Czesław Markiewicz

Czesław Markiewicz
Ilustracja
Cz. Markiewicz
Data i miejsce urodzenia

1954
Zielona Góra

Dziedzina sztuki

Literatura, poezja

Czesław Markiewicz (ur. 1954 w Zielonej Górze) – polski poeta, prozaik, krytyk literacki. Absolwent polonistyki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze.

Od 1981 roku do 2019 dziennikarz Radia Zachód (redaktor literacki). Twórca autorskich audycji literackich: „Radiowej Książki Poetyckiej”, „Literariów Lubuskich”,  „Spotkań z Muzami”, „Radiowej Listy Przebojów Poetyckich”, „Popołudniówki Radia Zachód".

Utwory publikował w licznych czasopismach, jak "Poezja", "Literatura", "Odra", "Nowy Wyraz", "Borussia", "Integracje", "Nowy Medyk", "Nadodrze" "Topos", [fo:pa], "Wakat", "Ślad", "Red", "Śląsk", "Wyspa", "Fraza", "Portret", "Arterie"; "Bliza", "Salon literacki"[1]. Jego poezja w tłumaczeniu na język ukraiński ukazała się w czasopiśmie „Dzwin” (Lwów) № 7-8, 2024. - s. 253-261, a eseje (również w tłumaczeniu na język ukraiński Switłany Bresławskiej) są regularnie publikowane na społeczno-kulturalnym portalu internetowym „ Zbrucz”[2][3][4](Lwów) – Ukraina.

Należy do pokolenia, które rozpoczęło swoją drogę do literatury w latach 70. XX stulecia, w kwiecie wieku przetrwało kryzys związany z przejściem od tzw. komunizmu do kapitalizmu i nadal rozwija własny, niepowtarzalny styl w poezji i prozie. Pisarz zadebiutował poetycko w 1976 roku, a rok później (1977) w prestiżowej serii  "Pokolenie, które występuje"” Młodzieżowej Agencji Wydawniczej[5], ukazała się jego pierwsza książka Modlitwa oszukanych, z którą generalnie zaliczał się do Nowej Prywatności, zwanej też Pokoleniem '76, ale szybko odszedł od typowego dla autorów tej formacji przywiązania do osobistych przeżyć, a także unikania problemów społecznych na rzecz eksponowania kwestii etycznych.

Główną cechą twórczości poetyckiej Markewicza jest dynamiczny rozwój własnej koncepcji poematu eseistycznego, niezwykle pojemnego gatunkowo i tematycznie. To poezja urbanistyczna, wyjątkowa pod względem głębi obrazowości i metaforyczności. Jednocześnie jest to poezja intelektualna, wymagająca od czytelnika odpowiedniego poziomu erudycji, a także właściwego odczytania kodów kulturowych, tropów czytelniczych, odniesień literackich, socjologicznych, filozoficznych i historycznych, którymi wypełnione są wiersze. Narracja utworów, przypominająca filologiczną konstrukcję, wirtuozerską grę słów, naszpikowaną rozmaitymi środkami językowymi, terminami, nazwami miejsc, ujawnia autora jako uważnego obserwatora, który w poetyckich wersach ujmuje nieodwracalną przemijalność świata, a jednocześnie stara się budować niewidzialne mosty między przeszłością a teraźniejszością. Jego poezja nie jest łatwa do zrozumienia, ale jest w stanie wywołać zainteresowany niepokój, poszukiwanie ukrytych myśli narratora.

