Cmentarz ewangelicki w Bolszewie
 Pomnik upamiętniający cmentarz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
protestantyzm |
| Stan cmentarza |
zlikwidowany |
| Data otwarcia |
1635 |
| Data likwidacji |
1977 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wejherowo _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego  | |
 54°36′48″N 18°11′02″E/54,613333 18,183889 | |
Cmentarz ewangelicki w Bolszewie – cmentarz ewangelicki, znajdujący się w Bolszewie przy ulicy Szkolnej, zlikwidowany w 1977, wpisany do gminnej ewidencji zabytków.
Historia
Pierwsze wzmianki o protestantach w Bolszewie pojawiły się już w XVI wieku, sam cmentarz powstał w 1635, po wybudowaniu kościoła ewangelickiego przez Łukasza Bolszewskiego. W 1852 i 1862 został obsadzony drzewami, natomiast w latach 1878-1879 otoczono go murem; wybudowano także bramę wejściową oraz dzwonnicę. W 1946 wraz z kościołem został on przekazany przez władze PRL katolikom; wtedy też z cmentarza rodowego Keyserlingów w Wejherowie przeniesiono tu szczątki członków rodziny[1]. Od tego czasu mimo opieki uczniów pobliskiej szkoły systematycznie niszczał, likwidowano ogrodzenie i fragmenty nagrobków. Ostatecznie został zamknięty 8 kwietnia 1961[2] i zlikwidowany w 1977[3], zaś teren po nim obsiano trawą[1]. Cmentarz został wpisany do gminnej ewidencji zabytków gminy Wejherowo[4].
Stan obecny
Do dzisiejszych czasów zachował się jedynie pusty plac w miejscu dawnego cmentarza. W 2005, z inicjatywy uczniów pobliskiej szkoły i w ramach programu edukacyjnego „Ślady przeszłości”, odsłonięto obelisk upamiętniający cmentarz[3], ufundowany przez radnego Jerzego Grotha, z wyrytym napisem:
KU CZCIZNAJDUJĄCEGO SIĘ TUTAJ
CMENTARZA WSPÓLNOTY EWANGELICKIEJ
MIESZKAJĄCEJ W BOLSZEWIE
OD KOŃCA XVI DO POŁOWY XX WIEKU
SPOŁECZEŃSTWO GMINY WEJHEROWO
BOLSZEWO ROK 2005[5]
10 października 2018 pocmentarny plac zyskał nazwę „Gminnego Placu Pamięci w Bolszewie”[6]. 11 listopada 2018, w setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę zasadzono na nim 16 dębów, symbolizujących 16 sołectw gminy Wejherowo[7][8].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Bieszk i Rohde 2000 ↓, s. 55-56.
- ↑ Karta cmentarzy - pomorskie [online], www.nid.pl [dostęp 2021-05-20].
- 1 2 Redakcja, Pamięć o ewangelikach [online], Wejherowo Nasze Miasto, 11 października 2005 [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych położonych na terenie Gminy Wejherowo [online], s. 1 [dostęp 2025-01-04].
- ↑ Nasza Gmina. Miesięcznik Samorządowy Gminy Wejherowo, 2005, listopad, Nr 11 (114) - Bałtycka Biblioteka Cyfrowa [online], bibliotekacyfrowa.eu [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ UCHWAŁA NR XLVII/549/2018 w sprawie nadania nazwy placowi położonemu w miejscowości Bolszewo. - BIP Gmina Wejherowo [online], bip.ugwejherowo.pl [dostęp 2021-05-21].
- ↑ Redakcja, Świętujemy 100-lecie odzyskania niepodległości. Zobacz co będzie się działo w powiecie wejherowskim w najbliższych dniach [online], Wejherowo Nasze Miasto, 8 listopada 2018 [dostęp 2021-05-21] (pol.).
- ↑ W Bolszewie powstanie 'Plac pamięci'. Przypomni o historii okolicy [online], www.nadmorski24.pl [dostęp 2021-05-20].
Bibliografia
- Bolesław Bieszk, Zygmunt Rohde: Bolszewo: dzieje wsi, parafii i szkoły. Urząd Gminy Wejherowo, 2000. ISBN 83-909021-3-3.