Crypturellus

	Crypturellus
	Brabourne & C. Chubb, 1914
	; Kusacz pstry (C. variegatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki paleognatyczne
Rząd	kusacze
Rodzina	kusacze
Rodzaj	Crypturellus
	Typ nomenklatoryczny
	Tinamus tataupa Temminck, 1815
Synonimy
	Microcrypturus Chubb, 1917; Crypturornis Oberholser, 1922; Orthocrypturus Miranda-Ribeiro, 1938;
	Microcrypturus Chubb, 1917; Crypturornis Oberholser, 1922; Orthocrypturus Miranda-Ribeiro, 1938;
Gatunki
	21 gatunków – zobacz opis w tekście
	21 gatunków – zobacz opis w tekście

Crypturellus – rodzaj ptaków z rodziny kusaczy (Tinamidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Ameryce Środkowej i Południowej^[6].

Morfologia

Długość ciała 21,5–32,5 cm; masa ciała samców 154–602 g, samic 174–621 g^[7].

Systematyka

Etymologia

Crypturellus: zdrobnienie nazwy rodzajowej Crypturus Illiger, 1811^[8].
Microcrypturus: gr. μικρος mikros – mały; rodzaj Crypturus Illiger, 1811^[9]. Nowa nazwa dla Crypturellus.
Crypturornis: gr. κρυπτος kruptos – ukryty, od κρυπτω kruptō – ukryć; ουρα oura – ogon; ορνις ornis, ορνιθος ornithos – ptak^[10]. Gatunek typowy: Tetrao cinereus J.F. Gmelin, 1789.
Orthocrypturus: gr. ορθος orthos – prosty, pionowy; rodzaj Crypturus Illiger, 1811^[11]. Gatunek typowy: Tetrao variegatus J.F. Gmelin, 1789.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]:

Crypturellus berlepschi (Rothschild, 1897) – kusacz brunatny
Crypturellus cinereus (J.F. Gmelin, 1789) – kusacz popielaty
Crypturellus ptaritepui J.T. Zimmer & W.H. Phelps Sr., 1945 – kusacz białooki
Crypturellus soui (Hermann, 1783) – kusacz czarnogłowy
Crypturellus obsoletus (Temminck, 1815) – kusacz kasztanowaty
Crypturellus undulatus (Temminck, 1815) – kusacz falisty
Crypturellus strigulosus (Temminck, 1815) – kusacz rdzawoszyi
Crypturellus duidae J.T. Zimmer, 1938 – kusacz szaronogi
Crypturellus erythropus (von Pelzeln, 1863) – kusacz czerwononogi
Crypturellus noctivagus (zu Wied-Neuwied, 1820) – kusacz żółtonogi
Crypturellus atrocapillus (von Berlepsch, 1892) – kusacz kapturowy
Crypturellus cinnamomeus (Lesson, 1842) – kusacz cynamonowy
Crypturellus transfasciatus (P.L. Sclater & Salvin, 1878) – kusacz jasnobrewy
Crypturellus boucardi (P.L. Sclater, 1860) – kusacz okopcony
Crypturellus kerriae (Chapman, 1915) – kusacz ciemny
Crypturellus variegatus (J.F. Gmelin, 1789) – kusacz pstry
Crypturellus brevirostris (von Pelzeln, 1863) – kusacz rdzawy
Crypturellus bartletti (P.L. Sclater & Salvin, 1873) – kusacz płowy
Crypturellus casiquiare (Chapman, 1929) – kusacz prążkowany
Crypturellus parvirostris (Wagler, 1827) – kusacz krótkodzioby
Crypturellus tataupa (Temminck, 1815) – kusacz śniady

Przypisy

↑ Crypturellus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ W.K.-H. Brabourne & Ch. Chubb. Key to the species of the genus Crypturus, with descriptions of some new forms. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 14, s. 322, 1914. (ang.).
↑ Ch. Chubb. Described the following new forms of South-American birds. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 38, s. 30, 1917. (ang.).
↑ H.Ch. Oberholser. Notes on the nomenclature of the genus Crypturus llliger. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 35, s. 74, 1922. (ang.).
↑ A. de Miranda-Ribeiro. „Revista do Museu Paulista”. 23, s. 739, 1938. (port.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ratites: Ostriches to Tinamous. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-01]. (ang.).
↑ J. Cabot: Family Tinamidae (Tinamous). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 128–129, 131–133. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Crypturellus [dostęp 2018-03-26] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Microcrypturus [dostęp 2018-03-26] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Crypturornis [dostęp 2018-03-26] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Orthocrypturus [dostęp 2018-03-26] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Tinamidae Gray,GR, 1840 – kusacze - Tinamous (wersja: 2024-06-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-04].

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Crypturellus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Brabourne&Chubb-2] W.K.-H. Brabourne & Ch. Chubb. Key to the species of the genus Crypturus, with descriptions of some new forms. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 14, s. 322, 1914. (ang.).

[Chubb-3] Ch. Chubb. Described the following new forms of South-American birds. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 38, s. 30, 1917. (ang.).

[Oberholser-4] H.Ch. Oberholser. Notes on the nomenclature of the genus Crypturus llliger. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 35, s. 74, 1922. (ang.).

[Ribeiro-5] A. de Miranda-Ribeiro. „Revista do Museu Paulista”. 23, s. 739, 1938. (port.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ratites: Ostriches to Tinamous. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-01]. (ang.).

[hbw1-7] J. Cabot: Family Tinamidae (Tinamous). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 128–129, 131–133. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

[8] The Key to Scientific Names ↓, Crypturellus [dostęp 2018-03-26] .

[9] The Key to Scientific Names ↓, Microcrypturus [dostęp 2018-03-26] .

[10] The Key to Scientific Names ↓, Crypturornis [dostęp 2018-03-26] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, Orthocrypturus [dostęp 2018-03-26] .

[Mielczarek&Kuziemko-12] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Tinamidae Gray,GR, 1840 – kusacze - Tinamous (wersja: 2024-06-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]