Razem m.in. z Sławomirem Płatkiem członek Kapituły o Nagrodę im. Anny Kamieńskiej[6]

Nagrody i wyróżnienia

Twórczość

Poezja

  • Modlitwa oszukanych – Warszawa,1977. „Pokolenie, które wstępuje” UNIVERISTAS [Wiersze] 83-87052-68-X
  • Moja wina – Warszawa,1998. Wydawnictwo PRZEDŚWIT [Wiersze] ISBN 83-7057-045-3
  • Ale i tak – Zielona Góra, 2007. Muzeum Ziemi Lubuskiej [Wiersze] ISBN 83-88426-43-5
  • Majuskuły – Kraków 2009. MINIATURA [Wiersze] ISBN 978-83-7606-130-6
  • 80. urodziny Marilyn Monroe – Chełm, 2011. Wydawnictwo TAWA [Wiersze][26] ISBN 978-83-62638-76-5
  • Wierszeje – Łódź, 2018. Dom Literaty. [Wiersze] ISBN 978-83-62733-87-3
  • Tropy – Toruń, 2020. Wydawnictwo Marszałek [Wiersze][27] ISBN 978-83-8180-318-2
  • Prowincje mojego imperium. Zaimki świata – Warszawa, 2022. Anagram [Wiersze][28] ISBN 978-83-67261-08-1

Proza

  • Made in life – Zielona Góra, 1995. Oficyna Wydawnicza AND [Opowiadania] ISBN 83-903496-2-0
  • Przezroczysty – Wrocław, 2002. Oficyna Wydawnicza ATUT [Powieść] ISBN 83-87299-98-7
  • Niewinne Miasto – Poznań, 2003. Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych [Powieść] ISBN 83-919482-0-X
  • Zemsta Fabiana – Zielona Góra, 2004. Stowarzyszenie Dialog-Współpraca-Rozwój [Powieść] ISBN 83-921028-0-0
  • Przeklęta Europa – Warszawa, 2023. Anagram [Powieść][29] ISBN 978-83-67261-36-4

Szkice krytyczne

  • Rozpoznany moment osobności – Zielona Góra, 2000. Oficyna Wydawnicza AND [Szkice krytyczne] ISBN 83-87052-68-X

Wydania zagraniczne

  • Маркевич Чеслав. Тропи[30] / пер. з пол. С.Бреславської. – Брустури: Дискурсус, 2024. – 72 с.  ISBN 978-617-8326-68-5

Znaczące antologie

  • „Poeta jest jak dziecko”[31](red. A.K. Waśkiewicz, J. Koperski)
  • „Spalony raj”[32] (red. J. Sochoń)
  • „Rozpoznani spośród” – Zielona Góra, 1997. Oficyna Wydawnicza AND [Antologia młodej poezji zielonogórskiej. Opracowanie][33]
  • ATUNIS GALAXY ANTHOLOGY – 2024[34] (Anglia-Belgia).

