Edward Werner

Edward Henryk Werner

Edward Werner ok. 1930
Data i miejsce urodzenia	23 maja 1878 Warszawa
Data i miejsce śmierci	13 listopada 1945 Nowy Jork, Stany Zjednoczone
Miejsce spoczynku	Woodlawn Cemetery
Zawód, zajęcie	polityk, przemysłowiec, ekonomista
Odznaczenia

Edward Henryk Werner (ur. 23 maja 1878 w Warszawie, zm. 13 listopada 1945 w Nowym Jorku) – polski ekonomista, przemysłowiec i prawnik. Wiceminister skarbu II RP.

Był synem Bronisława Fryderyka Wernera i Marii Pauliny z domu Strasburger, siostry botanika Edwarda Strasburgera.

Po ukończeniu szkoły średniej wyjechał do Wiednia, gdzie studiował w Akademii Handlowej, a następnie kontynuował naukę w Londynie i Berlinie. Podczas I wojny światowej założył i finansował prywatny szpital dla rannych, który działał pod auspicjami Polskiego Czerwonego Krzyża. Po powrocie do kraju został ekonomistą i sędzią Trybunału Handlowego, ponadto prowadził kursy dla urzędników państwowych z zakresu finansów i prawa podatkowego. Pochodził z majętnej rodziny, poza pracą prowadził przedsiębiorstwo zajmujące się handlem zbożem i nawozami do produkcji rolnej. Inwestował w cukrownictwo i przemysł tytoniowy, dlatego był przeciwny wprowadzonemu w 1924 państwowemu monopolowi tytoniowemu. Zasiadał w Radzie Warszawy, a w 1934 został wiceministrem skarbu, zajmował się m.in. sferą monopolu państwowego.

Edward Werner był luteraninem, działał w organizacjach wyznaniowych, które współfinansował. Ponadto przekazywał pewna kwotę na działalność polskiego oddziału YMCA. Po wybuchu II wojny światowej przebywał w Warszawie, ale w 1940 zdecydował się wyjechać do Stanów Zjednoczonych, gdzie rok później otrzymał obywatelstwo. Przebywając tam prowadził wykłady na tematy religijne i polityczne, podróżował po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Był zaangażowany w działalność polskiego rządu na uchodźstwie.

Został pochowany na cmentarzu Woodlawn Cemetery w nowojorskiej dzielnicy Bronx.

Żoną Edwarda Wernera była Zofia Helena z domu Kalinowska (1889–1946), której wujem był Rafał Kalinowski. Para miała troje dzieci:

• Zofię Helenę (1910–1939), która poślubiła Antoniego Dunina, zginęli oboje podczas wojny obronnej we wrześniu 1939,
• Karola Gabriela (1912–1978), porucznika Wojska Polskiego, który po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Wielkiej Brytanii i walczył w szeregach 1 Polskiej Dywizji Pancernej, zmarł we Francji,
• Marię Gabrielę (ur. 1916); jej pierwszym mężem był Józef Ciechomski, aresztowana przeżyła pobyt w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, a po uwolnieniu wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie poślubiła Josepha Nabla.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)^[1]

• Przemówienie Edwarda Wernera w Empire Club of Canada. 2 kwietnia 1943. empireclubfoundation.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
• Drzewo genealogiczne rodziny Wernerów, autor Elonka Dunin (prawnuczka Edwarda Wernera)
• The New York Times, 17 listopada 1945, nekrolog
• Zespół dworsko-parkowy w Lubieniu Kujawskim – historia obiektu. nowastrona.kujawy.media.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].