Dorota Gołębiowska

Dorota Gołębiowska
Ilustracja
prof. dr hab. Dorota Gołębiowska
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

1 lutego 1942
Hrubieszów

Profesor nauk biologicznych
Specjalność: agrofizyka, fizykochemia humusów
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

1971
Wyższa Szkoła Rolnicza w Poznaniu

Habilitacja

1983
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Profesura

08.01.1998

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Rolnicza w Szczecinie

Stanowisko

profesor zwyczajny

kierownik
katedra

Zakład Fizyki, Katedra Fizyki i Agrofizyki Akademii Rolniczej w Szczecinie

Okres spraw.

1984–2012

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Dorota Maria Gołębiowska z d. Wilusz (ur. 1 lutego 1942 w Hrubieszowie) – polska profesor nauk biologicznych w zakresie w zakresie agrofizyki i fizykochemii humusów[1], nauczyciel akademicki

Życiorys

Dorota Gołębiowska ukończyła studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dyplomem magistra chemii w 1964[2]. W 1965 rozpoczęła pracę naukowo-dydaktyczną w Wyższej Szkole Rolniczej w Szczecinie (od 1972 Akademii Rolniczej w Szczecinie), gdzie przeszła przez wszystkie szczeble kariery naukowej od stanowiska asystenta stażysty do profesora zwyczajnego. Stopień doktora nauk przyrodniczych otrzymała w 1971 na Wydziale Rolniczym Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu[3] po obronie dysertacji Badanie substancji humusowych powstających przy rozkładzie materiału roślinnego metodami chemiluminescencji (promotor: prof. dr hab. Włodzimierz Łoginow). W 1983 uzyskała stopień doktora habilitowanego nauk przyrodniczych nadany przez Radę Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na podstawie rozprawy Rola organicznych związków azotu w procesie humifikacji – powstawanie i biotransformacja połączeń azotowo fenolowych. W 1998 otrzymała tytuł profesora nauk biologicznych[4]. W latach 1965–2013 pracowała kolejno: w Katedrze Fizyki (1965-1971), w Zakładzie Fizyki Instytutu Mechanizacji Rolnictwa (1971-2007), w Katedrze Fizyki i Agrofizyki (2008-2012). W 1984 otrzymała stanowisko docenta i w tym samym roku została kierownikiem Zakładu Fizyki. W latach 1988–1995 pełniła funkcję wicedyrektora ds. naukowych Instytutu Mechanizacji Rolnictwa[5]. W 2004 została nominowana na stanowisko profesora zwyczajnego. W 2012 przeszła na emeryturę[2] i przez rok pracowała nadal jako emerytowany profesor.

Praca naukowo-dydaktyczna

Profesor Dorota Gołębiowska prowadziła badania z zakresu fizykochemii związków humusowych przy wykorzystaniu metod spektralnych, zwłaszcza luminescencyjnych. Badania te wchodzą w zakres szeroko pojętej agrofizyki i biofizyki. Przedmiotem badań były substancje humusowe wytwarzane w różnych środowiskach: w glebach naturalnych, w glebach poddawanych rekultywacji, w torfach i osadach dennych jezior, a także oddziaływanie substancji humusowych na rośliny. Doświadczenia naukowe zdobywała podczas pobytów na stażach naukowych w Polsce, we Francji, Czechosłowacji, na Węgrzech i w Rosji oraz we współpracy naukowej z takimi ośrodkami jak Instytut Biogleboznawstwa w Nancy (Francja), Katedra  Gleboznawstwa w Wyższej Szkole Rolniczej w Pradze (Czechy), Instytut Gleboznawstwa w Munchebergu (Niemcy), Katedra Gleboznawstwa w Gödöllö (Węgry), Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie. Szczególny rodzaj współpracy nawiązała w latach 1994–1999 z Politechniką w Nancy. Tam była jedną z pierwszych w Polsce współpromotorów pracy doktorskiej wykonywanej we współpracy polsko-francuskiej w ramach „These en cotutelle”[6]. Ten sposób realizacji pracy doktorskiej wykonywanej w laboratoriach francuskich i polskich zakończył się publiczną obroną we Francji przed polsko-francuską komisją nadaniem doktorantce stopnia naukowego doktora we Francji i równocześnie także w Polsce. Zainicjowała ponadto współpracę z Katedrą Biofizyki Uniwersytetu im. M. Łomonosowa w Moskwie (2003–2007) oraz z Laboratorium Fotochemii Makromolekularnej w Clermont-Ferrand we Francji (2005–2006).