Przypisy

  1. Salon Literacki, Czesław Markiewicz: Życie towarzyskie i uczuciowe [online], Salon Literacki, 16 października 2016 [dostęp 2025-02-09].
  2. Страждання пана Коґіто [online], Збруч, 18 października 2024 [dostęp 2025-02-09] (ukr.).
  3. Всі ми «Едики». Страшний або гіркий сміх Мрожека [online], Збруч, 29 listopada 2024 [dostęp 2025-02-09] (ukr.).
  4. Засвідчити [online], Збруч, 8 stycznia 2025 [dostęp 2025-02-09] (ukr.).
  5. Młodzieżowa Agencja Wydawnicza - galeria Artkomiks [online], Artkomiks [dostęp 2025-02-09].
  6. Nagroda im. Anny Kamieńskiej
  7. Speed S. C, Finał konkursu Kulki i poetycki koncert [online], ::4lomza.pl:: Regionalny Portal [dostęp 2025-02-09].
  8. Lubuskie Wawrzyny – Literacki, Naukowy i Dziennikarski [online], Rynek książki, 12 lutego 2025 [dostęp 2025-02-09].
  9. Wacław Iwaniuk – konkurs V edycja – GOKiR w Siedliszczu [online] [dostęp 2025-02-09].
  10. Wacław Iwaniuk – konkurs V edycja – GOKiR w Siedliszczu [online] [dostęp 2025-02-09].
  11. Protokół Konkursu Poetyckiego | Gminna Biblioteka Publiczna w Sieroszewicach [online] [dostęp 2025-02-09].
  12. Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Michała Kajki 2010 – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2025-02-09].
  13. Silver, Hanna Bilińska-Stecyszyn - Dyplom Honorowy za całokształt twórczości [online], Silver Oficyna Wydawnicza, 11 marca 2024 [dostęp 2025-02-09].
  14. Paweł Brol, Lubuskie Wawrzyny - Lubuski Wawrzyn Literacki 1995 [online], www.wawrzyny.norwid.net.pl [dostęp 2018-06-11] (pol.).
  15. Lubuskie Wawrzyny - Laureaci Lubuskich Wawrzynów 2020 [online], www.wawrzyny.norwid.net.pl [dostęp 2021-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-04-07].
  16. Konkurs Literacki Uniwersytetu Gdańskiego
  17. Nagroda im. W. Potockiego
  18. Nagroda im. Anny German
  19. Nagrody Literackie przyznane! [online], uz.zgora.pl [dostęp 2025-02-09].
  20. Związek Literatów Polskich, oddział w Zielonej Górze - Nagroda Literacka ZLP im. Waśkiewicza [online], www.zlp.zgora.pl [dostęp 2025-02-09].
  21. Nagroda im. Mieczysława Stryjewskiego
  22. ZIELONOGÓRSKIE WOJEWÓDZTWO [online], encyklopedia.interia.pl [dostęp 2025-04-06].
  23. Medal za Długoletnią Służbę, „Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej” [dostęp 2025-04-06] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-21].
  24. Odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej” - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2025-04-06].
  25. https://www.prezydent.pl/prezydent/kompetencje/ordery-i-odznaczenia/odznaczenia/krzyz-zaslugi/
  26. Wacław Iwaniuk – konkurs V edycja – GOKiR w Siedliszczu [online] [dostęp 2025-02-08].
  27. Bez dystansu [online], Bez dystansu [dostęp 2025-02-08].
  28. Poetyckie topografie. O „Prowincjach mojego imperium” Czesława Markiewicza - Jakub Rawski | Nowy Napis [online], nowynapis.eu, 22 grudnia 2022 [dostęp 2025-02-08].
  29. Piotr Eliński, Człowiek wobec Historii. O Przeklętej Europie Czesława Markiewicza. (Jakub Rawski) [online], Pro Libris, 3 lipca 2024 [dostęp 2025-02-08].
  30. Чеслав Маркевич. «Тропи» [online], bukvoid.com.ua [dostęp 2025-02-08].
  31. Poeta jest jak dziecko : nowe Roczniki - antologia [online], www.krosno-kbp.sowa.pl [dostęp 2025-02-09].
  32. Spalony raj : antologia młodej poezji religijnej [online], www.piotrkowtryb-mbp.sowa.pl [dostęp 2025-02-09].
  33. Rozpoznani spośród. Almanach młodej poezji zielonogórskiej | Joanna Buciuto, Michał Chłodnicki, Jacek Hans Dachtera, Krzysztof Fedorowicz, Maria Jolanta Fraszewska, Jacek Katos Katarzyński, Krzysztof Igor Kazanowski, Agnieszka Kopaczyńska-Moskaluk, Dorota Kozanowska, Czesław Markiewicz, Michał Markiewicz, Maciej Motylski, Agnieszka Mućko, Ewa Pietrusiak, Robert Rudiak, Anna Viviana Szewczuk-Szwedo, Aleksandra Urban-Podolan, Maciej Zdziarski, Grzegorz Żegleń, Andrzej Żywień [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2025-02-09].
  34. Czeslaw Markiewicz (Poland) [online], ATUNIS GALAXY POETRY, 10 września 2024 [dostęp 2025-02-09] (ang.).

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Radia Zachód