Dajakolot

Dajakolot
	Dyacopterus
	K. Andersen, 1912
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	rudawkokształtne
Rodzina	rudawkowate
Podrodzina	Cynopterinae
Plemię	Balionycterini
Rodzaj	dajakolot
	Typ nomenklatoryczny
	Cynopterus spadiceus O. Thomas, 1890
Synonimy
	Diacopterus: Fain, 1976; Dycopterus Abdullah & Hall, 1997;
	Diacopterus: Fain, 1976; Dycopterus Abdullah & Hall, 1997;
Gatunki
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	3 gatunki – zobacz opis w tekście

Dajakolot^[4] (Dyacopterus) – rodzaj ssaków z podrodziny Cynopterinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowo-wschodniej Azji^[5]^[6]^[7].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 106–144 mm, długość ogona 16–29 mm, długość ucha 18–25 mm, długość tylnej stopy 15–25 mm, długość przedramienia 74–96,4 mm; masa ciała 70–148 g^[6]^[8].

U samców D. spadiceus obserwowano laktację^[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1912 roku duński chiropterolog Knud Andersen w publikacji na temat nietoperzy znajdujących się w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Londynie^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) dajakolot sundajski (D. spadiceus).

Etymologia

Dyacopterus (Diacopterus, Dycopterus): Dajakowie (Dayak), rdzenna ludność z Borneo; gr. πτερον pteron ‘skrzydło’^[1].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[10]^[8]^[5]^[4]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[4]	Podgatunki^[6]^[5]^[8]	Rozmieszczenie geograficzne^[6]^[5]^[8]	Podstawowe wymiary^[6]^[8]^[b]	Status IUCN^[11]
Dyacopterus brooksi	O. Thomas, 1920	dajakolot sumatrzański	gatunek monotypowy	endemit Indonezji (Sumatra i południowo-wschodnie Borneo (Kalimantan))	DC: 11,6–12 cm DO: 1,7–2 cm DP: 8,1–8,3 cm MC: 86–91 g	VU
Dyacopterus spadiceus	(O. Thomas, 1890)	dajakolot sundajski	gatunek monotypowy	północny Półwysep Malajski, Sumatra oraz zachodnie, północne i wschodnie Borneo; zakres wysokości: 0–1190 m n.p.m.	DC: 10,6–13 cm DO: 1,6–2,6 cm DP: 7,4–8,1 cm MC: 70–100 g	NT
Dyacopterus rickarti	K.M. Helgen, Kock, Gomez & Ingle, 2007	dajakolot filipiński	gatunek monotypowy	endemit Filipin (kilka zapisów z Luzonu i Mindanao; podejrzewa się, że jest szeroko rozpowszechniony; zakres wysokości: 260–1680 m n.p.m.	DC: 13–14,4 cm DO: 1,8–2,9 cm DP: 9,1–9,6 cm MC: 138–148 g	EN

Kategorie IUCN: NT – gatunek bliski zagrożenia, VU – gatunek narażony, EN – gatunek zagrożony.

Uwagi

1 2 Niepoprawna późniejsza pisownia Dyacopterus K. Andersen, 1912.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

Przypisy

1 2 3 K. Anderson: Catalogue of the Chiroptera in the collection of the British Museum. Wyd. 2. Cz. 1: Megachiroptera. London: The Trustees, 1912, s. 651. (ang.).
↑ A. Fain. Nouveaux acariens parasites de la superfamille Listrophoroidea (Astigmates). „Acta Zoologica et Pathologica Antverpiensia”. 64, s. 37–67, 1976. (ang.).
↑ M.T. Abdullah & L.S. Hall. Abundance and distribution of fruit bats and other mammals in the tropical forest canopy in Borneo. „Sarawak Museum Journal”. 72, s. 66, 1997. (ang.).
1 2 3 Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 79. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 90. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
1 2 3 4 5 N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 71–72. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Dyacopterus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-14].
1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 449. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ K.K. Sokołowska K.K., Piersi – zagadka ewolucji [online], www.wiz.pl, 2020 [dostęp 2021-08-08] (pol.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-27]. (ang.).
↑ Taxonomy: Dyacopterus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-12-22]. (ang.).

[dyacopterus-2] 1 2 Niepoprawna późniejsza pisownia Dyacopterus K. Andersen, 1912.

[12] DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

[Andersen-1] 1 2 3 K. Anderson: Catalogue of the Chiroptera in the collection of the British Museum. Wyd. 2. Cz. 1: Megachiroptera. London: The Trustees, 1912, s. 651. (ang.).

[Fain-3] A. Fain. Nouveaux acariens parasites de la superfamille Listrophoroidea (Astigmates). „Acta Zoologica et Pathologica Antverpiensia”. 64, s. 37–67, 1976. (ang.).

[Abdullah&Hall-4] M.T. Abdullah & L.S. Hall. Abundance and distribution of fruit bats and other mammals in the tropical forest canopy in Borneo. „Sarawak Museum Journal”. 72, s. 66, 1997. (ang.).

[Cichocki&inni-5] 1 2 3 Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 79. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-6] 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 90. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Giannini&inni-7] 1 2 3 4 5 N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 71–72. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Dyacopterus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-14].

[amw-9] 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 449. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[10] K.K. Sokołowska K.K., Piersi – zagadka ewolucji [online], www.wiz.pl, 2020 [dostęp 2021-08-08] (pol.).

[mdd-11] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-27]. (ang.).

[13] Taxonomy: Dyacopterus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-12-22]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[b]

[11]