Gruzaczka leszczynowo-bukowa

Gruzaczka leszczynowo-bukowa
Ilustracja
Podkładki przebijające się przez korę leszczyny
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

próchnilcowce

Rodzina

Diatrypaceae

Rodzaj

gruzaczka

Gatunek

gruzaczka leszczynowo-bukowa

Nazwa systematyczna
Diatrypella favacea (Fr.) Ces. & De Not.
Sfer. Ital.: 29 (1863)

Gruzaczka leszczynowo-bukowa (Diatrypella favacea (Fr.) Ces. & De Not.) – gatunek grzybów z rodziny Diatrypaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Diatrypella, Diatrypaceae, Xylariales, Xylariomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1816 roku Elias Fries, nadając mu nazwę Sphaeria favacea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1863 roku Vincenzo de Cesati i Giuseppe De Notaris[1].

Synonimów ma około 40. Niektóre z nich[2]:

  • Diatrype verruciformis (Ehrh.) Fr. 1849
  • Diatrypella favacea (Fr.) Ces. & De Not. 1863 subsp. favacea
  • Diatrypella favacea subsp. nespiakii Chleb. 1986
  • Diatrypella favacea var. coryli Sacc. 1873
  • Diatrypella favacea (Fr.) Ces. & De Not. 1863 var. favacea
  • Diatrypella nigroannulata var. capilli Khangura & Dargan 1990

Polską nazwę zarekomendowała w 2025 roku Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego[3].

Morfologia

Podkładki czarne, w kształcie ściętego stożka, przebijające się przez korę drzewa, z dużą ostiolą. Worki o rozmiarach 70–90 × 8–12 μm. Askospory o długości 6–8 μm[4].

Gatunkom z rodzaju Diatrypella poświęcono bardzo mało publikacji. Ich taksonomia wymaga dokładniejszych badań[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Australii. W Europie szeroko rozprzestrzeniony; występuje od Hiszpanii po Islandię i północne regiony Półwyspu Skandynawskiego (tutaj po około 67° szerokości geograficznej)[5]. W Polsce jest pospolity[6].

Grzyb nadrzewny rozwijający się na zamierających gałęziach i cienkich pniach. Występuje zarówno u podstawy pnia, jak i na gałęziach. W Polsce najczęściej spotykany na brzozach i leszczynie[7], poza tym notowany na jaworze, olszy szarej, olszy czarnej, grabie pospolitym, buku pospolitym[6].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2017-11-28] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2017-11-28] (ang.).
  3. Rekomendacja nr 4 (2025) Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 28 stycznia 2025 (pol.).
  4. 1 2 Pyrenomycetes of the Great Smoky Mountains National Park. II. Cryptovalsa Ces. et De Not. and Diatrypella (Ces. et De Not.) Nitschke (Diatrypaceae) [online] [dostęp 2017-11-28].
  5. Występowanie Diatrypella favacea na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2017-11-28].
  6. 1 2 Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
  7. Andrzej Chlebicki, Grzyby nadrzewne Gorców. Ochrona Beskidów Zachodnich 2, 2008, s. 9–19.