Cinnyris

	Cinnyris
	Cuvier, 1816
	; Nektarnik stalowy (C. asiaticus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	nektarniki
Rodzaj	Cinnyris
	Typ nomenklatoryczny
	Certhia chalybea Linnaeus, 1766
Synonimy
	Aidemonia Reichenbach, 1853; Notiocinnyris Roberts, 1922; Aethocinnyris Roberts, 1922;
	Aidemonia Reichenbach, 1853; Notiocinnyris Roberts, 1922; Aethocinnyris Roberts, 1922;
Gatunki
	53 gatunki – zobacz opis w tekście
	53 gatunki – zobacz opis w tekście

Cinnyris – rodzaj ptaków z rodziny nektarników (Nectariniidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Azji i Australazji^[5].

Morfologia

Długość ciała 9–19 cm; masa ciała 4–24 g (samce są z reguły nieco cięższe od samic)^[6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku francuski przyrodnik Georges Cuvier w publikacji własnego autorstwa poświęconej klasyfikacji królestwa zwierząt, wraz z podstawami ich historii naturalnej i wprowadzeniem do anatomii porównawczej^[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)^[7] nektarnik czerwonopręgi (C. chalybeus).

Etymologia

Cinnyris: gr. κιννυρις kinnuris ‘mały ptak’ wspomniany przez Hezychiusza, wciąż nie zidentyfikowany^[8].
Aidemonia: gr. αιδημων aidēmōn, αιδημονος aidēmonos ‘skromny, poważny, wstydliwy’, od αιδεομαι aideomai ‘być wstydliwym’^[9]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[10]: Certhia cuprea Shaw, 1812.
Notiocinnyris: gr. νοτιος notios ‘południowy’, od νοτος notos ‘południe’; rodzaj Cinnyris Cuvier, 1816^[11]. Gatunek typowy (poprawiony przez późniejsze oznaczenie)^[11]: Certhia afra Linnaeus, 1766.
Aethocinnyris: lapsus słowny nazwy Notiocinnyris Roberts, 1922 (por. gr. αηθης aēthēs ‘dziwny’; rodzaj Cinnyris Cuvier, 1816)^[12].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[13]:

Cinnyris chloropygius (Jardine, 1842) – nektarnik oliwkowobrzuchy
Cinnyris minullus Reichenow, 1899 – nektarnik drobny
Cinnyris neergaardi C.H.B. Grant, 1908 – nektarnik natalski
Cinnyris manoensis Reichenow, 1907 – nektarnik buszowy
Cinnyris gertrudis Grote, 1926 – nektarnik dwuobrożny
Cinnyris afer (Linnaeus, 1766) – nektarnik krasnopierśny
Cinnyris stuhlmanni Reichenow, 1893 – nektarnik górski
Cinnyris ludovicensis (Bocage, 1868) – nektarnik wyżynny
Cinnyris reichenowi Sharpe, 1891 – nektarnik złotoboczny
Cinnyris chalybeus (Linnaeus, 1766) – nektarnik czerwonopręgi
Cinnyris regius Reichenow, 1893 – nektarnik królewski
Cinnyris mediocris Shelley, 1885 – nektarnik dwuwstęgi
Cinnyris usambaricus Grote, 1922 – nektarnik modrorzytny
Cinnyris fuelleborni Reichenow, 1899 – nektarnik lśniący
Cinnyris moreaui W.L. Sclater, 1933 – nektarnik sawannowy
Cinnyris loveridgei E. Hartert, 1922 – nektarnik masajski
Cinnyris rockefelleri Chapin, 1932 – nektarnik zbroczony
Cinnyris pulchellus (Linnaeus, 1766) – nektarnik piękny
Cinnyris melanogastrus (G.A. Fischer & Reichenow, 1884) – nektarnik czarnobrzuchy
Cinnyris mariquensis A. Smith, 1836 – nektarnik czarnoskrzydły
Cinnyris shelleyi Alexander, 1899 – nektarnik czarnorzytny
Cinnyris congensis (van Oort, 1910) – nektarnik kongijski
Cinnyris erythrocercus (Hartlaub, 1857) – nektarnik ozdobny
Cinnyris nectarinioides Richmond, 1897 – nektarnik ostrosterny
Cinnyris bifasciatus (Shaw, 1812) – nektarnik purpurowowstęgi
Cinnyris tsavoensis van Someren, 1922 – nektarnik opalizujący
Cinnyris chalcomelas Reichenow, 1905 – nektarnik spiżowy
Cinnyris pembae Reichenow, 1905 – nektarnik fioletowowstęgi
Cinnyris bouvieri Shelley, 1877 – nektarnik tęczowy
Cinnyris osea Bonaparte, 1856 – nektarnik palestyński
Cinnyris habessinicus (Hemprich & Ehrenberg, 1828) – nektarnik epoletowy
Cinnyris coccinigastrus (Latham, 1801) – nektarnik wspaniały
Cinnyris johannae J. Verreaux & E. Verreaux, 1851 – nektarnik leśny
Cinnyris superbus (Shaw, 1809) – nektarnik rudobrzuchy
Cinnyris rufipennis (Jensen, 1983) – nektarnik rdzawoskrzydły
Cinnyris oustaleti (Bocage, 1878) – nektarnik angolski
Cinnyris talatala A. Smith, 1836 – nektarnik zielonogrzbiety
Cinnyris venustus (Shaw, 1799) – nektarnik fioletowy
Cinnyris fuscus Vieillot, 1819 – nektarnik żałobny
Cinnyris ursulae (Alexander, 1903) – nektarnik kameruński
Cinnyris batesi Ogilvie-Grant, 1908 – nektarnik jednobarwny
Cinnyris cupreus (Shaw, 1812) – nektarnik miedziany
Cinnyris asiaticus (Latham, 1790) – nektarnik stalowy
Cinnyris jugularis (Linnaeus, 1766) – nektarnik ciemnogardły
Cinnyris buettikoferi E. Hartert, 1896 – nektarnik morelowy
Cinnyris solaris (Temminck, 1825) – nektarnik słoneczny
Cinnyris sovimanga (J.F. Gmelin, 1788) – nektarnik pstrobrzuchy
Cinnyris humbloti A. Milne-Edwards & Oustalet, 1885 – nektarnik pstrogłowy
Cinnyris comorensis W. Peters, 1864 – nektarnik komorski
Cinnyris coquerellii (Hartlaub, 1860) – nektarnik samotny
Cinnyris dussumieri (Hartlaub, 1861) – nektarnik żółtoplamy
Cinnyris notatus (Statius Müller, 1776) – nektarnik malgaski
Cinnyris lotenius (Linnaeus, 1766) – nektarnik długodzioby

