Cztery pory roku (Vivaldi)

Cztery pory roku

Le quattro stagioni

Strona tytułowa „Cimento dell’armonia e dell’inventione” (Amsterdam, Le Cène, ok. 1727), Międzynarodowe Muzeum i Biblioteka Muzyczna w Bolonii
Kompozytor	Antonio Vivaldi
Opus/Oznaczenie	8
Forma muzyczna	cykl koncertów skrzypcowych
Czas powstania	ok. 1720
Miejsce powstania	Księstwo Mantui
Czas trwania	ok. 40 min
Dedykacja	hr. Wenzel von Morzin

Cztery pory roku (wł. Le quattro stagioni) – cykl 4 koncertów skrzypcowych umieszczony w wydanym w 1725 roku zbiorze 12 koncertów Op. 8 Il cimento dell’armonia e dell’inventione (pol. Spór między harmonią a wyobraźnią).

Antonio Vivaldi skomponował cykl około roku 1720 w Mantui i wydał w Amsterdamie w 1725 roku z dedykacją czeskiemu hrabiemu Wenzelowi von Morzin, który był jego mecenasem. Są to koncerty solowe, będące przykładem muzyki ilustracyjnej. Utwory powstały na podstawie anonimowych sonetów, których autorem był prawdopodobnie sam kompozytor. W partyturze zaznaczono, które fragmenty sonetów odnoszą się do której części kompozycji. Wykonanie Czterech pór roku trwa około 40 minut^[1].

• Koncert nr 1 E-dur „Wiosna” („La primavera”), RV 269
  1. Allegro
  2. Largo
  3. Allegro.
• Koncert nr 2 g-moll „Lato” („Lʼestate”), RV 315
  1. Allegro non molto
  2. Adagio e piano – Presto e forte
  3. Presto.
• Koncert nr 3 F-dur „Jesień” („Lʼautunno”), RV 293
  1. Allegro
  2. Adagio molto
  3. Allegro.
• Koncert nr 4 f-moll „Zima” („Lʼinverno”), RV 297
  1. Allegro non molto
  2. Largo
  3. Allegro.

Jak pisze Danuta Gwizdalanka: „Nawet na tle popularnego wówczas repertuaru programowo-ilustracyjnego Cztery pory roku wyróżniały się wielką ilością efektów onomatopeicznych i pomysłowym malarstwem dźwiękowym (...). Każdy koncert poprzedzał sonet objaśniający, a odniesienia ilustracyjne kompozytor wielokrotnie zaznaczał w nutach (...). Orkiestrowe ritornele stwarzają nastrój, epizody solowe malują konkretne wydarzenia”^[2].