Cmentarz w Brdowie
 nr rej. 519/260 z 29 sierpnia 1995 | |
 widok ogólny na cmentarz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Cmentarna |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Data otwarcia | |
Położenie na mapie gminy Babiak _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego  | |
 52°20′54,7″N 18°43′28,6″E/52,348528 18,724611 | |
Cmentarz parafii św. Wojciecha – cmentarz parafii rzymskokatolickiej przy ul. Cmentarnej w Brdowie. Założony w 1790 roku.
Historia
Pierwszy cmentarz brdowski znajdował się przy kościele św. Wojciecha. Zakonników i szlachtę chowano w kryptach w podziemiach świątyni - został tam pochowany m.in. Jan Skarbek wraz z żoną.
Obecny cmentarz grzebalny utworzony został w 1790 roku poza granicami administracyjnymi ówczesnego miasta.
W 1843 r. na cmentarzu wystawiono okazały krzyż dębowy oraz wyznaczono miejsca dla wyznań: „wchodząc na cmentarz po prawej stronie miejsca mają lutrzy – ewangelicy, a od strony zachodniej dla wyznania greckokatolickiego”.
Najstarsze nagrobki znajdujące się na cmentarzu parafialnym pochodzą z XIX w.
Pochówki i nagrobki
- W roku 1805 na cmentarzu tym prawdopodobnie pochowano Jakuba Krzyżanowskiego - dziadka Fryderyka Chopina. Nie jest znane dokładne miejsce jego spoczynku. Pewne jest jednak, że spoczął on w Brdowie[2]. W 2010 roku na cmentarzu odsłonięto symboliczny nagrobek poświęcony Jakubowi Krzyżanowskiemu.
- W 1863 r. na cmentarzu w zbiorowej mogile pochowano 70 poległych powstańców styczniowych, walczących w bitwie pod Brdowem. W osobnych mogiłach spoczął dowódca oddziałów powstańczych Léon Young de Blankenheim, powstaniec Sikorski, powstaniec Złotnicki oraz powstaniec Karol Libelt – syn poznańskiego filozofa i działacza Karola Libelta.
- Wśród zachowanych nagrobków sprzed 1870 roku można wyróżnić nagrobki: ks. Tomaszewskiego, Marty Sadowskiej oraz Agnieszki Kwasiborskiej - żony burmistrza brdowskiego Antoniego.
- Na cmentarzu spoczywa rodzina Kiełczewskich - dziadek oraz wujostwo aktorki Poli Negri[3].
- Ponadto na cmentarzu znajdują się:
- grobowiec ojców Paulinów,
- grób ze szczątkami brdowskich księży przeniesionymi z kościoła w 1952 roku,
- nagrobek symboliczny poświęcony zmarłym strażakom z O.S.P. Brdów.
Symboliczny nagrobek Jakuba Krzyżanowskiego
Mogiła Karola Libelta
Nagrobek Szulgitów z motywem kotwicy
Nagrobek neogotycki z XIX w.
Neogotycki nagrobek Haliny z Mitelstaedów Bartoszewiczowej z XIX w.
Zabytkowe nagrobki z XIX w.
Nagrobek powstańca Złotnickiego
Nagrobek Adolfa Strzeleckiego z lat 20. XX w. z motywem makówek
Nagrobek Leona Younga de Blankenheima
Nagrobek Tanalskich z pocz. XX w.
Nagrobek z figurą NMP
Nagrobek ks. Balińskiego
Przypisy
- ↑ Historia Brdowa. [dostęp 2013-06-30].
- ↑ Piotr Mysłakowski, Andrzej Sikorski: Jakub Krzyżanowski. [dostęp 2006-01-31].
- ↑ Chalupec - genealogia. www.genealogia.okiem.pl. [dostęp 2009-12-11].