Derkaczyk nielotny

Derkaczyk nielotny
	Laterallus rogersi
	(P.R. Lowe, 1923)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Rodzina	chruściele
Podrodzina	łyski
Rodzaj	Laterallus
Gatunek	derkaczyk nielotny
Synonimy
	Atlantisia rogersi P.R. Lowe, 1923;
	Atlantisia rogersi P.R. Lowe, 1923;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie

Derkaczyk nielotny^[5], chruścielowiec karłowaty^[6], chruścielak karłowaty^[7] (Laterallus rogersi) – gatunek małego ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący wyspę Inaccessible w archipelagu Tristan da Cunha na Oceanie Atlantyckim. Jest to najmniejszy żyjący obecnie gatunek ptaka nielotnego^[3]^[4]. Jest narażony na wyginięcie^[4].

Systematyka: Gatunek jako pierwszy naukowo opisał Percy Lowe, nadając mu nazwę Atlantisia rogersi. Opis ukazał się w 1923 roku na łamach „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”^[2]. Obecnie gatunek zaliczany jest do rodzaju Laterallus^[5]^[8]. Nie wyróżnia się podgatunków^[3]^[8].

Morfologia: Chruścielak mierzy 13–15,5 cm długości. Masa ciała: samce 35–49 g (średnio 40,5 g), samice 34–42 g (średnio 37 g)^[3]. Jest ciemno upierzony.

Lęgi: Ptak monogamiczny. Gniazdo budowane jest na ziemi pod osłoną gęstej roślinności. Lęg składa się z dwóch jaj składanych między październikiem a styczniem^[4].

Pożywienie: Żywi się bezkręgowcami, w tym dżdżownicami, parecznikami, owadami i ich larwami, ale także jagodami i nasionami^[4].

Status: Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje derkaczyka nielotnego za gatunek narażony (VU – Vulnerable). W 2020 roku liczebność populacji szacowano na 9100 – 12 200 osobników. Trend liczebności populacji prawdopodobnie jest stabilny^[4].

Przypisy

↑ Laterallus rogersi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2025-02-14] (ang.).
1 2 P. Lowe. [bez tytułu]. „Bulletin of the British Ornithologists' Club”. 43, s. 175, 1923. (ang.).
1 2 3 4 Taylor, B.: Inaccessible Rail (Atlantisia rogersi). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-21)].
1 2 3 4 5 6 BirdLife International, Laterallus rogersi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2022-11-10] (ang.).
1 2 Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Leach, 1820 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2024-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-14].
↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-10].
↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 71, 1999. ISSN 0550-0842.
1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Znaczki wysp Tristan da Cunha, na których ukazany jest derkaczyk nielotny

[itis-1] Laterallus rogersi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2025-02-14] (ang.).

[oryg-2] 1 2 P. Lowe. [bez tytułu]. „Bulletin of the British Ornithologists' Club”. 43, s. 175, 1923. (ang.).

[hbwa-3] 1 2 3 4 Taylor, B.: Inaccessible Rail (Atlantisia rogersi). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-21)].

[iucn-4] 1 2 3 4 5 6 BirdLife International, Laterallus rogersi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2022-11-10] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] 1 2 Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Leach, 1820 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2024-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-14].

[mkold-6] P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-10].

[Mielczarek&Cichocki-7] P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 71, 1999. ISSN 0550-0842.

[ioc-8] 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-10]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]