Certyfikat depozytowy

Certyfikat depozytowy – zbywalny papier wartościowy emitowany przez bank w celu zgromadzenia środków pieniężnych, zaświadczający zdeponowanie przez okaziciela certyfikatu depozytowego w banku określonej kwoty środków na określony czas, po upływie którego bank emitent zobowiązany jest do zwrotu tej kwoty wraz z określonymi odsetkami.

Zaletą tych walorów w porównaniu do zwykłej lokaty jest ich zbywalność – certyfikaty są handlowane na rynku wtórnym^[1]. Oznacza to o wiele wyższą płynność certyfikatów niż lokat bankowych^[1].

Na cenę rynkową certyfikatu na rynku wtórnym składa się bieżąca cena tego waloru oraz odsetki przypadające za miniony okres^[1]. Wierzycielem, który otrzyma środki pieniężne od emitenta jest ostatni posiadacz tego dokumentu^[1].

Certyfikat może też mieć formę zdematerializowaną – w postaci zapisu komputerowego w odpowiedniej bazie danych^[1]. Obecnie większość certyfikatów ma właśnie taką formę, co upraszcza i przyspiesza ich obrót^[1].

Choć większą popularnością cieszą się zbywalne certyfikaty depozytowe wystawione na okaziciela, to istnieje również możliwość uzyskania niezbywalnego certyfikatu – na wyraźne żądanie klienta^[1].

Zaletą certyfikatu jest wyższe oprocentowanie, w porównaniu do papierów skarbowych^[1]. Wynika to z ogólnej zasady rynku finansowego – im większe ryzyko, tym większa cena kapitału inwestycyjnego^[1].

Ryzyko inwestycji w certyfikaty depozytowe jest wyższe niż w bony skarbowe, ponieważ ryzyko niewypłacalności banku jest wyższe niż ryzyko niewypłacalności całego państwa^[1].

Istnieją cztery podstawowe rodzaje certyfikatów depozytowych^[1]:

• Krótkoterminowe certyfikaty o stałym oprocentowaniu emitowane na okres od 1 miesiąca do roku. Ich oprocentowanie od momentu emisji do dnia wykupu jest stałe; jego wysokość najczęściej jest negocjowana między stronami w dniu emisji. Zazwyczaj są to papiery na okaziciela, łatwe do zbycia na rynku wtórnym.
• Długoterminowe certyfikaty o stałym oprocentowaniu emitowane na okres od 1 roku do 5 lat. Wypłata odsetek występuje zwykle co 6 lub 12 miesięcy.
• Dyskontowe certyfikaty depozytowe, które są emitowane po cenie niższej od ich wartości nominalnej. Wartość nominalną certyfikat ten uzyskuje w dniu zapadalności.
• Certyfikaty depozytowe ze zmienną stopą procentową, emitowane na okres od 3 miesięcy do 5 lat. Ich oprocentowanie jest zrelatywizowane do innej stopy rynku pieniężnego i zmienia się wraz z nią. Odsetki są naliczane co 3, 6 lub 12 miesięcy.

Certyfikaty depozytowe często wykorzystują w swojej działalności banki inwestycyjne, zamiast lokowania nadwyżek gotówki na lokatach międzybankowych^[1]. Stosunkowo wysoka płynność tych instrumentów pozwala bankom na szybkie i sprawne regulowanie swojej płynności finansowej^[1].

W Polsce zasady emisji certyfikatów depozytowych zapisane zostały w art. 89–92 Prawa bankowego, gdzie certyfikat depozytowy określony został jako bankowy papier wartościowy służący gromadzeniu przez banki środków pieniężnych w złotych lub w innej walucie wymienialnej. Certyfikaty depozytowe emitowane przez banki komercyjne i banki spółdzielcze zarówno jako instrumenty krótkoterminowe (z okresem wykupu do 1 roku), jak i długoterminowe (o okresie wykupu do 5 lat) mogą przyjmować postać materialną, jak i zdematerializowaną. Sprzedaż certyfikatów depozytowych na rynku pierwotnym prowadzona jest na ogół za pośrednictwem innego banku niż emitent w celu zwiększenia zasięgu dystrybucji tych papierów.

Emitowane są one zazwyczaj w zaokrąglonych i dużych kwotach, np. 100 000 €. Ich oprocentowanie jest wyższe niż niektórych papierów wartościowych oraz mogą być zbywane na rynku wtórnym przed terminem wykupu, co sprawia, że są chętnie nabywane przez przedsiębiorstwa.

• bon skarbowy

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 2439)
• Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2013 r. P.P. Sobolewski, D.D. Tymoczko (red.), Warszawa: Narodowy Bank Polski, 2014 . Brak numerów stron w książce
• E.E. Komajda E.E., Rynek papierów wartościowych wybrane zagadnienia, Warszawa: Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego, 2003 . Brak numerów stron w książce