Dwór w Zarybiu

Dwór w Zarybiu

Dwór Zarybie, Willa „Zarybie”

nr rej. 1183-A z 29.06.1981
Dwór w Zarybiu, widok ze strony elewacji ogrodowej z 2012 r.
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Żółwin
Adres	Jana Pawła II 39[1]
Typ budynku	dwór
Styl architektoniczny	barokowo-klasycystyczny
Architekt	Juliusz Dzierżanowski
Inwestor	Janusz Regulski
Kondygnacje	4
Powierzchnia użytkowa	40 000 m²
Rozpoczęcie budowy	1930
Ukończenie budowy	1933
Pierwszy właściciel	Janusz Regulski
Obecny właściciel	Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
Położenie na mapie gminy Brwinów Dwór w Zarybiu
Położenie na mapie Polski Dwór w Zarybiu
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Dwór w Zarybiu
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego Dwór w Zarybiu
52°06′52,0988″N 20°43′37,3044″E/52,114472 20,727029

Dwór w Zarybiu – zbudowany w latach 1930–1933 według projektu Juliusza Dzierżanowskiego na zlecenie Janusza Regulskiego w miejscowości Żółwin, przy Podkowie Leśnej^[2][3]. Powstał w efekcie przebudowy dwóch niewielkich domków. W czasie II wojny światowej został przekształcony przez Halinę Regulską na pensjonat pomagający polskiemu podziemiu^[2].

W 1923 r. Janusz Regulski kupił dwumorgową działkę na skraju kompleksu Lasów Młochowskich o nazwie Zarybie, będącą częścią parku krajobrazowego z XX wieku^[2][2]. Dzięki temu powrócił w okolice, skąd pochodziła jego rodzina, czego ślad pozostał w nieodległej od Zarybia nazwie miejscowości Reguły^[2]. Pałac został zbudowany w latach 1930–1933 na podstawie projektu Juliusza Dzierżanowskiego dla rodziny Regulskich^[3]. Wkrótce Regulski zakupił więcej ziemi, toteż dwie morgi rozrosły się do 40 hektarów^[2].

W czasie trwania II wojny światowej został przekształcony w pensjonat przez żonę Janusza, Halinę Regulską^[2][2]. Dwór zapewnił schronienie wysiedlonymi naukowcami z Uniwersytetu Poznańskiego, niektóre z tych osób mieszkały przez cały okres wojny w Zarybiu^[2]. Pod osłoną pensjonatu mogli w nim przebywać goście zupełnie "innego rodzaju"^[2]. Stał się jednym z ośrodków konspiracji, zaraz po powstaniu warszawskim, a także miejscem schronienia dziesiątków uciekinierów z Warszawy^[2][4]. Chronili się tu ludzie podziemia ukrywający się lub mający do wykonania określone zadania w tej okolicy, czasem przebywali tu ci po prostu zmęczeni i pragnący wytchnienia. W Zarybiu przebywali Zofia Korbońska i Stefan Korboński, rodzina pułkownika Porwita, Jerzy Iłłakowicz, a także młody człowiek, którym okazał się Czesław Miłosz^[2].

W 1959 roku Zarybie zostało sprzedane, z powodu represji komunistycznych, a Regulscy zamieszkali w Warszawie^[2].

Dwór zachował się w bardzo dobrym stanie, obecnie pełni funkcję seminarium Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego^[3].

W skład dworu wchodzi zabytkowy ogród, spichlerz oraz budynek główny^[2].

Budynek powstał dzięki połączeniu dwóch niewielkich domków pierwotnie stojących na tym terenie^[4], świadczyć o tym mogą umiejętnie zatarte nierówności w konstrukcji wzniesionego w latach dwudziestych budynku^[2]. Dworek ma charakter architektoniczny barokowo-klasycystyczny^[5]. Jest rozpostarty na wydłużonym nieregularnym planie. Dworek jest piętrowy, podpiwniczony z mieszkalnym poddaszem – łącznie czterokondygnacyjny^[2]. Pośrodku elewacji frontowej występuje ośmiokolumnowy joński portyk, wysunięty półkoliście do przodu, podtrzymuje on taras pierwszego pietra, nad którym w zwieńczeniu dachu umieszczono herb rodzinny Regulskich, Ciołek^[2][2]. Układ wnętrz jest dwutraktowy rozdzielony korytarzem, na osi wielki hol z klatką schodową. Budynek przykrywa dach czterospadowy, kryty dachówką, łamany nad częścią środkową^[2].

40 hektarów ziemi, na której znajdował się dworek potrzebował pielęgnacji, toteż projektem ogrodu zajął się prezes Towarzystwa Ogrodniczego Warszawskiego, inż. Leon Danielewicz. Zaprojektowany ogród przypominał ogrody francuskie – podjazd z klombem kwiatowym, półkoliste linie ścieżek, symetrycznie położone trawniki, i różana altanka, która wraz z żywopłotem oddzielać miała reprezentacyjną część od zabudowań gospodarczych^[2].

• Dwór w Żółwinie