Dominik Puchała
![]() | |
| Data urodzenia |
1998 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
psycholog, kulturoznawca, działacz społeczny |
Dominik Puchała (ur. 1998) – polski psycholog, kulturoznawca, badacz emancypacji i działacz społeczny[1][2].
Kariera naukowa
Magister artes liberales (Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego) i psychologii (Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego)[3]. Od 2024 roku pracownik działu naukowego w Instytucie Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza[4]. Jego badania poświęcone są zjawisku przejmowania słów obraźliwych przez mniejszości[5][6]. Trzykrotnie otrzymał stypendium Ministerstwa Edukacji i Nauki za znaczące osiągnięcia naukowe[7]. Laureat programu „Perły Nauki” (dawniej: Diamentowy Grant)[8]. Prowadził zajęcia dla studentów m.in. na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego[9] oraz w Instytucie Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie[10]. Od 2025 roku jest członkiem zespołu redakcyjnego Journal of Homosexuality wydawanego przez Taylor & Francis[11].
Działalność społeczna i polityczna
Działalność na rzecz osób LGBT
_CzestochowaPride-Parade.jpg)
Od 2018 roku Puchała jest współorganizatorem Marszu Równości w Częstochowie[12]. Podczas corocznych marszów używano symboli takich jak Czarna Madonna w tęczowej aureoli oraz polska bandera ozdobiona tęczą LGBT[13][14][15]. Narracje wokół m.in. tego rodzaju symboli analizuje Puchała w swojej książce[16].
Zatrzymanie podczas demonstracji przeciwko aresztowaniu Margot
7 sierpnia 2020 roku Dominik Puchała był jednym z prawie 50 zatrzymanych podczas demonstracji na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie[17]. Uczestnicy nielegalnego zgromadzenia wyrażali swój sprzeciw wobec aresztowania aktywistki LGBT+ Margot. Po zatrzymaniu Puchała przez kilkanaście godzin przebywał w ośrodku dla zatrzymanych w Legionowie, gdzie – zgodnie z jego deklaracją – jeden z policjantów groził mu gwałtem[18]. O zatrzymaniu Puchała mówił: „Jak określiłbym zachowanie policjantów, z którymi miałem do czynienia? Niewątpliwie jako wyraz bezmyślności. Momentami były to też zachowania brutalne, część określiłbym nawet okrucieństwem”. Zgodnie z wyrokiem sądu Puchała został niewątpliwe niesłusznie zatrzymany od 7 sierpnia 2020 r. godz. 21.00 do 8 sierpnia 2020 r. godz. 18.40, za co w pierwszej instancji przyznano mu zadośćuczynienie w wysokości 10 000 zł[19].
Działalność antyfaszystowska
Dominik Puchała był jednym z założycieli Studenckiego Komitetu Antyfaszystowskiego, który od 2017 roku działał przy Uniwersytecie Warszawskim[20]. Działacze SKA wielokrotnie blokowali marsze skrajnej prawicy oraz organizowali demonstracje o charakterze prorównościowym[21][22]. W ramach działalności w Studenckim Komitecie Antyfaszystowskim Dominik Puchała współorganizował pierwsze w Polsce obchody upamiętniające ofiary getta ławkowego na Uniwersytecie Warszawskim[23]. W 2021 roku za inicjatywy o charakterze antyfaszystowskim został wyróżniony Nagrodą im. Tadeusza Mazowieckiego[24]. W 2022 roku został oskarżony o zniesławienie przez Marcina Rolę za nazwanie jego telewizji „proputinowską” w oficjalnej komunikacji Fundacji Akcja Demokracja. Sąd umorzył sprawę o zniesławienie, wskazując w uzasadnieniu: „[...] czynności podjęte przez Fundację Akcja Demokracja w związku z działalnością telewizji wRealu24 stanowiły tylko i wyłącznie reakcję na treści rzeczywiście publikowane przez ww. telewizję”[25][26].
Działalność w Partii Razem
Dominik Puchała był członkiem Zarządu Okręgu Partii Razem w Częstochowie. W 2018 roku startował z pierwszego miejsca częstochowskiej listy Razem do Sejmiku Województwa Śląskiego[27]. Uzyskał 1263 głosy i nie otrzymał mandatu[28].
Monografie
- Tęczowa Matka Boska, Orzeł i Polka Walcząca: Emancypacyjne wykorzystywanie symboliki grup większościowych w Polsce, Warszawa 2020 (ISBN 978-83-66615-97-7). Książka prezentuje, jak przedstawiane są w mediach tęczowa Matka Boska, orzeł na tęczowym tle i Polka Walcząca[29].
