Ciało huty

Ciało huty – fabularna powieść Anny Cieplak z 2023 roku opowiadająca o kobietach związanych z Hutą Katowice.

Autorka Ciała huty pochodzi z Dąbrowy Górniczej. Urodziła się dwa kilometry od Huty Katowice. W wywiadach przekazała, że jej rodzina i znajomi byli związani z tym zakładem. Jak relacjonuje, pisanie powieści poprzedziła badaniem archiwów oraz wywiadami z byłymi pracownikami^[1][2][3]. Nie konsultowała jednak ostatecznej formy i nie angażowała kobiet, z którymi rozmawiała, w wymyślanie historii, gdyż nie chciała, aby książka była reportażem^[4].

Powieść została wydana przez Wydawnictwo Literackie w formie książki, e-booka oraz audiobooka. Autorem okładki jest Robert Kleemann. Audiobook przeczytała Magda Karel^[5]. Premiera nastąpiła 23 sierpnia 2023 roku^[6].

Powieść składa się z dwóch historii dziejących się w odstępie około 50 lat. Głównymi bohaterkami pierwszej historii są Ewa i Ula. W tej części przedstawiona jest budowa Huty Katowice i wytop pierwszej surówki. Wspomniane są odwiedziny towarzysza Breżniewa oraz Mirosława Hermaszewskiego, jednak najważniejszą rolę odgrywają indywidualne historie kobiet^[7]. Główne bohaterki poznały się na otwartym przeglądzie muzycznym^[8]. Poprzez wspólną pracę zaprzyjaźniają się^[7]. W powieści pojawiają się też ich późniejsi partnerzy życiowi: Zygmunt oraz Tadeusz^[9].

Niezwykle ważnym elementem powieści są szczepki roślin przekazywane sobie przez pracownice huty, które w ten sposób okazują sobie wsparcie^[8], np. wobec zachowań ich przełożonego – Szydłowskiego^[7].

Druga historia należy do Mai, córki Uli^[10]. Odziedziczyła ona po matce miłość do szczepek, nie rozumiejąc ich znaczenia^[8]. Istnieje wiele analogicznych sytuacji w życiu obydwu kobiet, jednak zestawienie tych dwóch postaci pokazuje także różnice pokoleniowe^[7]. Maja ma w swoim najbliższym otoczeniu Michała, żonatego mężczyznę, z którą łączy ją skomplikowana relacja, a także homoseksualną parę Olę i Vladę^[7][9]. Maja planuje doktorat, jest inteligentna, jednak jednocześnie zagubiona w życiu^[8]. Próbuje także ustalić, jakie tajemnice z okresu czasu pracy w hucie ukrywa przed nią jej matka i inne pracownice^[10]. W trakcie jej poszukiwań ukazywana jest zmiana znaczenia huty, a także krzywdy, jakie ta odcisnęła na swoich pracownikach^[8].

Ostatecznie obie historie połączyły się w 2022 roku, podczas odwiedzin przez Ewę, Maję i Ulę Huty Katowice, gdzie patrzyły na tablicę upamiętniającą rozpoczęcie budowy przedsiębiorstwa^[8].

Marta Tomczok w Dwutygodniku napisała, że Ciało huty zmienia nastawienia wobec ciężkiego przemysłu ciężkiego w PRL-u: mimo że upamiętnia tylko cząstkę wielkiego zakładu przemysłowego, robi to w sposób, w jaki od lat nie pisało się w Polsce^[11]. Kamil Szczygieł na łamach Kącika Popkultury w podsumowaniu recenzji napisał: „[Ciało huty] to niecodzienne doświadczenie, które niczym piec hutniczy stapia razem literaturę piękną i Young adult”, a powieści wystawił ocenę 8/10^[12]. Justyna Sobolewska na łamach Polityki wystawiła powieści ocenę 4/6^[10].

Joanna Kapica-Curzytek w swojej recenzji, opublikowanej na łamach portalu Esencja, stwierdziła: „narracja jest wyrywkowa i hermetyczna”, fabułę nazwała bezbarwną, a postacie mało wyrazistymi, lekturę utrudniać ma także „przyciężkawy styl”, a „mało błyskotliwe porównania” określiła jako „niezbyt udane”. Ostatecznie powieści przyznała 50% esencji^[7], co w skali tego portalu oznacza ocenę 5/10.

Na porównania zwróciła także uwagę Izabella Adamczewska w swojej recenzji na łamach Wyborczej. Powieść oceniła ona jako „afektywną i cielesną, ale klasyczną w formie, wręcz zachowawczą”. Stwierdziła, że nie można jej nazwać wybiną. Jej zdaniem na pochwałę zasługują silne kobiece postaci, jednak całość jest „zbyt schematyczna, niedoredagowana, lepiej pomyślana, niż napisana”^[13].

• Ciało huty w serwisie Lubimyczytać.pl
• Ciało huty na stronie wydawnictwa – Wydawnictwo Literackie