Profesor Dorota Gołębiowska była kierownikiem 6 zrealizowanych projektów badawczych, w tym 4 finansowanych centralnie przez Komitet Badań Naukowych i jeden finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Pełniąc funkcję wicedyrektora Instytutu Mechanizacji Rolnictwa ds. naukowych, zapoczątkowała cykl ogólnopolskich konferencji poświęconych postępom w inżynierii rolniczej i jej wykorzystaniu w ochronie środowiska, które w następnych latach przekształciły się w konferencje międzynarodowe[5]. Zorganizowała także VI Zjazd Biofizyków Polskich w dniach 24-26 września 1986 w Szczecinie[7]. Była ponadto organizatorką II Ogólnopolskich Warsztatów Naukowych Metody badania związków humusowych w glebach, wodach, osadach i kompostach Łukęcin-Szczecin 10-15.09.2000[8].

Profesor Dorota Gołębiowska jest autorką lub współautorką 160 prac naukowych, w  tym 112 oryginalnych prac twórczych[2].

W ramach pracy dydaktycznej profesor Dorota Gołębiowska prowadziła wykłady z fizyki z elementami biofizyki i agrofizyki, biofizyki, fizyki morza i fizyki środowiska wodnego dla studentów kierunków rolnictwo, rybactwo, biologia, biotechnologia, bioinformatyka. Opracowała 16 publikacji dydaktycznych, w tym 6 skryptów dla studentów do ćwiczeń laboratoryjnych z fizyki i biofizyki. Wypromowała 6 doktorów, recenzowała 5 rozpraw doktorskich i 5 przewodów habilitacyjnych oraz 1 wniosek na tytuł profesora[2].

