Dostrzegacz Nadwiślański

Dostrzegacz Nadwiślański (jid. דער בעאבאַכטער אן דער װײכסעל, Der Beobakter an der Wejksel^[1]) – pierwsze czasopismo żydowskie wydawane na ziemiach polskich, ukazujące się w Warszawie^[1] między 3 grudnia 1823 a 29 listopada 1824 roku w nakładzie 150 egzemplarzy.

Założony przez Antoniego Eisenbauma „Dostrzegacz” był tygodnikiem dwujęzycznym (układ strony był podzielony na dwie równoległe części, pisane w jidysz i języku polskim, o niemal identycznych treściach).

Materiały dzieliły się z grubsza na sześć działów: wiadomości krajowe, zagraniczne i handlowe, działy rozmaitości, artykułów nadesłanych oraz doniesień. Czasopismo miało zdecydowanie oświeceniowy charakter. Na jego łamach umieszczano również informacje o nowych odkryciach i wynalazkach, życiu gospodarczym i życiorysach sławnych Żydów. Egzemplarze „Dostrzegacza” są obfitym źródłem informacji na temat życia żydowskiego w pierwszych dekadach XIX wieku.

• Marian Fuks, Prasa żydowska w Warszawie, 1823–1939, s. 21-40, wyd. PWN, Warszawa 1979
• Marian Fuks, Żydzi w Warszawie, s. 97-102, wyd. Sorus, Poznań 1992

• Marian Fuks, Dostrzegacz Nadwiślański w: Rzeczpospolita, 13.07.2008
• Magda Opalski, Dostrzegacz Nadwiślański w: Yivo Encyclopedia