Cmentarz żydowski w Wadowicach
![]() Wadowicki kirkut | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Wojska Polskiego 52 |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
0,5 ha |
| Data otwarcia | |
| Zarządca | |
Położenie na mapie Wadowic ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu wadowickiego ![]() | |
Położenie na mapie gminy Wadowice ![]() | |
Cmentarz żydowski w Wadowicach – został założony w 1882 roku[1] i zajmuje powierzchnię 0,5 ha[2]. Nagrobki, wykonane głównie z marmuru i piaskowca, są ozdobione ornamentami i symbolami religijnymi (zwojem Tory, menorą, wskaźnikiem – jadem, gwiazdą Dawida i in.)[2]. Ryte bądź malowane napisy na nich, w większości hebrajskie i łacińskie, są dość zwięzłe i nie dają zbyt wielu informacji o pochowanych[2]. Cmentarz jest otoczony murowanym ogrodzeniem[3].
Na cmentarzu znajduje się ok. 450 nagrobków[1][4], a nad nimi góruje granitowy pomnik, poświęcony pamięci Żydów z Wadowic, Cieszyna, Katowic, Żywca, Bielska, Dziedzic, Czechowic, Andrychowa, Kęt, Suchej Beskidzkiej i Zatora, którzy przebywali w wadowickim getcie, a następnie zostali zamordowani w obozach zagłady[1].
Zachowały się nagrobki trzech prezesów wadowickiej gminy żydowskiej: Izraela Hupperta (zm. 1917), Izydora Daniela (zm. 1919) oraz Zachariasza Klugera (zm. 1937)[1].
Cmentarz znajduje się w Wadowicach, przy ul. Wojska Polskiego 52, na terenach należących obecnie do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej[5].
Przypisy
- 1 2 3 4 Tatka 1987 ↓, s. 58.
- 1 2 3 Tatka 1987 ↓, s. 57.
- ↑ Burchard 1990 ↓.
- ↑ P. Burchard podaje liczbę ok. 150 zachowanych nagrobków.
- ↑ System Informacji Przestrzennej ↓.
Bibliografia
- Rafał Tatka: Cmentarz żydowski. W: Wadowickie ślady historii. Red. Zbigniew Jurczak. Wadowice: Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej, 1987, s. 57–62.
- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 201.
- System Informacji Przestrzennej. Urząd Miejski w Wadowicach. [dostęp 2017-12-24].
Linki zewnętrzne
- Cmentarz żydowski w Wadowicach na portalu Wirtualny Sztetl





_location_map.png)