Wybrane publikacje

  • The extra-weak chemiluminescence generated during oxidation of some tetracycline antibiotics II. Peroxidation. „J. Photochem. Photobiol. B: Biology” 1992, 16, 3–4, s.305-318 (wsp. Teresa Michalska, Krzysztof Lichszteld, Katarzyna Nizinkiewicz, Irena Kruk)[9]
  • Modelowe badania procesu humifikacji. I. Wpływ łagodnych utleniaczy na przebieg procesu humifikacji. „Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.” 1993, 411, s.195-200 (wsp. Barbara Szczodrowska)[10]
  • Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki z elementami biofizyki i agrofizyki. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie 1996, 433ss. ISBN 978-8386-521678[11]
  • Influence of enhanced concentration of carbon dioxide and moderate drought on fluorescence induction in white clover (Trifolium repens L.). Photosynthetica 2000, 37(4), s.537–542 (wsp. M. Pol, J. Miklewska)[12]
  • Optical characteristics of humic acids from bottom sediments of lakes with different mistic types. „EJPAU” 2005, 8(2), #27 (wsp. M. Osuch, L. Mielnik, R. Bejger)[13]
  • Gazeta Pięćdziesięciolecia WSR - AR w Szczecinie 1954-2004. Oprac. autorskie Dorota Gołębiowska. „Agrarius”, wyd. arch. sierpień 2005
  • Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki z elementami agrofizyki. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie 2003, 153 ss. ISBN 978-8373-170506 (wsp. Aleksander Brzóstowicz)[14]
  • Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki i biofizyki dla biotechnologów. Cz. 1. Fizyka. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie 2007, 215 ss. ISBN 978-8373-170285 (wsp. Aleksander Brzóstowicz, Antoni Murkowski, Elżbieta Skórska)[15]
  • Compositional differences between soil humic acids extracted by various methods as evidenced by photosensitizing and electrophoretic properties. „Chemosphere” 2009, 75, 8, s.1082-1088 (wsp. E. Giegużyńska, A. Amine-Khodja, O.E. Trubetskaya, G. Guyot, A. ter Halle, C. Richard)[16]
  • The influence of humic acids on seed swelling process of Pisum Sativum L. cv Ramrod. „Polish J. Soil Sci.” 2013, 46, 2, s.107-114 (wsp. Andrzej Gawlik, Romualda Bejger, Danuta Kulpa, Beata Smolik)[17]
  • Influence of the auxin-like activity of humic acid on bio and microbiometric parameters of Pisum sativum L. by in vitro cultures of pea plants. „J. Food, Agric. Environ.” 2014, 12, 3-4, s.209-212 (wsp. Romualda Bejger, Andrzej Gawlik, Danuta Kulpa)[18]
  • The impact of humic acid fractions on swelling and germination of ‘Progres’ and ‘Nawiko’ soybean seeds under salt and water deficit stresse. „Acta Agrobot.” 2016, 69, 3, 1672, 10 ss. (wsp. Andrzej Gawlik, Danuta Kulpa, Romualda Bejger, Renata Matuszak-Slamani, Mariola Sienkiewicz, Małgorzata Włodarczyk)[19]

Działalność organizacyjna

Profesor Dorota Gołębiowska była członkiem „Solidarności” (1980-2010), członkiem Komisji Uczelnianej pierwszej i dalszych kadencji, organizatorką obchodów 25-lecia „Solidarności” w Akademii Rolniczej w Szczecinie[6]; członkiem Senatu Akademii Rolniczej w Szczecinie przez pięć pierwszych kadencji po 1989; przewodniczącą Senackiej Komisji ds. Nauki (1992–1993); przewodniczącą Senackiej Komisji ds. Informacji  (2003–2005); redaktorką naczelną Biuletynu Informacyjnego „Agrarius” (1999–2005), a w ramach tej działalności przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego IV Zjazdu Dziennikarzy Akademickich Pism w Polsce, który odbył się w Szczecinie w 2004; autorką jubileuszowego opracowania „Gazeta pięćdziesięciolecia WSR – AR 1954–2004” – wydania archiwalnego pisma „Agrarius”.

