Czesław Michalski (1893–1940)

Czesław Michalski
porucznik piechoty porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

17 lipca 1893
Poznań

Data i miejsce śmierci

między 13 a 14 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie

Jednostki

29 Pułk Strzelców Kaniowskich
PKU Poznań

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
powstanie wielkopolskie
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Niepodległości Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939

Czesław Michalski (ur. 17 lipca 1893 w Poznaniu, zm. między 13 a 14 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych[2], ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 17 lipca 1893 w Poznaniu, w rodzinie Józefa i Pelagii ze Smukowskich[3][4][5]. Absolwent Szkoły Handlowej w Poznaniu. Członek „Sokoła” i Polskiej Organizacji Wojskowej. Uczestnik powstania wielkopolskiego i powstań śląskich. 1 kwietnia 1920 został zatwierdzony w stopniu porucznika z grupy „byłej armii niemieckiej”[6]. Starszeństwo zostało ustalone z dniem 1 czerwca 1919. W październiku 1920 został przeniesiony z Urzędu Likwidacyjnego dla byłej niemieckiej Komendy Obwodowej w Poznaniu do PKU Poznań na stanowisko oficera ewidencyjnego miasta Poznania[7]. W 1923 był oficerem rezerwy 29 pułku piechoty[8]. W 1934 był przydzielony do 56 pułku piechoty i podlegał pod PKU Poznań-Miasto[9].

W okresie międzywojennym był wójtem w Puszczykowie[5].

Podczas kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach aresztowany przez Sowietów. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu kozielskiego[1]. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[1] – lista wywózkowa 022/1[5] z 9 kwietnia 1940[1] (poz 93, nr akt 2717)[10]. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 w lesie katyńskim[1] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[11][12]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[13][14]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji nadzorowanych przez Niemców[15] w 1943 pod numerem 1497[16][1][5] – dosł. opisany jako Michalski Czeslaw (raport dzienny z 8 maja 1943)[1]. Przy jego szczątkach znaleziono: książeczkę wojskową, dowód nadania Medalu Niepodległości[17], 2 listy, medalik z łańcuszkiem[18][19][20]. Figuruje na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 01497[20]. Znajduje się na liście ofiar opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 116 oraz w Nowym Kurierze Warszawskim nr 127 z 1943. W Archiwum Robla (pakiet 08-01) znajduje się notatnik znaleziony przy zwłokach ppor. piech. rez. Kazimierza Wegenke[21], w którym obok nazwiska z adresem widnieje adnotacja - „wójt Puszczyki”[1].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007[23] w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Życie prywatne

18 kwietnia 1922 ożenił się z Zofią z domu Malcahn (ur. 23 kwietnia 1894 w Poznaniu)[4][5].

Ordery i odznaczenia

21 czerwca 1938 Krzyża i Medalu Niepodległości ponownie rozpatrzył wniosek Czesława Michalskiego, lecz Krzyża Niepodległości mu nie przyznał[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 513.
  2. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 169.
  3. 1 2 3 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-12-08]..
  4. 1 2 Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931 : Michalski Czesław i Michalski zd. Malcahn, Zofja. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2021-12-08]..
  5. 1 2 3 4 5 6 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 395.
  6. „Dziennik Personalny” (R.2, nr 9), MSWojsk., 5 marca 1921, s. 369.
  7. „Dziennik Personalny” (R.1, nr 39), MSWojsk., 13 października 1920, s. 1043.
  8. Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1923, s. 210.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa: MSWojsk., 1934, s. 510.
  10. J. Tucholski, op cit, s. 641.
  11. 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
  12. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  13. Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-01-18] (pol.).
  14. Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
  15. Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
  16. Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 207 [dostęp 2025-01-26] (niem.).
  17. na Lubelskich Listach Katyńskich widnieje błędny wpis - Krzyż Niepodległości,
  18. Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 2019-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
  19. Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (4 (342)), pbc.uw.edu.pl, 22 stycznia 1949, s. 3 [dostęp 2025-01-26] (pol.).
  20. 1 2 Mariusz Olczak (red.), Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944., koszalin.ap.gov.pl, s. 167, ISBN 83-89986-91-4 [dostęp 2025-01-25] (pol.).
  21. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 209.
  22. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  23. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 101 [dostęp 2025-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  24. M.P. z 1938 r. nr 64, poz. 72.

Bibliografia