- The Polish Independence March as a Contact Hub and a Model for European Extremism, Nowy Jork – Berlin 2023 (we współautorstwie).
Przypisy
- ↑ Sebastian Słowiński: Co byś zrobił, gdybyś usłyszał, że na ulicy ktoś krzyczy "pedale"?. Gazeta Wyborcza, 10 stycznia 2025. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Alfabet Buntu - Dominik Puchała. Archiwum Osiatyńskiego. [dostęp 2025-01-16]. (pol.).
- ↑ ORCID – Dominik Puchała. ORCID.org. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Instytut Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza – zespół. instytutnarutowicza.pl. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Sebastian Słowiński: Co byś zrobił, gdybyś usłyszał, że na ulicy ktoś krzyczy "pedale"?. Gazeta Wyborcza, 10 stycznia 2025. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Dominik Puchała, Michał Bilewicz, Aleksandra Świderska: Reclaiming Derogatory Language: Self-Reports and Interbeat Intervals. SAGE Publications (Sage), 2025, s. 38-56. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Instytut Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza – zespół. instytutnarutowicza.pl. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Projekty badawcze realizowane na Wydziale – Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. psych.uw.edu.pl. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ USOSweb UW. usosweb.uw.edu.pl. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ USOSweb APS. usosweb.aps.edu.pl. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Editorial Board – Journal of Homosexuality. tandfonline.com. [dostęp 2025-02-15].
- ↑ Krzysztof Pacewicz: Nacjonaliści chcą zablokować I Marsz Równości w Częstochowie. Czy Urząd Miasta im pomoże?. OKO.Press, 22 czerwca 2018.
- ↑ Biały orzeł na tęczowym tle. Minister Brudziński zarzuca "profanację" symboli narodowych. TVN24, 9 lipca 2018.
- ↑ Tęczowy orzeł to nie profanacja symboli narodowych. Prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa. Gazeta.pl, 4 września 2018.
- ↑ II Marsz Równości w Częstochowie: Tęczowa Matka Boska, kontrmanifestacja i armatka wodna. Było gorąco pod Jasną Górą. Zobaczcie ZDJĘCIA. Gazeta.pl, 16 czerwca 2019.
- ↑ Dominik Puchała: Tęczowa Matka Boska, Orzeł i Polka Walcząca: Emancypacyjne wykorzystywanie symboliki grup większościowych w Polsce. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2020, s. 34. ISBN 978-83-66615-97-7.
- ↑ Dziesiątki zatrzymanych, policja wyłapuje kolejne osoby. Biejat: mamy około 40 nazwisk. OKO.Press, 8 sierpnia 2020.
- ↑ Policja w domach zatrzymanych po proteście w obronie Margot. Prawnik: To forma szykany. OKO.Press, 13 sierpnia 2020.
- ↑ Anna Gmiterek-Zabłocka: Czy policjanci mogą bezkarnie łamać ludziom ręce? "Groził, że może dojść nawet do gwałtu". TOK FM, 15 października 2024. [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Faszyści i antyfaszyści na Uniwersytecie Warszawskim. Wideoczat "Dużego Formatu". Gazeta Wyborcza, 30 lipca 2018.
- ↑ Dość seksizmu i nacjonalizmu! Faszyści i antyfaszyści na uniwersytecie. Gazeta Wyborcza, 30 lipca 2018.
- ↑ Alfabet Buntu - Dominik Puchała. Archiwum Osiatyńskiego. [dostęp 2020-08-30]. (pol.).
- ↑ “Historia nigdy nie wybaczy milczącym”. Rocznica wprowadzenia getta ławkowego. Jewish.pl, 4 października 2019.
- ↑ Laureaci II edycji Nagrody. UM Warszawa. [dostęp 2025-01-19].
- ↑ X – Akcja Demokracja. [dostęp 2025-01-18].
- ↑ DLACZEGO USUNIĘTO WREALU24? Akcja Demokracja UJAWNIA prawdziwe powody, mocne zarzuty!. [dostęp 2025-01-18].
- ↑ Wybory samorządowe 2018. Razem idzie osobno do sejmiku wojewódzkiego. Gazeta Wyborcza, 8 sierpnia 2018.
- ↑ KANDYDAT NA RADNEGO DO SEJMIKU WOJEWÓDZKIEGO - KOMITET WYBORCZY PARTII RAZEM Dominik Puchała. Portal Samorządowy.
- ↑ Tęczowa Matka Boska, Orzeł i Polka Walcząca: Emancypacyjne wykorzystywanie symboliki grup większościowych w Polsce. Lubimy Czytać.
.jpg)