Dipsas bobridgelyi

Dipsas bobridgelyi
Arteaga, Salazar-Valenzuela, Mebert, Peñafiel, Aguiar, Sánchez-Nivicela, Pyron, Colston, Cisneros-Heredia, Yánez-Muñoz, Venegas, Guayasamin & Torres-Carvajal, 2018
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Colubroidea

Rodzina

połozowate

Podrodzina

ślimaczarze

Rodzaj

Dipsas

Gatunek

Dipsas bobridgelyi

Dipsas bobridgelyi – gatunek niejadowitego węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje w północno-zachodniej części Ameryki Południowej – w Ekwadorze i Peru. Prowadzi głównie zmierzchowy i nocny tryb życia[1].

Systematyka

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali w 2018 roku Alejandro Arteaga i współpracownicy na łamach „ZooKeys”. Autorzy nadali gatunkowi nazwę Dipsas bobridgelyi. Jako miejsce typowe wskazali Reserva Buenaventura w prowincji EL Oro w Ekwadorze, na wysokości 524 m n.p.m. Holotyp ma oznaczenie MZUTI 5417[a], to dorosły samiec schwytany w sierpniu 2017 roku przez Matthijsa Hollandersa. Autorzy przebadali też 4 paratypy – 2 samice i 2 samce[2][3].

Etymologia

  • Dipsas: gr. ὀλίγος dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[4].
  • bobridgelyi: Robert “Bob” S. Ridgely – ornitolog, który poświęcił prawie 50 lat życia na badania i ochronę ptaków w Ameryce Południowej, prezes Rainforest Trust[3].

Morfologia

Jest to niewielki wąż o krótkiej czarnej głowie, spłaszczonym pysku, dosyć dużych wyłupiastych oczach o ciemnobrązowych tęczówkach i czarnych źrenicach. Charakteryzuje się 29–35 czarnymi pierścieniami, które są oddzielone od siebie wąskimi jasnymi pasami z rdzawymi plamami od strony grzbietu. Plamy te w przedniej części ciała są bardzo blade i słabo widoczne, a intensywność ubarwienia jest coraz większa w kierunku ogona[1][5]. Gatunek ten może być mylony z Dipsas gracilis[1][2].

Wymiary[1][5]:

Samiec Samica
Długość całkowita (mm) 530–690 403–562
Długość SVL[b] (mm) 372–478 286–404
Długość TL[c] (mm) 158–212 117–158
Łuski grzbietowe (rzędy) 15/15/15 15/15/15
Tarczki brzuszne 180–201 178–184
Tarczki podogonowe 95–117 96–98

Występowanie

Dipsas bobridgelyi występuje na zachodnich zboczach Andów w południowo-zachodnim Ekwadorze w prowincjach EL Oro i Azuay oraz w północno-zachodnim Peru w regionie Tumbes. Występuje na wysokościach od 39 do około 572 m n.p.m.[2][3][5]

Ekologia i zachowanie

Gatunek ten obserwowano w lesie górskim wtórnego wzrostu. Prowadzi głównie nocny tryb życia. Największą aktywność wykazuje od zmierzchu do północy. Żeruje najczęściej na krzewach od 1 m do 2,5 m nad poziomem gruntu, a jego dieta składa się ze ślimaków[2].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Dipsas bobridgelyi nie jest wymieniany. Autorzy pierwszego opisu sugerują, by nadać mu status gatunek zagrożony (EN, ang. Endangered) ze względu na niewielki obszar jego występowania, szacowany na mniej niż 5000 km², który tylko częściowo jest objęty ochroną, a pozostała część ulega degradacji[2].

Uwagi

  1. MZUTI – Museo de Zoologia, Escuela de Ciencias Biologicas, Universidad Tecnologica Indoamerica, Quito[6].
  2. SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.
  3. TL – ang. Tail length – długość ogona od odbytu do końca ogona.

Przypisy

  1. 1 2 3 4 A. Arteaga, Bob Ridgely’s Snail-eating Snake (Dipsas bobridgelyi), [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J), 2024, DOI: 10.47051/ZFWJ6278 (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 A. Arteaga i inni, Systematics of South American snail-eating snakes (Serpentes, Dipsadini), with the description of five new species from Ecuador and Peru, „ZooKeys”, 766, 2018, s. 79–147 (ang.).
  3. 1 2 3 P. Uetz & J. Hallermann, Dipsas bobridgelyi ARTEAGA, SALAZAR-VALENZUELA, MEBERT, PEÑAFIEL, AGUIAR, SÁNCHEZ-NIVICELA, PYRON, COLSTON, CISNEROS-HEREDIA, YÁNEZ-MUÑOZ, VENEGAS, GUAYASAMIN & TORRES-CARVAJAL, 2018, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-01-08] (ang.).
  4. Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 73, OCLC 637083062 (ang.).
  5. 1 2 3 G. Pazmiño-Otamendi, Dipsas bobridgelyi, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2021 (hiszp.).
  6. Mark Henry Sabaj, Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).