Cmentarz wojenny w Iwaniskach
 nr rej. A.511 z 14.06.1988[1] | |
 Brama cmentarza wojennego w Iwaniskach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
3000 m² |
| Liczba pochówków |
307 z I wojny światowej + około 4000 z II wojny światowej |
| Data otwarcia |
1914 |
| Data ostatniego pochówku |
1945 |
| Zarządca |
Urząd Gminy w Iwaniskach |
Położenie na mapie Iwanisk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opatowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Iwaniska _location_map.png) | |
 50°43′55″N 21°16′13″E/50,731944 21,270278 | |
Cmentarz wojenny w Iwaniskach – zabytkowy cmentarz z okresu I wojny światowej znajdujący się w gminie Iwaniska w powiecie opatowskim. Usytuowany jest na zachodzie miejscowości.
Cmentarz miał kształt prostokąta o wymiarach około 40 m na 50 m o powierzchni około 2000 m². Z pierwotnego cmentarza zachowała się kamienna brama wejściowa, do której prowadzą niewielkie schody. Na jej górnej części zachowały się płaskorzeźby trzech orłów: polskiego, austro-węgierskiego i rosyjskiego. W okresie I wojny światowej, kiedy cmentarz został założony, pochowanych na nim zostało 307 żołnierzy ze wszystkich biorących w okolicy armii: 20 polskich legionistów z I Brygady, 134 Rosjan oraz 153 żołnierzy austro-węgierskich. W 1937 roku legioniści zostali ekshumowani i przeniesieni na cmentarz w Górach Pęchowskich, a pozostałe szczątki przeniesiono prawdopodobnie na cmentarz wojenny w Tudorowcu[2].
W 1945 roku zlikwidowany cmentarz został wykorzystany do pochówku około 4000 żołnierzy Armii Czerwonej, którzy polegli w walkach na przyczółku baranowsko-sandomierskim w latach 1944–1945, a których ekshumowano z terenów i okolic Sandomierza. W 1988 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 36 [dostęp 2015-11-23].
- ↑ Patrz Marek Lis, By nie zatarł ich czas ... Śladami mogił i cmentarzy wojennych I wojny światowej w powiatach: sandomierskim, opatowskim i staszowskim.
Bibliografia
- Marek Florek: Zabytkowe Cmentarze i Mogiły w Polsce Województwo tarnobrzeskie. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Narodowa Instytucja Kultury, 1995, s. 65-66. ISBN 83-85548-37-8. (pol.).
- Marek Lis: By nie zatarł ich czas ... Śladami mogił i cmentarzy wojennych I wojny światowej w powiatach: sandomierskim, opatowskim i staszowskim. Sandomierz: PAIR Myjakpress, 2001, s. 52. ISBN 83-86436-57-3. (pol.).