Gruzak bukowokorowy
.jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gruzak bukowokorowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Diatrype decorticata (Pers.) Rappaz Mycol. helv. 2(3): 398 (1987) | |
Gruzak bukowokorowy (Diatrype decorticata (Pers.) Rappaz) – gatunek grzybów z rodziny Diatrypaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Diatrypaceae, Xylariales, Xylariomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Sphaeria stigma var. decorticata Pers. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1987 François Rappaz[1]. Synonimy[2]:
- Diatrype stigma var. decorticata (Pers.) Fr. 1849
- Sphaeria stigma var. decorticata Pers. 1801
Polską nazwę zarekomendowała w 2025 roku Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego[3].
Morfologia
Podkładki o barwie od czerwonawobrązowej do czarnej. Na martwym drewnie tworzy ściśle przylegającą, rozpostartą, cienką i nieco wypukłą skorupę z głębokimi poprzecznymi szczelinami. Ma ona grubość 2–3 mm, niski brzeg, płaską powierzchnię i zaokrąglone naroża. Ektostroma czarna, endostroma białokremowa. Ostiole wystające, tarczowate lub krzyżowe. Worki 20–40 pm z szypułką do 70 µm długości i aparatem apikalnym. Askospory kiełbaskowate, 7–9 (–10) × 1,2–1,5 tarczowate, płaskie z 4–6 bruzdkami. Wewnętrzna część podkładek (endostroma) jest kremowobiała. Worki o wymiarach 32–50 × 4–6 µm, askospory kiełbaskowate, 7–9 (–10) × 1,2–1,5 µm[4].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Występowanie i gatunki podobne
Diatrype decorticata to saprotrof występujący ma martwych gałązkach, gałęziach i pniach drzew liściastych. W Polsce notowany na jaworze (Acer platanoides), grabie pospolitym (Carpinus betulus), leszczynie pospolitej (Corylus avellana) i buku zwyczajnym (Fagus sylvatica)[5], na Czechach także na dereniu świdwie (Cornus sanguinea) i tarninie (Prunus spinosa)[4]. Często bywa błędnie rozpoznawany jako gruzak brzozowy (Diatrype stigma). W Polsce podano co najmniej 10 stanowisk, liczne z nich właśnie jako Diatrype stigma[5]. Andrzej Chlebicki podaje, że jednym z kryterium odróżniania tych gatunków jest gatunek żywiciela. D. decorticata często występuje na bukach, natomiast D. stigma bardzo rzadko. A. Chlebickiemu, który wymienia liczne stanowiska D. decorticata w Czechach, znany jest tylko jeden przypadek wystąpienia tego gatunku na buku[4].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-20] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-12-20] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 4 (2025) Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 28 stycznia 2025 (pol.).
- 1 2 3 Andrzej Chlebicki, Some species of the genus Diatrype from the Czech Republicpreserved in PRM, BRNM and KRA, „Česká Mykologie”, 57 (1–2), 2005, s. 117–138 [dostęp 2020-12-20] (ang.).
- 1 2 Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 246, ISBN 978-83-89648-75-4.