Ciżmówka wąskocystydowa
 Bardzo podobny Crepidotus brunescens | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ciżmówka wąskocystydowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Crepidotus stenocystis Pouzar Czech Mycology 57(3-4): 300 (2005) | |
Ciżmówka wąskocystydowa (Crepidotus stenocystis Pouzar) – gatunek grzybów należący do rodziny ciżmówkowatych (Crepidotaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Crepidotus, Crepidotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 2005 r. Zdeněk Pouzar w Czechach na leżących na ziemi pniach świerka. Jest holotyp[1]. Nazwę polską zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym w 2025 r.[2]
Morfologia
Morfologicznie występujący w Europie Crepidotus stenocystis jest bardzo podobny do występującego w Ameryce Północnej gatunku Crepidotis brunnescens. Obydwa charakteryzują się kulistymi lub niemal kulistymi bazydiosporami, obecnością sprzążek we wszystkich częściach grzyba i butelkowatymi lub kolbowatymi cheilocystydami. Mają podobny, higrofaniczny kapelusz, nagi lub biało-włóknisty, początkowo biały, ale z wiekiem sbrązowiejący. Analiza filogenetyczna potwierdziła jednak, że są to dwa odrębne gatunki. C. brunnescens jest bliżej spokrewniony z ciżmówką rzęsocystydową (Crepidotus malachioides), C. stenocystis zaś z ciżmówką płaską (Crepidotus applanatus). C. stenocystis różni się od C. brunnescens bardziej widoczną ornamentacją zarodników i dłuższymi cheilocystydami, które często są wąsko-workowate. Na podstawie zbadanego materiału i opublikowanych danych wydaje się, że C. stenocystis jest rozpowszechniony w całej Europie i nie występuje w Ameryce Północnej, podczas gdy C. brunnescens jest znany tylko z Michigan w USA[3].
Występowanie i siedlisko
Podano stanowiska w niektórych krajach Europy[4]. W Polsce podano jego stanowiska po raz pierwszy w 2015 roku[5].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-04-29] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 4 (2025) Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 28 stycznia 2025 (pol.).
- 1 2 Soňa Jančovičová i inni, Delimitation of European Crepidotus stenocystis as different from the North American species C. brunnescens (Inocybaceae, Agaricales), „Phytotaxa”, 328 (2), s. 127, DOI: 10.11646/phytotaxa.328.2.3 (ang.).
- ↑ Występowanie Crepidotus stenocystis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-04-29] (ang.).
- ↑ Crepidotus stenocystis (ciżmówka wąskocystydowa) [online], grzyby.pl [dostęp 2025-04-29].