Kubeczka koroniasta
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kubeczka koroniasta |
| Nazwa systematyczna | |
| Cyathicula coronata (Bull.) Rehm Rabenh. Krypt.-Fl., Edn 2 (Leipzig) 1.3(lief. 39): 740 (1893) [1896] | |
Kubeczka koroniasta (Cyathicula coronata (Bull.) Rehm) – gatunek grzybów należący do rodziny tocznikowatych (Helotiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1789 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Peziza coronata. Obecną nazwę nadał mu Heinrich Rehm w 1893 r.[1]
Ma 20 synonimów. Niektóre z nich:
- Crocicreas coronatum (Bull.) S.E. Carp. 1980
- Cyathicula coronata var. nuda Velen. 1939[2].
Polską nazwę zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym w 2024 r.[3]
Morfologia
Owocniki typu apotecjum (miseczka) o średnicy do 2 mm. Hymenium żółtawe do pomarańczowego. Brzeg podobny do korony z powodu drobnych ząbków. Trzon o wysokości 1–3 mm. Zarodniki (14)17–21(23) × 4–5 μm, wrzecionowate, brodawkowate, z gutulami[4].
Podobna jest Cyathicula pallida. Ma mniejsze zarodniki cylindryczne i mniejsze (13–18 × 3–3,8 μm)[4]
Występowanie i siedlisko
Stanowiska Cyathicula coronata podano w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii. Najwięcej stanowisk podano w Europie. Występuje tu na całym obszarze, od Morza Śródziemnego po północne krańce Półwyspu Skandynawskiego i Islandię, brak go tylko na Bałkanach[5]. W Polsce M. A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła kilkanaście stanowisk (dla synonimu Crocicreas coronatum)[6]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Występuje na łodygach roślin zielnych[6]. Często występuje na pokrzywach. Jest to bardzo drobny gatunek i przez to przeoczany, ale nie jest rzadki, zwłaszcza jesienią[4].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-22] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-22] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 3/2024 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-04-06].
- 1 2 3 Występowanie Cyathicula coronata na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-01-19].
- ↑ Występowanie Cyathicula coronata na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-01-19].
- 1 2 Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ Aktualne stanowiska Cyathicula coronata w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-22].