Cortinarius largus

Cortinarius largus
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

Cortinarius largus

Nazwa systematyczna
Cortinarius largus Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 259 (1838) [1836-1838]

Cortinarius largus Fr. – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries i nadana przez niego nazwa jest aktualna[1]. Nie podał typu nomenklatorycznego. W 2020 r. inni mykolodzy podali neotyp[1]. Synonimy[2]:

  • Cortinarius largus var. crucius Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 1996
  • Cortinarius largus var. rubrozonatus Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 1996
  • Cortinarius lividoviolaceus Rob. Henry 1987
  • Gomphos largus (Fr.) Kuntze 1891
  • Phlegmacium largum (Fr.) Wünsche 1877

Władysław Wojewoda w 2003 r. uznał go za synonim Cortinarius nemorensis (Fr.) J.E. Lange, ten jednak według Index Fungorum jest synonimem zasłonaka różnobarwnego (Cortinarius variecolor (Pers.) Fr.)[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 5–12 cm. Powierzchnia gładka, w młodym wieku fioletowo-szara, czasem z różowym odcieniem, później bladoszarobrązowa do żółtobrązowej, przy brzegu szarofioletowa[4].

Blaszki

Fioletowe do szarofioletowych[4].

Trzon

Maczugowaty do cylindrycznego, rzadko zwężający się; biały lub bladofioletowy do jasnoszarobrązowego. Zasnówka początkowo biaława do fioletowej, potem jasnożółtobrązową, rzadka[4].

Miąższ

Biały do jasnofioletowego, marmurkowo-fioletowy[4]”.

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 9,5–11,5 × 5,5–6,5 µm, migdałowate, umiarkowanie lub dość silnie brodawkowate[4].

Gatunki podobne

Cortinarius lividoviolaceus jest znacznie mniejszy, Phlegmacium sobrium jest jaśniejszy, ma odcienie od białego do bladoszarobrązowego i fioletowego i jest bardzo rzadki, związany ze świerkami[4]

Występowanie i siedlisko

Podano jego stanowiska w Europie, Azji, Australii i na Nowej Zelandii. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony i podano tu wiele jego stanowisk[5]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[6], ale kilka jego stanowisk przytaczają T. Ślusarczyk i inni[7]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów (pod nazwą Phlegmacium largus). Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].

Naziemny grzyb mykoryzowy[6]. Występuje w lasach, zwłaszcza pod leszczynami i dębami[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-25] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-09-30].
  3. ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2025-04-08] (ang.).
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Karl Soop, Cortinarius in Sweden [online], 2021, s. 37 [dostęp 2023-12-25] (ang.).
  5. ↑ Występowanie Cortinarius largus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-25] (ang.).
  6. 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 157–198, ISBN 83-89648-09-1.
  7. ↑ Tomasz Ślusarczyk, Materiały do znajomości mykobioty Pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie), „Przegląd Przyrodniczy”, 39 (1), 2021, s. 41.
  8. ↑ Aktualne stanowiska Phlegmacium largus w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-25] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.