Dipsadoboa

Dipsadoboa[1]
Günther, 1858[2]
Ilustracja
Dipsadoboa aulica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Colubroidea

Rodzina

połozowate

Podrodzina

Colubrinae

Rodzaj

Dipsadoboa

Typ nomenklatoryczny

Dipsadoboa unicolor Günther, 1858

Synonimy
  • Chamaetortus Günther, 1864[3]
  • Anoplodipsas Peters, 1869[4]
  • Dipsadophidium Lindholm, 1905[5]
  • Dipsoglyphophis Barbour & Amaral, 1927[6]
Gatunki

13 gatunków – zobacz opis w tekście

Dipsadoboarodzaj węży z podrodziny Colubrinae w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce Subsaharyjskiej – w Senegalu, Gwinei, Sierra Leone, Liberii, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Ghanie, Togo, Nigerii, Kamerunie, Gwinei Równikowej, Gabonie, Kongu, Republice Środkowoafrykańskiej, Demokratycznej Republice Konga, Ugandzie, Rwandzie, Burundi, Sudanie Południowym, Somalii, Kenii, Tanzanii, Zambii, Angoli, Malawi, Zimbabwe, Mozambiku, Eswatini i Południowej Afryce[7][8].

Systematyka

Etymologia

  • Dipsadoboa: gr. διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[9]; łac. boa „rodzaj dużego, wodnego węża”[10].
  • Chamaetortus: gr. χαμαι khamai „na ziemi”[11]; łac. tortus „pokrętny, zakręcony”, od torgueo „skręcić, przekręcić, zakręcić”[12]. Gatunek typowy: Chamaetortus aulicus Günther, 1864.
  • Anoplodipsas: gr. ανοπλος anoplos „bez tarczy, nieuzbrojony”; διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[4]. Gatunek typowy: Anoplodipsas viridis Peters, 1869.
  • Dipsadophidium: gr. διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[9]; οφιδιον ophidion „mały wąż”, zdrobnienie od οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”[13]. Gatunek typowy: Dipsadophidium weileri Lindholm, 1905.
  • Dipsoglyphophis: gr. διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[9]; γλυφις gluphis, γλυφιδος gluphidos „karby, rowki”, od γλυφω gluphō „rzeźbić, drążyć”[14]; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”[13]. Gatunek typowy: Leptodira guineensis Chabanaud, 1920 (= Dipsadomorphus brevirostris Sternfeld, 1908).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[7]:

  • Dipsadoboa aulica (Günther, 1864)
  • Dipsadoboa brevirostris (Sternfeld, 1908)
  • Dipsadoboa duchesnii (Boulenger, 1901)
  • Dipsadoboa flavida (Broadley & R. Stevens, 1971)
  • Dipsadoboa kageleri (Uthmöller, 1939)
  • Dipsadoboa montisilva Branch, Conradie, & Tolley, 2019
  • Dipsadoboa riparia Trape, Mediannikov & Baldé, 2023
  • Dipsadoboa shrevei (Loveridge, 1932)
  • Dipsadoboa underwoodi Rasmussen, 1993
  • Dipsadoboa unicolor Günther, 1858
  • Dipsadoboa viridis (W. Peters, 1869)
  • Dipsadoboa weileri (Lindholm, 1905)
  • Dipsadoboa werneri (Boulenger, 1897)

Przypisy

  1. Dipsadoboa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. A.C.L.G. Günther: Catalogue of colubrine snakes in the collection of the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1858, s. 182. (ang.).
  3. A.C.L.G. Günther. Report on a collection of reptiles and fish made by Dr Kirk in the Zambesi and Nyssa regions. Proceedings of the Zoological Society of London”. 32, s. 310, 1864. (ang.).
  4. 1 2 W. Peters. Über neue Gattungen und neue oder weniger bekannte Arten von Amphibien (Eremias, Dicrodon, Euprepes, Lygosoma, Typhlops, Eryx, Rhynchonyx, Elapomorphus, Achalinus, Coronella, Dromicus, Xenopholis, Anoplodipsas, Spilotes, Tropidonotus). „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre, s. 442, 1869. (niem.).
  5. W.A. Lindholm. Beschreibung einer neuen Schlangenart (Dipsadophidium weiler g. et sp. n.). „Jahrbücher des Nassauischen Vereins für Naturkunde”. 58, s. 185, 1905. (niem.).
  6. T. Barbour & A.P.G. do Amaral. Studies on African Ophidia. „Bulletin of the Antiven Institute of America”. 1, s. 26, 1927. (ang.).
  7. 1 2 P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Dipsadoboa. The Reptile Database. [dostęp 2025-05-30]. (ang.).
  8. R. Midtgaard, Genus Dipsadoboa, [w:] RepFocus – A Survey of the Reptiles of the World [online] [dostęp 2025-05-30] (ang.).
  9. 1 2 3 Jaeger 1944 ↓, s. 73.
  10. Jaeger 1944 ↓, s. 32.
  11. Jaeger 1944 ↓, s. 46.
  12. Jaeger 1944 ↓, s. 240.
  13. 1 2 Jaeger 1944 ↓, s. 154.
  14. Jaeger 1944 ↓, s. 97.

Bibliografia