Dendrocygna

	Dendrocygna
	Swainson, 1837
	; Drzewica dwubarwna (D. bicolor)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	blaszkodziobe
Rodzina	kaczkowate
Podrodzina	drzewice
Rodzaj	Dendrocygna
	Typ nomenklatoryczny
	Anas arcuata Horsfield, 1824
Synonimy
	Dendronessa Wagler, 1832; Dendrocygnus Swainson, 1838; Leptotarsis Gould, 1838; Dendrocycna Agassiz, 1846.; Ctenanas Mathews, 1915; Lamprocygna Boetticher, 1949; Nesocygna Boetticher, 1949; Prosopocygna Boetticher, 1949; Stagonocygna Boetticher, 1949;
	Dendronessa Wagler, 1832; Dendrocygnus Swainson, 1838; Leptotarsis Gould, 1838; Dendrocycna Agassiz, 1846.; Ctenanas Mathews, 1915; Lamprocygna Boetticher, 1949; Nesocygna Boetticher, 1949; Prosopocygna Boetticher, 1949; Stagonocygna Boetticher, 1949;
Gatunki
	8 gatunków – zobacz opis w tekście
	8 gatunków – zobacz opis w tekście

Dendrocygna – rodzaj ptaków z podrodziny drzewic (Dendrocygninae) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki wodne, zamieszkujące głównie strefę międzyzwrotnikową całego świata^[10].

Morfologia

Długość ciała 38–58 cm, rozpiętość skrzydeł 75–90 cm; masa ciała 440–1400 g (samice są z reguły cięższe od samców)^[11]. Brak różnicy w ubarwieniu między samcem a samicą. Obie płci ubarwione są kontrastowo.

Ekologia

Jaja wysiadują oboje rodzice, oboje również zajmują się opieką nad pisklętami.

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1837 roku angielski zoolog William Swainson w publikacji własnego autorstwa poświęconej historii naturalnej i klasyfikacji ptaków^[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)^[12] drzewica wędrowna (D. arcuata).

Etymologia

Dendronessa: gr. δενδρον dendron ‘drzewo’; νησσα nēssa ‘kaczka’^[13]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[14]: Anas arcuata Horsfield, 1824.
Dendrocygna (Dendrocygnus, Dendrocycna): gr. δενδρον dendron ‘drzewo’; rodzaj Cygnus Bechstein, 1803 (łabędź)^[15].
Leptotarsis: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, smukły’; nowołac. tarsus ‘goleń, noga’, od gr. ταρσος tarsos ‘płaska stopa’^[16]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Leptotarsis eytoni Eyton, 1838.
Ctenanas: gr. κτεις kteis, κτενος ktenos ‘grzebień’; łac. anas, anatis ‘kaczka’^[17].
Lamprocygna: gr. λαμπρος lampros ‘wspaniały’; łac. cygnus ‘łabędź’, od gr. κυκνος kuknos ‘łabędź’^[18]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Anas autumnalis Linnaeus, 1758.
Nesocygna: gr. νησος nēsos ‘wyspa’ (tj. Jamajka); łac. cygnus ‘łabędź’, od gr. κυκνος kuknos ‘łabędź’^[19]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Anas arborea Linnaeus, 1758.
Prosopocygna: gr. προσωπον prosōpon ‘oblicze’; łac. cygnus ‘łabędź’, od gr. κυκνος kuknos ‘łabędź’^[20]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Anas viduata Linnaeus, 1766.
Stagonocygna: gr. σταγων stagōn, σταγονος stagonos ‘plamka’; łac. cygnus ‘łabędź’, od gr. κυκνος kuknos ‘łabędź’^[21]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Dendrocygna guttata Schlegel, 1866.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[22]:

Dendrocygna autumnalis (Linnaeus, 1758) – drzewica czarnobrzucha
Dendrocygna arborea (Linnaeus, 1758) – drzewica karaibska
Dendrocygna guttata Schlegel, 1866 – drzewica plamista
Dendrocygna eytoni (Eyton, 1838) – drzewica australijska
Dendrocygna viduata (Linnaeus, 1766) – drzewica białolica
Dendrocygna bicolor (Vieillot, 1816) – drzewica dwubarwna
Dendrocygna javanica (Horsfield, 1821) – drzewica indyjska
Dendrocygna arcuata (Horsfield, 1824) – drzewica wędrowna

Uwagi

↑ Młodszy homonim Dendronessa Swaionson, 1832 (Anatidae).
↑ Nowa nazwa dla Leptotarsis Gould, 1838, ponieważ autor uważał, że jest zajęta przez Leptotarsus Guérin-Méneville, 1831 (Diptera).

