DSM-5

DSM-5
Autor	Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne
Tematyka	klasyfikacja i diagnoza zaburzeń psychicznych
	Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Data wydania	18 maja 2013
poprzednia; DSM-IV	następna; brak

DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) – kolejna edycja klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, która została opublikowana 18 maja 2013 roku^[1].

Zmiany względem DSM-IV

Ogólne

zrezygnowano z diagnostyki wieloosiowej;
dodano wyróżnik objawów katatonicznych, mogący uzupełniać rozpoznanie zaburzeń afektywnych, psychotycznych i innych;

Zaburzenia neurorozwojowe

nazwę opóźnienia umysłowego (ang. mental retardation) zastąpiono terminem niepełnosprawności intelektualnej^[2];
wprowadzono zaburzenie ze spektrum autyzmu, które zastąpiło wcześniejsze rozpoznania autyzmu klasycznego, zespołu Aspergera, zespołu Hellera i całościowego zaburzenia rozwoju niezdiagnozowane inaczej^[3];
zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) nie określa już autyzmu jako diagnozy wykluczającej. Wymagany wiek wystąpienia objawów został zmieniony z 7 lat na 12 lat, a progi objawów zostały obniżone w przypadku diagnozowania ADHD u nastolatków lub dorosłych^[4].
nowa podkategoria, zaburzenia motoryczne, obejmuje rozwojowe zaburzenia koordynacji, stereotypowe zaburzenia ruchowe oraz zaburzenia tikowe, w tym zespół Tourette'a.

Schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne

zarzucono podział schizofrenii na podtypy;

Zaburzenia depresyjne

usunięto kryterium żałoby dotyczące wykluczenia rozpoznania epizodu depresyjnego;
w klasyfikacji znalazło się przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne (PMDD);

Zaburzenia afektywne dwubiegunowe i pokrewne

inny wyróżnik stanów mieszanych może uzupełniać diagnozę zaburzeń afektywnych nawracających;

Zaburzenia lękowe

rozdzielono rozpoznania agorafobii i zespołu lęku panicznego;
zaburzenie lęku separacyjnego i mutyzm wybiórczy zostały przeniesione do grupy zaburzeń lękowych;

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne i inne z nimi związane

utworzono nowy rozdział „Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne i inne z nimi związane”, w którym znalazły się nowe jednostki chorobowe: zaburzenie zbieractwa, dermatotillomania, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne związane z używaniem substancji i zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne związane z chorobą somatyczną. Do tej grupy zaburzeń przeniesiono również trichotillomanię;

Zaburzenia związane z traumą i stresem

usunięto kryterium A2 zaburzenia stresowego pourazowego;

Zaburzenia dysocjacyjne

nazwa zaburzenia depersonalizacji została zmieniona na zaburzenie depersonalizacji/derealizacji;
zmieniono kryteria dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości;

Zaburzenia somatoformiczne

zmieniono kryteria zaburzeń konwersyjnych;

Zaburzenia karmienia i odżywiania

zaburzenie z napadami objadania się zostało uznane za odrębną jednostkę chorobową;
zmieniono kryteria anoreksji (zrezygnowano z kryterium braku miesiączki);

Zaburzenia snu i czuwania

bezsenność pierwotna zmieniła nazwę na zaburzenie bezsenności;
wyodrębniono narkolepsję z kategorii hipersomnii;
dodano nowe zaburzenia snu związane z oddychaniem (ośrodkowy bezdech senny, hipowentylacja związana ze snem, zespół obturacyjnego bezdechu i spłyconego oddechu w czasie snu);

Dysfunkcje seksualne

usunięto zespół awersji seksualnej;

Dysforia płciowa

zamiast zaburzeń tożsamości płciowej wprowadzono termin dysforii płciowej;

Zaburzenia związane z substancjami i uzależnieniami

kategorie nadużywania i uzależnienia zastąpiono kategorią zaburzenia używania substancji;
dodano kryteria dla zespołu odstawienia marihuany i kofeiny;

Zaburzenia neuropoznawcze

klasyfikacja w miejsce otępienia używa nowego określenia dużego zaburzenia neuropoznawczego;

Zaburzenia osobowości

utrzymano listę zaburzeń osobowości z DSM-IV, ale osobowość dyssocjalna znajduje się zarówno w rozdziale „Zaburzenia osobowości”, jak i w rozdziale „Zaburzenia niszczycielskie, kontroli impulsów i zachowania”.

Przypisy

↑ American Psychiatric Association – DSM-5 Development.
↑ Neurodevelopmental Disorders, [w:] A Guide to DSM-5, Medscape [dostęp 2024-10-24] (ang.).
↑ Autism Spectrum Disorders, [w:] A Guide to DSM-5, Medscape [dostęp 2024-10-24] (ang.).
↑ Jeffery N.J.N. Epstein Jeffery N.J.N., Richard E.A.R.E.A. Loren Richard E.A.R.E.A., Changes in the Definition of ADHD in DSM-5: Subtle but Important, „Neuropsychiatry”, 3 (5), 2013, s. 455–458, DOI: 10.2217/npy.13.59, ISSN 1758-2008, PMID: 24644516, PMCID: PMC3955126 [dostęp 2024-10-24] .

Linki zewnętrzne

Lista najważniejszych różnic pomiędzy DSM-IV-TR a DSM-5. dsm5.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-20)].
Spis treści DSM-5. psych.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-24)].

[1] American Psychiatric Association – DSM-5 Development.

[2] Neurodevelopmental Disorders, [w:] A Guide to DSM-5, Medscape [dostęp 2024-10-24] (ang.).

[3] Autism Spectrum Disorders, [w:] A Guide to DSM-5, Medscape [dostęp 2024-10-24] (ang.).

[4] Jeffery N.J.N. Epstein Jeffery N.J.N., Richard E.A.R.E.A. Loren Richard E.A.R.E.A., Changes in the Definition of ADHD in DSM-5: Subtle but Important, „Neuropsychiatry”, 3 (5), 2013, s. 455–458, DOI: 10.2217/npy.13.59, ISSN 1758-2008, PMID: 24644516, PMCID: PMC3955126 [dostęp 2024-10-24] .

[1]

[2]

[3]

[4]