Eduard Wagner (generał)
 | |
 generał artylerii | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1912–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
Generalny Kwatermistrz (zastępca szefa Sztabu Generalnego Wojsk Lądowych) |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   _25Jahre_BAR.svg.png){kind=small}  .svg.png){kind=small} | |
.svg.png){kind=small}
Eduard Wagner (ur. 1 kwietnia 1894 w Kirchenlamitz, zm. 23 lipca 1944 w Zossen) – niemiecki dowódca wojskowy z czasów II wojny światowej w stopniu generała artylerii.
Wagner wstąpił do armii w 1912 roku. Jako oficer artylerii wziął udział w I wojnie światowej. Po wojnie dołączył do bawarskiego Freikorpsu utworzonego przez Franza von Eppa, który walczył przeciwko Bawarskiej Republice Rad. Później wstąpi do Reichswehry.
W latach 1939–1944 był zastępcą szefa Sztabu Generalnego Wojsk Lądowych. 29 sierpnia 1939 roku, na trzy dni przed napaścią Niemiec na Polskę podpisał porozumienie z Wernerem Bestem działającym w imieniu Reinharda Heydricha. Porozumienie to regulowało zasady współpracy pomiędzy Służbą Bezpieczeństwa, a Sztabem Generalnym Wojsk Lądowych w zakresie dowodzenia oddziałami Einsatzgruppen podczas realizacji zadań związanych z akcją „Intelligenzaktion” na terenach polskich jesienią 1939 roku[1]. W kwietniu 1941 roku ustalił z Reinhardem Heydrichem zasady współpracy Wehrmachtu z Einsatzgruppen na zajętych terytoriach na Wschodzie, dopuszczające współdziałanie operacyjne obu formacji. Należał do spisku antyhitlerowskiego. Brał udział w zamachu na życie Hitlera 20 lipca 1944 roku. Aby uniknąć aresztowania, 23 lipca 1944 roku popełnił samobójstwo[2].
Kontrowersje
- Generalny kwatermistrz Wehrmachtu, współodpowiedzialny za zaopatrzenie i logistykę akcji eksterminacyjnych
- Koordynował dostawy amunicji i transporty dla Einsatzgruppen
- Brał udział w tworzeniu rozkazów dotyczących głodzenia jeńców radzieckich (zginęły ok. 2 mln osób)
- Popełnił samobójstwo po zamachu na Hitlera w 1944 r. – ale Halder przedstawiał go jako „ofiarę systemu”
Odznaczenia
- Krzyż Żelazny II i I Klasy z Okuciem Ponownego Nadania[3]
- Order Zasługi Wojskowej IV Klasy[3]
- Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie[3]
- Odznaka za Służbę Wojskową I Klasy[3]
- Order Krzyża Wolności I Klasy – wojenny[3]
Przypisy
- ↑ Łukasz Gładysiak, Zabijajcie wszystkich Einsatzgruppen 1938-1941, Warszawa: Demart, 2012, s. 171.
- ↑ Eduard Wagner [online], Gedenkstätte Deutscher Widerstand [dostęp 2017-05-15] (ang.).
- 1 2 3 4 5 General der Artillerie Eduard Wagner – Axis History Forum [online], www.forum.axishistory.com [dostęp 2021-07-02].
Bibliografia
- Helmut Langerbein: Szwadrony śmierci Hitlera – Einsatzgruppen i logika masowej zbrodni. Zakrzewo: Replika, 2017. ISBN 978-83-7674-570-1.