. „Polityka”, s. 100, 15 września 2021.
  6. 1 2 3 Michał Wojtczuk. Stoi kopuła przy Puławskiej. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 19 lipca 2017.
  7. ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Budowa świątyni p/w Hagia Sophia w Warszawie [dostęp: 12.08.2016.]
  8. ↑ Warszawska Hagia Sofia ma już poświęcone dzwony. Konsekracja cerkwi Mądrości Bożej jeszcze w tym roku [dostęp: 14.12.2025.]
  9. ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Ogrodzenie posesji pod budowę cerkwi św. Sofii [dostęp: 01.07.2015.]
  10. ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Poświęcenie kamienia węgielnego w Warszawie [dostęp: 05.12.2015.]
  11. ↑ Łukasz Troc: Pierwsza Liturgia w Warszawskiej Hagii Sophii. wiadomosci.cerkiew.pl, 19 maja 2018. [dostęp 2018-05-20].
  12. ↑ ks. prot. Piotr Nestoruk: Poświęcenie dzwonów warszawskiej Hagii Sophii. orthodox.pl, 3 lutego 2020. [dostęp 2020-02-05].
  13. ↑ ks. Adam Magruk: Historyczne uroczystości w Warszawie. orthodox.pl, 21 września 2020. [dostęp 2020-09-21].
  14. ↑ Prawosławie: Uroczystość poświęcenia cerkwi Hagia Sophia w Warszawie. [w:] Polskie Radio [on-line]. 15 maja 2023. [dostęp 2023-07-03].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.