Chersobius boulengeri
| Chersobius boulengeri[1] | |||
| (Duerden, 1906) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Chersobius boulengeri | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Chersobius boulengeri – gatunek żółwia z rodziny żółwi lądowych i podrzędu żółwi skrytoszyjnych[3]. Endemit Republiki Południowej Afryki. Zagrożony wyginięciem.
Nazewnictwo
Nazwa gatunkowa boulengeri została nadana na cześć brytyjskiego herpetologa pochodzenia belgijskiego, George’a Alberta Boulengera[4].
Opis
Jest to mały żółw o stosunkowo płaskiej, brązowej skorupie (barwa od oliwkowej do czerwonawej lub pomarańczowobrązowej)[5]. Chociaż prawie zawsze ma jednolity kolor, tarczki kręgowe jego skorupy czasami mają nieco ciemniejsze krawędzie – szczególnie u młodych osobników. Jego ubarwienie sprawia, że jest szczególnie dobrze zakamuflowany w swoim suchym, skalistym środowisku Karru[5]. Ma pięć pazurów na przednich łapach i cztery na tylnych. Masa jego ciała wynosi zazwyczaj od 100 do 150 gramów[5]. Średnia długość pancerza wynosi 10 cm, dorosłe samice są większe od samców. Dorosłe samce można również odróżnić od samic po nieco dłuższym ogonie i wklęsłym plastronie[5].
Występowanie
Gatunek ten jest endemiczny dla regionu Karru w Republice Południowej Afryki[2][6][7].
Gatunek ten prowadzi skryty tryb życia, występuje w zagęszczeniach sukulentów i pustynnych zaroślach środkowego Karru. W swoim naturalnym środowisku zwykle zamieszkuje skaliste urwiska, ukrywając się w szczelinach skalnych (zamiast w roślinności, jak wiele innych gatunków żółwi). Ma bardzo specyficzną dietę (i dlatego bardzo trudno hodować go w niewoli)[8][9].
Zagrożenia i ochrona
Żółw ten jest zagrożony głównie przez niszczenie siedlisk[2][4] i kłusownictwo w celu handlu zwierzętami domowymi[10]. Praktycznie wszelka komercyjna sprzedaż żółwi z rodzaju Chersobius jest całkowicie nielegalna[10][6]. Gatunek ten nie przeżywa w niewoli, chyba że zapewni się zwierzętom ich naturalne pożywienie, czyli rodzime rośliny z regionu Karru. Ma również bardzo specyficzne wymagania dotyczące temperatury, wilgotności i klimatu[8].
Przypisy
- ↑ Chersobius boulengeri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 Hofmeyr i inni, Chersobius boulengeri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T170521A115656360.en [dostęp 2025-05-05] (ang.).
- ↑ P. Uetz & J. Hallermann, Chersobius boulengeri [online] [dostęp 2025-05-06] (ang.).
- 1 2 Robert W. Murphy, The Complete Illustrated Atlas of Reptiles and Amphibians for the Terrarium, by Fritz Jurgen Obst, Klaus Richter, and Udo Jacom [Review], „The Canadian field-naturalist”, 105 (2), 1991, s. 299–300, DOI: 10.5962/p.358022, ISSN 0008-3550.
- 1 2 3 4 M.F. Bates, Cape Tortoises—Their identification and care, „African Journal of Herpetology”, 45 (2), 1996, s. 74–76, DOI: 10.1080/21564574.1996.9649968, ISSN 2156-4574.
- 1 2 A. Lavigne i inni, Understanding early reproductive failure in turtles and tortoises, „Animal Conservation”, 2024, DOI: 10.1111/acv.12986, ISSN 1367-9430.
- ↑ Dwarf tortoises [online], Dwarf Tortoise Conservation [dostęp 2025-05-05] (ang.).
- 1 2 Victor J.T. Loehr, Toby Keswick, Nicole Barten, Karoo dwarf tortoises (Chersobius boulengeri) prefer and disperse doll's roses (Hermannia spp.), „Journal of Arid Environments”, 219, 2023, s. 105094, DOI: 10.1016/j.jaridenv.2023.105094 (ang.).
- ↑ Ron Marlow i inni, The South African Tortoise Book, „Copeia”, 1990 (2), 1990, s. 600–602, DOI: 10.2307/1446378, ISSN 0045-8511, JSTOR: 1446378.
- 1 2 Victor J.T. Loehr, Wide variation in carapacial scute patterns in a natural population of speckled tortoises, Homopus signatus, „African Journal of Herpetology”, 65 (1), 2016, s. 47–54, DOI: 10.1080/21564574.2016.1146168, ISSN 2156-4574.