Czartawa pospolita

Czartawa pospolita
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mirtowce
Rodzina	wiesiołkowate
Rodzaj	czartawa
Gatunek	czartawa pospolita
	Nazwa systematyczna
	Circaea lutetiana L.; Sp. Pl. 1: 9. 1753

Czartawa pospolita (Circaea lutetiana L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wiesiołkowatych. Występuje w całej Europie, na znacznym obszarze Azji oraz w Afryce Północnej (Algeria i Tunezja)^[3]. W Polsce dość pospolity^[4].

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona o wysokości od 20 do 60 cm, słabo owłosiona. Pod ziemią roślina posiada rozłogi.
Liście: Jajowate lub szeroko lancetowate o długości do 10 cm, ząbkowane. Są obficie owłosione, również ogonek liściowy jest dookoła owłosiony.
Kwiaty: Białe lub różowoczerwone, zwykle bez przysadek. Dno kwiatowe z dyskiem o średnicy 0,2-0,4 mm. Przed kwitnieniem oś kwiatostanu wydłuża się, co powoduje, że rozwinięte kwiaty i pączki są oddalone od siebie.
Owoc: O długości 3-4 mm, pokryty haczykowatymi włoskami o długości 0,5-0,6 mm. Wewnątrz ma 2 nierówne komory.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit. Rośnie w cienistych lasach, przede wszystkim liściastych, łęgowych, a także mieszanych lasach iglastych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Alno-Ulmion^[5]. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Warszawa: Świat Książki, 1998. ISBN 83-7129-756-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].

[4] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[5] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]


Systematyka^[1]^[2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mirtowce
Rodzina	wiesiołkowate
Rodzaj	czartawa
Gatunek	czartawa pospolita
Nazwa systematyczna
Circaea lutetiana L. Sp. Pl. 1: 9. 1753