Lepiarka wiosenna

Lepiarka wiosenna
	Colletes cunicularius
	(Linnaeus, 1761)
	; samica
	; samiec
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	tchawkowce
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Podrząd	trzonkówki; (grupa żądłówki)
Nadrodzina	Apoidea
Rodzina	lepiarkowate
Rodzaj	Colletes
Gatunek	lepiarka wiosenna
Synonimy
	Apis cunicularia Linnaeus, 1761;
	Apis cunicularia Linnaeus, 1761;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Lepiarka wiosenna^[3] (Colletes cunicularius) – gatunek pszczoły z rodziny lepiarkowatych. Szeroko rozprzestrzeniony od Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Skandynawii po pacyficzne wybrzeża Syberii oraz północno-wschodnie Chiny^[2].

Lepiarka wiosenna jest dość nietypowym przedstawicielem swojego rodzaju w polskiej faunie. Podczas gdy pozostałe polskie gatunki lepiarek latają latem, lepiarka wiosenna pojawia się wczesną wiosną^[4] (od końca marca do końca maja)^[3]. Brak jej również wyraźnego u innych gatunków paskowanego wzoru na odwłoku, tworzonego przez białawe lub beżowe przepaski z krótkich, przylegających włosków^[5].

Z powodu wczesnego pojawiania się w sezonie głównym źródłem pokarmu są wierzby^[5]^[6], przez co przez niektórych autorów błędnie^[6] jest opisywany jako wyspecjalizowany pokarmowo^[3]. Gniazduje w ziemi, w samodzielnie wykopanych przez siebie norkach, wybierając luźne, piaszczyste podłoże^[7]. Jest gatunkiem samotnym, jednak tworzy kolonie gniazd^[7]. Samice pszczół samotnych co do zasady nie żądlą w obronie swoich gniazd, dlatego przebywanie w pobliżu kolonii gniazdowej nie stanowi zagrożenia dla ludzi^[8]^[9]. Gniazdo jest przez samicę powlekane od wewnątrz podobną do celofanu, przezroczystą wodoodporną wydzieliną^[10]. Larwy nie przędą kokonów^[4], przepoczwarczenie następuje w połowie sierpnia (w roku złożenia jaja przez samicę) lub później^[7].

Lepiarka wiosenna przy gnieździe
Samiec.

Przypisy

1 2 Colletes cunicularius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 Colletes cunicularius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
1 2 3 MikołajM. Borański MikołajM., DariuszD. Teper DariuszD., Atlas pospolitych gatunków pszczół Polski, Puławy 2017 .
1 2 T.T. Pawlikowski T.T., W.W. Celary W.W., Pszczołowate – Apidae. Wstęp i podrodzina lepiarkowate – Colletinae. Klucze do oznaczania owadów Polski, cz. XXIV, z. 68a, Toruń 2003 .
1 2 FelixF. Amiet FelixF., AlbertA. Krebs AlbertA., Bienen Mitteleuropas : Gattungen, Lebensweise, Beobachtung, ISBN 3-258-08104-2, OCLC 1134628619 [dostęp 2022-04-02] .
1 2 ErwinE. Scheuchl ErwinE., WolfgangW. Willner WolfgangW., Taschenlexikon der Wildbienen Mitteleuropas : alle Arten im Porträt, ISBN 978-3-494-01653-5, OCLC 1090644000 [dostęp 2022-04-02] .
1 2 3 PaulP. Westrich PaulP., Die Wildbienen Deutschlands, ISBN 978-3-8186-0880-4, OCLC 1098336809 [dostęp 2022-04-02] .
↑ GeorgiaG. Hennessy GeorgiaG. i inni, Stinging risk and sting pain of the ivy bee, Colletes hederae, „Journal of Apicultural Research”, 59 (2), 2020, s. 223–231, DOI: 10.1080/00218839.2019.1686577, ISSN 0021-8839 [dostęp 2022-04-02] .
↑ Pszczoły samotne cz. 1 – wstęp [online], Nauka dla Przyrody, 16 lipca 2018 [dostęp 2022-04-02] (pol.).
↑ Eduardo A.B.E.A.B. Almeida Eduardo A.B.E.A.B., Colletidae nesting biology (Hymenoptera: Apoidea), „Apidologie”, 39 (1), 2008, s. 16–29, DOI: 10.1051/apido:2007049, ISSN 1297-9678 [dostęp 2022-04-02] (ang.).

[itis-1] 1 2 Colletes cunicularius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] 1 2 Colletes cunicularius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[:3-3] 1 2 3 MikołajM. Borański MikołajM., DariuszD. Teper DariuszD., Atlas pospolitych gatunków pszczół Polski, Puławy 2017 .

[:0-4] 1 2 T.T. Pawlikowski T.T., W.W. Celary W.W., Pszczołowate – Apidae. Wstęp i podrodzina lepiarkowate – Colletinae. Klucze do oznaczania owadów Polski, cz. XXIV, z. 68a, Toruń 2003 .

[:1-5] 1 2 FelixF. Amiet FelixF., AlbertA. Krebs AlbertA., Bienen Mitteleuropas : Gattungen, Lebensweise, Beobachtung, ISBN 3-258-08104-2, OCLC 1134628619 [dostęp 2022-04-02] .

[:4-6] 1 2 ErwinE. Scheuchl ErwinE., WolfgangW. Willner WolfgangW., Taschenlexikon der Wildbienen Mitteleuropas : alle Arten im Porträt, ISBN 978-3-494-01653-5, OCLC 1090644000 [dostęp 2022-04-02] .

[:2-7] 1 2 3 PaulP. Westrich PaulP., Die Wildbienen Deutschlands, ISBN 978-3-8186-0880-4, OCLC 1098336809 [dostęp 2022-04-02] .

[8] GeorgiaG. Hennessy GeorgiaG. i inni, Stinging risk and sting pain of the ivy bee, Colletes hederae, „Journal of Apicultural Research”, 59 (2), 2020, s. 223–231, DOI: 10.1080/00218839.2019.1686577, ISSN 0021-8839 [dostęp 2022-04-02] .

[9] Pszczoły samotne cz. 1 – wstęp [online], Nauka dla Przyrody, 16 lipca 2018 [dostęp 2022-04-02] (pol.).

[10] Eduardo A.B.E.A.B. Almeida Eduardo A.B.E.A.B., Colletidae nesting biology (Hymenoptera: Apoidea), „Apidologie”, 39 (1), 2008, s. 16–29, DOI: 10.1051/apido:2007049, ISSN 1297-9678 [dostęp 2022-04-02] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]