Przypisy

1 2 W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 365, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
↑ J.G. Wagler. Mittheilungen über einige merkwürbige Thiere. „Isis von Oken”. 25, s. kol. 281, 1832. (niem.).
↑ W. Swainson: Animals in Menageries. London: Printed for Longman, Orme, Brown, Green, & Longmans, and John Taylor, 1838, s. 157, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
↑ J. Gould: Sub Fam. III. Anatinæ. W: T.C. Eyton: A monograph on the anatidae or duck tribe. London: Longman, Orme, Brown, Green, & Longman, 1838, s. 29. (ang.).
↑ L. Agassiz: Nomenclatoris zoologici index universalis: continens nomina systematica classium, ordinum, familiarum et generum animalium omnium, tam viveivtium quam fossilium secundum ordinem alphabeticum unicum disposita, adjectis homonymiis plantarum. Solura: Sumptibus Jent et Gassman, 1848, s. 342. (łac.).
↑ G.M. Mathews. Additions and corrections to my List of the Birds of Australia. „Austral Avian Record”. 2, s. 90, 1913–1915. (ang.).
↑ von Boetticher 1949 ↓, s. 25.
1 2 von Boetticher 1949 ↓, s. 24.
↑ von Boetticher 1949 ↓, s. 23.
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 14.2. [dostęp 2024-10-30]. (ang.).
↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Ducks, Geese, and Waterfowl (Anatidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.anatid1.01 [dostęp 2024-10-30] (ang.), Dendrocygna.
↑ T.C. Eyton: A monograph on the Anatidae, or duck tribe. London: Longman, Orme, Brown, Green, & Longman, 1838, s. 28. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Dendronessa [dostęp 2021-12-25] .
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 94. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Dendrocygna [dostęp 2021-12-25] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Leptotarsis [dostęp 2021-12-25] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Ctenanas [dostęp 2021-12-25] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Lamprocygna [dostęp 2021-12-25] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Nesocygna [dostęp 2021-12-25] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Prosopocygna [dostęp 2021-12-25] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Stagonocygna [dostęp 2021-12-25] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dendrocygninae Reichenbach, 1853 - drzewice (wersja: 2024-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-10-30].

Bibliografia

H. von Boetticher: Beiträge zur Gattungssystematik der Vögel. Krefeld: Goecke & Evers, 1949, s. 1–48. (niem.).
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[2] Młodszy homonim Dendronessa Swaionson, 1832 (Anatidae).

[7] Nowa nazwa dla Leptotarsis Gould, 1838, ponieważ autor uważał, że jest zajęta przez Leptotarsus Guérin-Méneville, 1831 (Diptera).

[Swainson1837-1] 1 2 W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 365, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).

[Wagler-3] J.G. Wagler. Mittheilungen über einige merkwürbige Thiere. „Isis von Oken”. 25, s. kol. 281, 1832. (niem.).

[Swainson1838-4] W. Swainson: Animals in Menageries. London: Printed for Longman, Orme, Brown, Green, & Longmans, and John Taylor, 1838, s. 157, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).

[Gould-5] J. Gould: Sub Fam. III. Anatinæ. W: T.C. Eyton: A monograph on the anatidae or duck tribe. London: Longman, Orme, Brown, Green, & Longman, 1838, s. 29. (ang.).

[Agassiz-6] L. Agassiz: Nomenclatoris zoologici index universalis: continens nomina systematica classium, ordinum, familiarum et generum animalium omnium, tam viveivtium quam fossilium secundum ordinem alphabeticum unicum disposita, adjectis homonymiis plantarum. Solura: Sumptibus Jent et Gassman, 1848, s. 342. (łac.).

[Mathews-8] G.M. Mathews. Additions and corrections to my List of the Birds of Australia. „Austral Avian Record”. 2, s. 90, 1913–1915. (ang.).

[CITEREFvon_Boetticher194925-9] von Boetticher 1949 ↓, s. 25.

[CITEREFvon_Boetticher194924-10] 1 2 von Boetticher 1949 ↓, s. 24.

[CITEREFvon_Boetticher194923-11] von Boetticher 1949 ↓, s. 23.

[ioc-12] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 14.2. [dostęp 2024-10-30]. (ang.).

[Winkler&inni-13] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Ducks, Geese, and Waterfowl (Anatidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.anatid1.01 [dostęp 2024-10-30] (ang.), Dendrocygna.

[Eyton-14] T.C. Eyton: A monograph on the Anatidae, or duck tribe. London: Longman, Orme, Brown, Green, & Longman, 1838, s. 28. (ang.).

[15] The Key to Scientific Names ↓, Dendronessa [dostęp 2021-12-25] .

[gray-16] G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 94. (ang.).

[17] The Key to Scientific Names ↓, Dendrocygna [dostęp 2021-12-25] .

[18] The Key to Scientific Names ↓, Leptotarsis [dostęp 2021-12-25] .

[19] The Key to Scientific Names ↓, Ctenanas [dostęp 2021-12-25] .

[20] The Key to Scientific Names ↓, Lamprocygna [dostęp 2021-12-25] .

[21] The Key to Scientific Names ↓, Nesocygna [dostęp 2021-12-25] .

[22] The Key to Scientific Names ↓, Prosopocygna [dostęp 2021-12-25] .

[23] The Key to Scientific Names ↓, Stagonocygna [dostęp 2021-12-25] .

[mk-24] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dendrocygninae Reichenbach, 1853 - drzewice (wersja: 2024-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-10-30].

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[b]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]