Przypisy

1 2 G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation: pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paryż: Chez Déterville, 1817, s. 411. (fr.).
↑ Scansoriae. The Climbers. – Les Grimpeurs. – Die Klettervögel. C. Picidae. The Woodpeckers. – Les Pics. – Die Spechte. B. Tenuirostres. The Suctorial-Birds. – Les Tenuirostres. – Die Dünschnäbler. W: H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speciellen Ornithologie. Dresden & Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1854, s. 284. (niem.).
↑ Roberts 1922 ↓, s. 253.
↑ Roberts 1922 ↓, s. 254.
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-04]. (ang.).
↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Sunbirds and Spiderhunters (Nectariniidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Cinnyris, DOI: 10.2173/bow.nectar1.01 [dostęp 2024-12-04] (ang.).
↑ P.J. Selby: A Catalogue of the generic and sub-generic types of the class Aves arranged according to the natural system, with separate lists, distinguishing the various quarters of the globe in which they are to be procured. Newcastle: T. and J. Hodgson, 1840, s. 33. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Cinnyris [dostęp 2022-01-15] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Aidemonia [dostęp 2022-01-15] .
↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 137. (ang.).
1 2 The Key to Scientific Names ↓, Notiocinnyris [dostęp 2022-01-15] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Aethocinnyris [dostęp 2022-01-15] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Nectariniidae Vigors, 1825 – nektarniki – Sunbirds (wersja: 2024-10-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-04].

Bibliografia

A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 187–272, 1922. (ang.).
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Cuvier-1] 1 2 G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation: pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paryż: Chez Déterville, 1817, s. 411. (fr.).

[Reichenbach-2] Scansoriae. The Climbers. – Les Grimpeurs. – Die Klettervögel. C. Picidae. The Woodpeckers. – Les Pics. – Die Spechte. B. Tenuirostres. The Suctorial-Birds. – Les Tenuirostres. – Die Dünschnäbler. W: H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speciellen Ornithologie. Dresden & Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1854, s. 284. (niem.).

[CITEREFRoberts1922[https://www.biodiversitylibrary.org/item/202863#page/335/mode/1up_253]-3] Roberts 1922 ↓, s. 253.

[CITEREFRoberts1922[https://www.biodiversitylibrary.org/item/202863#page/336/mode/1up_254]-4] Roberts 1922 ↓, s. 254.

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-04]. (ang.).

[botw-6] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Sunbirds and Spiderhunters (Nectariniidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Cinnyris, DOI: 10.2173/bow.nectar1.01 [dostęp 2024-12-04] (ang.).

[sel-7] P.J. Selby: A Catalogue of the generic and sub-generic types of the class Aves arranged according to the natural system, with separate lists, distinguishing the various quarters of the globe in which they are to be procured. Newcastle: T. and J. Hodgson, 1840, s. 33. (ang.).

[8] The Key to Scientific Names ↓, Cinnyris [dostęp 2022-01-15] .

[9] The Key to Scientific Names ↓, Aidemonia [dostęp 2022-01-15] .

[gray-10] G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 137. (ang.).

[po-11] 1 2 The Key to Scientific Names ↓, Notiocinnyris [dostęp 2022-01-15] .

[12] The Key to Scientific Names ↓, Aethocinnyris [dostęp 2022-01-15] .

[Mielczarek&Kuziemko-13] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Nectariniidae Vigors, 1825 – nektarniki – Sunbirds (wersja: 2024-10-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]