Czapla rdzawoszyja

Czapla rdzawoszyja
	Egretta rufescens
	(J.F. Gmelin, 1789)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pelikanowe
Podrząd	czaplowce
Rodzina	czaplowate
Rodzaj	Egretta
Gatunek	czapla rdzawoszyja
Synonimy
	Ardea rufescens J.F. Gmelin, 1789; Dichromanassa rufescens (J.F. Gmelin, 1789);
	Ardea rufescens J.F. Gmelin, 1789; Dichromanassa rufescens (J.F. Gmelin, 1789);
Podgatunki
	E. r. rufescens (J.F. Gmelin, 1789); E. r. dickeyi (Van Rossem, 1926);
	E. r. rufescens (J.F. Gmelin, 1789); E. r. dickeyi (Van Rossem, 1926);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	; występuje przez cały rok tylko poza sezonem lęgowym

Czapla rdzawoszyja^[3] (Egretta rufescens) – gatunek dużego ptaka z rodziny czaplowatych (Ardeidae).

Występowanie

Występuje i gniazduje w Ameryce Środkowej, na Bahamach, Karaibach i Antylach, na wybrzeżu Zatoki Meksykańskiej (terytorium Stanów Zjednoczonych i Meksyku), Kalifornii Dolnej (Meksyk), w północnej Kolumbii i Wenezueli. Po okresie gniazdowania ptaki rozpraszają się na południe po Karaibach i wzdłuż wybrzeży Pacyfiku^[2].

Podgatunki

Wyróżnia się dwa podgatunki Egretta rufescens^[4]:

Egretta rufescens rufescens (J.F. Gmelin, 1789) – południowe USA, Karaiby, Meksyk
Egretta rufescens dickeyi (Van Rossem, 1926) – Kalifornia Dolna (Meksyk)

Charakterystyka

Długie nogi i szyja, długi, różowawy dziób z czarną plamą na czubku. Nogi i stopy są niebieskawo-czarne. Brak wyraźnie zaznaczonego dymorfizmu płciowego, za to stwierdza się polimorfizm – występują dwa typy upierzenia ciemny i jasny. Dorosły ptak typu ciemnego ma niebieskawe pióra na skrzydłach i tułowiu oraz rude na głowie i szyi. Dorosły ptak typu jasnego ma kompletnie białe upierzenie. W okresie godowym na głowie, szyi i plecach wyrastają dłuższe pióra.

Wymiary średnie:
długość ciała ok. 68–82 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 116–124 cm
masa ciała ok. 450–500 g

Upierzenie jasne
Upierzenie ciemne

Odżywianie

Czapla z tego gatunku jest uważana za jedną z najbardziej aktywnych, łatwo zaobserwować ją w ruchu. Często uważnie obserwuje zdobycz w płytkiej wodzie, działa energicznie, biega. Wykorzystuje cień własnych skrzydeł w celu zmniejszenia odblasku na wodzie, kiedy zamierza chwycić zdobycz. Żer tej czapli przypomina wdzięczny taniec. Zjada ryby, żaby, skorupiaki i owady. Krzyk jest zwykle niski, przypomina gardłowe rechotanie.

Rozmnażanie

Ulubionym miejscem gniazdowania są tropikalne bagna. Gniazduje na drzewach i krzewach, w koloniach, często w towarzystwie innych czapli. Kolonie najczęściej zakłada na przybrzeżnych wyspach. Zaloty są bardzo hałaśliwe, towarzyszą im: potrząsanie głowy podczas powitania, pościgi i loty po okręgu, a także stroszenie piór na szyi, plecach i głowie, oraz klekotanie podobne do czapli trójbarwnej.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czaplę rdzawoszyją za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened) od 2009 roku; wcześniej miała ona status gatunku najmniejszej troski (LC – Least Concern)^[2]. Liczebność populacji szacuje się na 5000–9999 dorosłych osobników, a jej trend uznawany jest za umiarkowanie spadkowy, choć na obszarach chronionych liczebność wzrasta^[2]. W przeszłości ptak ten padał ofiarą polowań w celu pozyskania mięsa^[2] i piór, które wykorzystywano jako dekorację kobiecych kapeluszy i ubrań^[5].

Według Texas Parks and Wildlife Department (TPWD) pozostało jedynie 1500 do 2000 gniazdujących par na terenie Stanów Zjednoczonych, większość z nich w Teksasie^[5]. Ten gatunek jest uznany za zagrożony i jest objęty ochroną.

Przypisy

1 2 3 Egretta rufescens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 3 4 5 Egretta rufescens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2016-03-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-22].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-22]. (ang.).
1 2 Reddish Egret (Egretta rufescens). Texas Parks and Wildlife Department. [dostęp 2020-05-22]. (ang.).

Bibliografia

Field Guide to the Birds of North America, wyd. 4th ed., Fully rev. & updated, Washington, D.C.: National Geographic, 2002, ISBN 0-7922-6877-6, OCLC 51509874 .
Bull, John; Farrand, Jr., John (April 1984). The Audubon Society Field Guide to North American Birds, Eastern Region. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 0-394-41405-5.
Donald W.; Lillian Q. Stokes' Field Guide to Birds: Eastern Region (1996). New York: Little Brown and Company.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] 1 2 3 Egretta rufescens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] 1 2 3 4 5 Egretta rufescens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2016-03-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-22].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-22]. (ang.).

[texas-5] 1 2 Reddish Egret (Egretta rufescens). Texas Parks and Wildlife Department. [dostęp 2020-05-22]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]