Dzień, w którym Ziemia stanęła w ogniu
![]() Siedziba Daily Express w Londynie, w której nakręcono wiele scen. | |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
29 listopada 1961 |
| Kraj produkcji |
Wielka Brytania |
| Język |
angielski |
| Czas trwania |
98 min |
| Reżyseria |
Val Guest |
| Scenariusz |
Wolf Mankowitz |
| Główne role |
Janet Munro |
| Muzyka |
Stanley Black |
| Zdjęcia |
Harry Waxman |
| Scenografia |
Anthony Masters |
| Kostiumy |
Beatrice Dawson |
| Montaż |
Bill Lenny |
| Produkcja |
Val Guest |
| Wytwórnia |
Pax Films |
| Dystrybucja |
(kina) British Lion-Columbia Distributors, |
| Budżet |
190 000 – 213 500 £ |
| Nagrody | |
| 1962: Nagroda BAFTA za najlepszy scenariusz | |
Dzień, w którym Ziemia stanęła w ogniu (ang. The Day the Earth Caught Fire) – brytyjski film postapokaliptyczny s-f z 1961 roku w reżyserii Vala Guesta[1].
Fabuła
Na skutek testów nuklearnych prowadzonych przez Związek Radziecki i Stany Zjednoczone kąt nachylenia Ziemi oraz jej orbita słoneczna ulegają wypaczeniu. Topnieją bieguny, a planeta zaczyna przybliżać się ku Słońcu. Na skutek tego temperatura panująca na Ziemi ulega stopniowemu podwyższaniu. Na całej planecie zaczynają pojawiać się problemy z wodą pitną. Jako panaceum mającym odwrócić kataklizm, rządy wspomnianych krajów przeprowadzają serię eksplozji bomb atomowych na Syberii. Do końca nie jest jasne czy zabieg ten okazał się być skutecznym.
Obsada
- Edward Judd jako Peter Stenning
- Leo McKern jako Bill Maguire
- Janet Munro jako Jeannie Craig
- Michael Goodliffe jako "Jacko"
- Bernard Braden jako redaktor
- Reginald Beckwith jako Harry
- Gene Anderson jako Maj
- Renee Asherson jako Angela
- Arthur Christiansen jako Jeff Jefferson
- Austin Trevor jako sir John Kelly
- Edward Underdown jako Dick Sanderson
- Ian Ellis jako Michael Stenning
- Peter Butterworth jako podwydawca
- Pamela Green jako prysznicowy
- Michael Caine jako posterunkowy policji
i in.
Ocena
Film został dobrze przyjęty przez krytykę brytyjską, chociaż zwracano uwagę na jego powierzchowność i naiwność fabuły[2]. Chwalono między innymi pomysł ukazania problemu zbliżającej się zagłady świata z perspektywy dziennikarzy, a nie jak to zwykło się czynić – polityków. Ci pierwsi relacjonują wydarzenia ukazując je w prawdziwym świetle, nie ukrywając niczego przed opinią publiczną. Ci drudzy, przeciwnie – ich oświadczenia są fałszywe, niepełne, bagatelizują problem[3]. BAFTA doceniała film przyznając autorom jego scenariusza (Wolf Mankowitz, Val Guest) swoja coroczną nagrodę[4].
W marcu 1962 roku film miał swoją premierę w Stanach Zjednoczonych. Zebrał bardzo pozytywne recenzje[5][6]. Amerykański Konwent Miłośników Fantastyki nominował go do swojej corocznej nagrody[7].
Film nigdy nie był pokazywany w polskich kinach, jednak wymienia go literatura przedmiotu okresu PRL. Według Andrzeja Kołodyńskiego – autora Małego leksykonu filmów fantastyczno-naukowych – film jest sztandarowym przykładem koprodukcji amerykańsko-brytyjskiej w której amerykańscy producenci filmowi finansowali tworzenie filmów s-f na terenie Wielkiej Brytanii. Filmy te trafiały wprawdzie na rynek amerykański, były jednak diametralnie różne od produkcji hollywoodzkich – z reguły reprezentowały większe ambicje artystyczne i intelektualne[2]. Kołodyński, w kolejnej swojej pracy – Historii filmu sf – zwracał uwagę na walory dokumentalne obrazu[8].
Obecnie obraz uchodzi za kultowy i najlepsze dzieło Guesta. Z punktu widzenia wzrostu średnich temperatur na Ziemi i rekordowo gorących lat 20. XXI wieku uważany jest wręcz za proroczy[3]. Uznawany jest za jeden z najlepszych brytyjskich filmów science-fiction[9][10].
W rankingu popularnego, filmowego serwisu internetowego Rotten Tomatoes obraz posiada obecnie (2025) wysoką, 86-procentową, pozytywną ocenę "czerwonych pomidorów"[11].
Plenery
Film powstawał w autentycznych plenerach Londynu (bez trudu można dostrzec charakterystyczne i doskonale znane miejsca miasta) i Brighton and Hove oraz w Shepperton Studios[12].
Przypisy
- ↑ The Day the Earth Caught Fire. [w:] Britannica [on-line]. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- 1 2 Kołodyński...,
- 1 2 Gregory Wakeman: The Day the Earth Caught Fire: The 1961 film that predicted a "boiling planet". [w:] BBC [on-line]. 2023-08-14. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ Oficjalna strona kapituły nagrody
- ↑ "The Day the Earth Caught Fire" Opens. [w:] The New York Times [on-line]. 1962-03-16. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ Variety Staff: The Day the Earth Caught Fire. [w:] Variety [on-line]. 1960-12-31. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ The Day the Earth Caught Fire. Awards. [w:] IMDb [on-line]. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ Andrzej Kołodyński: Dziedzictwo wyobraźni. Historia filmu sf. Warszawa: Wydawnictwa "Alfa", 1989, s. 126.
- ↑ The Day the Earth Caught Fire. [w:] BFI [on-line]. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ Philip French: The Day the Earth Caught Fire review – Philip French on Val Guest’s lively nuclear angst thriller. [w:] The Guardian [on-line]. 2014-11-16. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ The Day the Earth Caught Fire. [w:] Rotten Tomatoes [on-line]. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
- ↑ Day the Earth Caught Fire, The. [w:] Reelstreets [on-line]. [dostęp 2025-05-12]. (ang.).
Bibliografia
- Andrzej Kołodyński: Mały leksykon filmowy. Filmy fantastyczno-naukowe. Warszawa: Wydawnictwa AiF, 1972, s. 80-81.
Linki zewnętrzne
- Dzień, w którym Ziemia stanęła w ogniu w bazie IMDb (ang.)
- Dzień, w którym Ziemia stanęła w ogniu w bazie Filmweb
