Czernidłówka skrzydlatozarodnikowa
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
czernidłówka skrzydlatozarodnikowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Coprinopsis semitalis (P.D. Orton) Redhead, Vilgalys & Moncalvo Taxon 50(1): 231 (2001) | |
Czernidłówka skrzydlatozarodnikowa (Coprinopsis semitalis (P.D. Orton) Redhead, Vilgalys & Moncalvo) – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coprinopsis, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1972 r. Peter Darbishire Orton, nadając mu nazwę Coprinus semitalis. Badania z zakresu filogenetyki molekularnej wykazały, że rodzaj Coprinus nie był taksonem monofiletycznym i należy go rozbić na rodzaje[2]. Obecną nazwę nadali mu w 2001 r. Scott Alan Redhead, Rytas J. Vilgalys i Jean-Marc Moncalvo[1]. Synonimy[3]:
- Coprinus cinereofloccosus var. angustisporus D.A. Reid 1972
- Coprinus semitalis P.D. Orton 1972
Polską nazwę zarekomendowała w 2025 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym[4].
Morfologia
U młodych okazów, gdy jest jeszcze zamknięty, ma wymiary 3–3 × 0,6–1 cm, jest prawie kulisty, jajowaty do podłużnego, szary do szarobrązowego, pokryty kłaczkowatymi pozostałościami osłony[5].
Wolne, gęste, rozpływające się, najpierw białe, a na końcu czarne[5].
Wysokość 2–4 cm, średnica 0,2–0,4, cylindryczny i pusty, białawy[5].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 4-zarodnikowe, zarodniki 10,3–10,8 × 7,5–8,1 μm, elipsoidalne lub jajowate, ciemnoczerwonobrązowe z centrlaną porą rostkową i perysporami, które sprawiają, że zarodniki są uskrzydlone. Osłona składa się z kulistych, brodawkowatych komórek[5].
Występowanie i siedlisko
Najwięcej stanowisk podano w Europie, poza nią nieliczne w Afryce, Azji, Ameryce Południowej, Austrlii i na Nowej Zelandii[6]. W literaturze naukowej na terenie Polski podano kilka stanowisk, aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-03-09] (ang.).
- ↑ Scott A. Redhead i inni, Coprinus Pers. and the Disposition of Coprinus Species sensu lato, „Taxon”, 50 (1), 2001, s. 203–241, DOI: 10.2307/1224525, JSTOR: 1224525 (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2025-03-09] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 4 (2025) Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 9 marca 2025 (pol.).
- 1 2 3 4 Elham Seidmohammadi, Saeed Abbasi, Mohammad Reza Asef, Morphological and molecular characterization of coprinoid fungi newly recorded for themycobiota of Iran, „Cell Mol Biol (Noisy le Grand)”, 64 (15), 2018, s. 81, DOI: 10.14715/cmb/2017.64.15.13.
- ↑ Występowanie Coprinopsis semitalis na świecie (mapa) [online] [dostęp 2025-03-09] (ang.).
- 1 2 Coprinopsis semitalis [online] [dostęp 2025-03-09] (pol.).