Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Wojsławicach

Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Wojsławicach

Церква Перенесення мощів св. Миколи

cerkiew parafialna
Cerkiew zimą (2017)
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Wojsławice
Wyznanie	prawosławne
Kościół
Historia Data zakończenia budowy 1907 Data poświęcenia 1908 Ważniejsze przebudowy 1990 Data zamknięcia 1951
Położenie na mapie Ukrainy Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Wojsławicach
50°33′29″N 24°12′10″E/50,558056 24,202778

Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Wojsławicach – cerkiew z przełomu XIX i XX wieku w Wojsławicach, pierwotnie parafialny kościół katolicki pw. Najświętszej Marii Panny.

Pierwotnie mieś Wojsławice wchodziła w skład parafii w Uhrynowie^[1]. Placówka duszpasterska została odnotowana w Wojsławicach w r. 1905, w r. 1910 wymieniano Wojsławice jako ekspozyturę. W r. 1926 erygowano samodzielna parafię^[2].

Kaplica była budowana zapewne na przełomie XIX i XX wieku, niestety nie zachowały się wiadomości podające konkretne daty. Wiadomo natomiast, że ukończono ją w 1907 roku i w kolejny dokonano poświęcenia. W 1932 roku kościół rozbudowano o kruchtę, wymalowano wnętrze i zbudowano dzwonnicę.

Podczas II wojny światowej kościół został opuszczony przez proboszcza i parafian w r. 1943 i znacząco ucierpiał. Dokumenty z 1948 roku opisują go jako całkowicie wypalonego. Po korekcie granic w 1951 roku kościół został zamknięty i prze kolejne trzy lata użytkowany jako magazyn miejscowego kołchozu. Po jego likwidacji w 1980 budynek pozostawał opuszczony i niszczał. W r. 1990 został przejęty przez cerkiew i przebudowany^[3].

Kościół w Wojsławicach znajduje się w centrum wsi. Pierwotnie był średnich rozmiarów świątynią, jednonawową z prezbiterium skierowanym na zachód. Fasada była prosta, z nieznacznie wysuniętą do przodu częścią środkową, poprzedzona kruchtą dobudowaną w 1932 roku. Pierwotnie cały kościół, oprócz kruchty, nie był tynkowany. Nad nawą zbudowano kwadratową wieżyczkę na sygnaturkę. Obok świątyni stała trójarkadowa dzwonnica.

Po przejęciu kościoła przez cerkiew został przebudowany, rozebrano górna część fasady, do połowy wysokości, zbudowano nową kruchtę, a na dachu wieloboczną pseudokopułę.

Według Kingi Blaschke kościół w Wojsławicach wykazuje podobieństwa do projektu typowego stworzonego przez lwowskiego architekta Tadeusza Obmińskiego. Stanowi znacznie uproszczoną wersję projektu na świątynię przeznaczoną dla 200 osób. Inne realizacje oparte na tym samym projekcie to kościoły parafialne w Baniłowie, Bartatowie, Bogdanówce, Delawie, Germakówce, Kołomyji-Mariówce, Piłatkowicach, Rasztowcach, Załawiu i w Żabiem^[4][5].

• K. Blaschke, Kościół parafialny pw. Najświętszej Marii Panny w Wojsławicach, [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie na terenie dawnego województwa bełskiego, t. 1, red. A. Betlej, A. Dworzak, Kraków 2021, s. 1265-1272, tam zebrana cała literatura przedmiotu, źródła archiwalne oraz ilustracje archiwalne i współczesne.
• K. Brzezina-Scheuerer, Kościół parafialny pw. św. Katarzyny w Uhrynowie, [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie na terenie dawnego województwa bełskiego, t. 1, red. A. Betlej, A. Dworzak, Kraków 2021, s. 1063-1106.
• K. Blaschke, Inwencja i repetycja. Powtarzalność planów w architekturze kościelnej na Rusi Czerwonej, Kraków 2010.