Derkaczak talaudzki
| Gymnocrex talaudensis[1] | |
| Lambert, 1998 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
derkaczak talaudzki |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Derkaczak talaudzki[3], chruścielak talaudzki[4] (Gymnocrex talaudensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Występuje endemicznie na indonezyjskich Wyspach Talaud. Zagrożony wyginięciem.
- Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy opisany w roku 1998 przez Franka R. Lamberta w czasopiśmie „Forktail”; zaobserwowany został dwa lata wcześniej. Holotyp został zebrany na wyspie Karakelong; nie jest znana jego płeć. Obecnie znajduje się w Museum Zoologicum Bogoriense (Holandia).
- Zasięg występowania
Zasięg występowania obejmuje jedynie wyspę Karakelong o powierzchni około 850 km². Gatunek wydaje się preferować podmokłe łąki i roślinność na skraju lasów na nizinach. W roku 2003 pięciokrotnie nagrano odgłosy tego gatunku; osobniki te znajdowały się w lesie przy rzece. W promieniu 150 m od miejsca odkrycia znajdowały się podmokłe lasy, dwa bagna, kilka strumieni oraz droga z rowem gęsto porośniętym trawą. Świadczy to o tym, że derkaczak talaudzki preferuje mozaikę podmokłych typów habitatu[5].
- Morfologia
Długość ciała około 33–35 cm[5]. Długość dzioba u holotypu wynosi 58 mm, zaś skoku 68 mm. Tęczówka i skóra dookoła oka czerwone. Za okiem biała plama, przylegająca do obrączki ocznej. Głowa, gardło, broda i pierś kasztanowe. Dziób żółty z szarym zakończeniem obu szczęk. Dookoła nozdrzy również szary. Górna część grzbietu szara, nieco niebieskawa. Pozostała część grzbietu zielonobrązowa. Lotki brązowe. Sterówki czarne z granatowym połyskiem. Nogi i stopy żółte do różowych.
- Behawior
W żołądku zebranego okazu odnaleziono skorupy ślimaków oraz przypuszczalne resztki małego żuka. Odzywa się w seriach co najmniej 15 wysokich dźwięków peet-peet-peet.
- Status, zagrożenia
Według IUCN derkaczak talaudzki otrzymał status zagrożonego wyginięciem (EN, Endangered). Populacja szacowana jest na 600–1700 dorosłych osobników, a trend liczebności uznawany jest za spadkowy. Karakelang Wildlife Reserve, na obszarze którego można napotkać ten gatunek, zagrożony jest przez wylesianie[5].
Przypisy
- ↑ Gymnocrex talaudensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Gymnocrex talaudensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Leach, 1820 - chruściele - Rails and coots (wersja: 2024-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-14].
- ↑ Denis Lepage: Chruścielak talaudzki (Gymnocrex talaudensis). Avibase. [dostęp 2014-02-21].
- 1 2 3 Species factsheet: Gymnocrex talaudensis. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-12-29]. (ang.).
Bibliografia
- Frank R. Lambert. A new species of Gymnocrex from the Talaud Islands, Indonesia. „Forktail”. 13, s. 1–6, 1998.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia gatunku. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcie schwytanych osobników