Cissus trifoliata

*Cissus trifoliata*
	; Cissus trifoliata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	winoroślowce
Rodzina	winoroślowate
Rodzaj	cissus
Gatunek	Cissus trifoliata
	Nazwa systematyczna
	Cissus trifoliata (L.) L.; Systema Naturae ed. 10 2: 897 1759
Synonimy
	Cayratia trifolia var. cinerea (Lam.) Babu; Cissus acida L.; Cissus acutifolia Poir.; Cissus carnifolia Urb. & Ekman; Cissus carnosa Lam.; Cissus cinerea Lam.; Cissus crenata Vahl; Cissus incisa var. andrewsii E.J.Palmer; Cissus obtusifolia Lam.; Cissus parvifolia Salisb.; Cissus trifolia K.Schum.; Sicyos trifoliatus L.; Vitis acida (L.) Morales;

Cissus trifoliata – gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Jeden z nielicznych przedstawicieli rodzaju cissus występujący także w strefie klimatu podzwrotnikowego. Jago zasięg na północy obejmuje centralną część Stanów Zjednoczonych aż po stan Kansas. Występuje również w Meksyku, na Karaibach, a najdalej na południe sięga Wenezueli, Kolumbii i Ekwadoru^[4]. Preferuje wyżej położone tereny, na wysokości 900–1500 m n.p.m.^[5] Pospolita, a w wielu miejscach nawet częsta roślina poboczy i nieużytków, gdzie bywa inwazyjna^[6].

Morfologia

Pokrój: Silne, częściowo drewniejące pnącze, wspinające się zarówno po drzewach, krzewach jak i skałach, budynkach czy ogrodzeniach. Dorasta do 10 m długości^[7].
Korzenie: Nietypowe dla większości gatunków rodzaju cissus, bulwiaste, magazynujące wodę^[7].
Łodyga: Dość szybko rosnące, wspinające się pędy. Z wiekiem drewnieją i pokrywają się guzkami. Na międzywęźlach wytwarzają wąsy czepne, dzięki którym z łatwością pokrywają wszelkie podpory.
Liście: Skórzaste, grubsze niż u większości cissusów, wykazują cechy typowe dla sukulentów (nie tracą wody). W kształcie trójklapowe lub częściej trójdzielne, ciemnozielone, dorastają 8 cm długości. Blaszki liściowe lancetowate, głęboko ząbkowane. Roztarte wydzielają nieprzyjemny zapach^[7].
Kwiaty: Niepozorne, zielonkawe, zebrane w niewielkie baldachokształtne kwiatostany rozrastające się do 5 cm szerokości^[6]. Przyciągają liczne owady.
Owoce: Niewielkie, kuliste lub szeroko jajowate jagody o średnicy 6–9 mm. Zawierają 1 do 4 nasion^[7]. Dojrzałe owoce przybierają czarną barwę, są chętnie zjadane przez ptaki, które wspomagają rozsiewanie tej rośliny.

Uprawa

Ze względu na odporność na brak wody i upały, oraz dekoracyjny kształt liści i owoce, jest chętnie sadzoną rośliną ogrodową w cieplejszych regionach Stanów Zjednoczonych. Nadaje się jako roślina okrywowa jak i wspinająca się. Dobrze wygląda zarówno na murach jak i poprowadzona na linkach czy łańcuchach. Nie ma dużych wymagań, dobrze rośnie na stanowisku słonecznym jak i częściowo zacienionym. Nie ma też wielkich wymagań glebowych i wodnych, choć regularnie podlewane pnącze rośnie znacznie szybciej. W sprzyjających dla siebie warunkach cissus ten może być ekspansywny. Części naziemne są nieodporne na mróz i nawet zdrewniałe łodygi łatwo przemarzają. Jednak w kolejnym roku szybko odbijają z korzeni, tak więc mogą rosnąć na terenach, gdzie zdarzają się czasowe spadki temperatur poniżej 0 °C.

Sok C. trifoliata może podrażniać skórę wrażliwszych osób^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-06] (ang.).
1 2 The Plant List. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
1 2 Cissus trifoliata [w: Xeriscape Today]. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
1 2 Wild Flower Center. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
1 2 3 4 Catalog of the Woody Plants of Oklahoma: Descriptions and Range Maps. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-06] (ang.).

[tpl-3] 1 2 The Plant List. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).

[GRIN-4] Germplasm Resources Information Network. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).

[XerTo-5] 1 2 Cissus trifoliata [w: Xeriscape Today]. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).

[WFC-6] 1 2 Wild Flower Center. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).

[OBS-7] 1 2 3 4 Catalog of the Woody Plants of Oklahoma: Descriptions and Range Maps. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]