Cmentarz w Wierszach
 Widok ogólny kwater | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
zamknięty |
| Powierzchnia cmentarza |
0,6 ha |
| Liczba pochówków |
54 żołnierzy Grupy AK „Kampinos” |
| Data ostatniego pochówku | |
Położenie na mapie gminy Czosnów _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego _location_map.png) | |
 52°19′39″N 20°39′51″E/52,327500 20,664167 | |
Cmentarz w Wierszach – cmentarz wojenny we wsi Wiersze na terenie Puszczy Kampinoskiej. Spoczywa na nim 54 żołnierzy Grupy AK „Kampinos”
Historia
W sierpniu i wrześniu 1944 roku w Wierszach była ulokowana kwatera główna Grupy „Kampinos” – partyzanckiego zgrupowania Armii Krajowej walczącego na obszarze Puszczy Kampinoskiej[1]. We wsi utworzono wówczas cmentarz wojenny, na którym pochowano 54 żołnierzy AK poległych w czasie walk z Niemcami[2].
W 1946 roku cmentarz został zdewastowany przez bojówki PPR z Leszna[3].
Odwilż gomułkowska umożliwiła kombatantom Grupy „Kampinos” podjęcie działań na rzecz zabezpieczenia i uporządkowania grobów poległych kolegów[4]. W tym celu powołano Komitet Odbudowy Cmentarza w Wierszach. Dzięki pomocy jednostki wojskowej z Kazunia oraz wsparciu finansowemu ze strony władz powiatu nowodworskiego cmentarz został w krótkim czasie odbudowany. 1 sierpnia 1957 roku, w trzynastą rocznicę wybuchu powstania warszawskiego, na cmentarzu w Wierszach po raz pierwszy zorganizowano oficjalne uroczystości, z udziałem kompanii honorowej LWP i przedstawicieli miejscowych władz[5].
Wygląd współczesny
Cmentarz ma kształt prostokąta o powierzchni ok. 0,6 ha. Oznaczone krzyżami groby, w liczbie pięćdziesięciu czterech, ustawione są w trzech rzędach. Przez środek cmentarza biegnie alejka, na której końcu znajduje się urna, zawierająca ziemię zebraną z dwudziestu dwóch pobojowisk znajdujących się na obszarze Puszczy Kampinoskiej. W pobliżu urny znajdują się również tablice upamiętniające kapelanów Grupy AK „Kampinos”, w tym ks. Stefana Wyszyńskiego ps. „Radwan III” (powojennego Prymasa Polski)[2].
Galeria
.jpg)
Jeden z grobów.jpg)
Kwatera partyzancka
Urna i tablice pamiątkowe
Przypisy
- ↑ Koszada 2007 ↓, s. 67.
- 1 2 Cmentarz wojenny w Wierszach ↓.
- ↑ Koszada 2007 ↓, s. 99.
- ↑ Koszada 2007 ↓, s. 100 i 106.
- ↑ Koszada 2007 ↓, s. 106.
Bibliografia
- Jerzy Koszada: „Grupa Kampinos”. Partyzanckie zgrupowanie Armii Krajowej walczące w Powstaniu Warszawskim. Warszawa: ZP GRUPA Sp. z o.o., 2007. ISBN 978-83-925916-6-5.
- Wiersze – cmentarz wojenny żołnierzy Armii Krajowej grupy Kampinos. groby.radaopwim.gov.pl. [dostęp 2014-12-17].