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. Prof. dr hab. Dorota Maria Gołębiowska w bazie „Ludzie nauki” portalu NAUKA POLSKA (dostęp 01.02.1025)
  2. 1 2 3 4 5 6 7 60 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie 1954-2014 (red. Ryszard Malinowski). Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Szczecin 2014, s. 146-148. ISBN 978-83-7663-180-6 (dostęp 01.02.2025)
  3. 1 2 3 4 Krzysztof Pikoń, Krystyna Pikoń, Agnieszka Sokołowska. Złota księga nauk przyrodniczych 2009. Mastermedia, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2009, s.96, ISBN 978-83-926326-2-7.
  4. Prof. dr hab. Dorota Maria Gołębiowska na portalu NAUKA POLSKA (dostęp 01.02.2025)
  5. 1 2 50 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie. Red. S. Dzienia. Dziekanat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa. Szczecin 2004, s.67-68. ISBN 83-7317-065-0.
  6. 1 2 3 50 lat Akademii Rolniczej w Szczecinie. Praca pod redakcją Lecha Pałasza. Szczecin, Akademia Rolnicza w Szczecinie 2004, s.34, 164, 323-326, . ISBN 83-7317-125-8 (dostęp 01.02.2025)
  7. VI Zjazd Biofizyków Polskich w Akademii Rolniczej w Szczecinie. „Gazeta Pięćdziesięciolecia AR w Szczecinie Agrarius –wydanie archiwalne” 2005, 12, s. 86
  8. Metody badania związków humusowych w glebach, wodach, osadach i kompostach. „Gazeta Pięćdziesięciolecia AR w Szczecinie Agrarius – wydanie archiwalne” 2005, 12, s. 145
  9. Teresa Michalska, Krzysztof Lichszteld, Katarzyna Nizinkiewicz, Irena Kruk, Dorota Gołȩbiowska. The extra-weak chemiluminescence generated during oxidation of some tetracycline antibiotics II. Peroxidation. „J. Photochem. Photobiol. B: Biology” 1992, 16, 3–4, s.305-318 (dostęp 02.02.2025)
  10. Dorota Gołębiowska, Barbara Szczodrowska. Modelowe badania procesu humifikacji. I. Wpływ łagodnych utleniaczy na przebieg procesu humifikacji. „Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.” 1993, 411, s.195-200 (dostęp 02.02.2025)
  11. Dorota Gołębiowska (red.). Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki z elementami biofizyki i agrofizyki. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie 1996, 433 ss. (dostęp 02.02.2025)
  12. M. Pol M., D. Gołębiowska, J. Miklewska. Influence of enhanced concentration of carbon dioxide and moderate drought on fluorescence induction in white clover (Trifolium repens L.). Photosynthetica 2000, 37(4), s.537–542 (dostęp 02.02.2025)
  13. D. Gołębiowska, M. Osuch, L. Mielnik, R. Bejger. Optical characteristics of humic acids from bottom sediments of lakes with different mistic types. „EJPAU” 2005, 8(2), #27 (dostęp 02.02.2005)
  14. Aleksander Brzóstowicz, Dorota Gołębiowska. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki z elementami agrofizyki. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie 2003, 153 ss. (dostęp 02.02.2025)
  15. Dorota Gołębiowska, Aleksander Brzóstowicz, Antoni Murkowski, Elżbieta Skórska. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki i biofizyki dla biotechnologów. Cz. 1. Fizyka. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie 2007, 215 ss. (dostęp 02.02.2025)
  16. E. Giegużyńska, A. Amine-Khodja, O.E. Trubetskaya, G. Guyot, A. ter Halle, D. Gołębiowska, C. Richard.Compositional differences between soil humic acids extracted by various methods as evidenced by photosensitizing and electrophoretic properties. Chemosphere 2009, 75, 8, s.1082-1088 (dostęp 01.02.2025)
  17. Andrzej Gawlik, Dorota Gołębiowska, Romualda Bejger, Danuta Kulpa, Beata Smolik. The influence of humic acids on seed swelling process of Pisum Sativum L. cv Ramrod. „Polish J. Soil Sci.” 2013, 46, 2, s.107-114 (dostęp 01.02.2025)
  18. Romualda Bejger, Andrzej Gawlik, Dorota Gołębiowska, Danuta Kulpa. Influence of the auxin-like activity of humic acid on bio and microbiometric parameters of Pisum sativum L. by in vitro cultures of pea plants. „Journal of Food, Agriculture & Environment” 2014, 12, 3-4, s.209-212 (dostęp 02.02.2025)
  19. Andrzej Gawlik, Dorota Gołębiowska, Danuta Kulpa, Romualda Bejger, Renata Matuszak-Slamani, Mariola Sienkiewicz, Małgorzata Włodarczyk. The impact of humic acid fractions on swelling and germination of ‘Progres’ and ‘Nawiko’ soybean seeds under salt and water deficit stresses. „Acta Agrobot.” 2016, 69, 3, 1672, 10 ss. (dostęp 01.02.2025)
  20. Nagrody rektora ZUT. „Forum Uczelniane. Pismo Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie” 2010, 4(8), s.16. ISSN 2080-1904 (dostęp 02.02.2025)