Emanuel Quirini
![]() Emanuel Franciszek Quirini | |
| Data i miejsce urodzenia |
18 stycznia 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
p.o. kwatermistrza |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
Emanuel Franciszek Quirini (ur. 18 stycznia 1895 w Milówce, zm. 30 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – major żandarmerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Emanuel Franciszek Quirini urodził się 18 stycznia 1895 roku w Milówce, w powiecie żywieckim ówczesnego Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie pochodzenia włoskiego Mariana i Adeli z domu Schimlerich[2][3]. Był młodszym bratem Eugeniusza (1891–1978), podpułkownika dyplomowanego[4].
Uczył się we Lwowie, w siedmioklasowej 1 Wyższej Szkole Realnej. W latach 1909–1912 był członkiem VII Lwowskiej Drużyny Skautowej, której drużynowym był Henryk Bagiński, a w latach 1912–1914 członkiem IV Lwowskiej Drużyny Strzeleckiej. Od 26 sierpnia 1914 roku walczył w szeregach 1 pułku piechoty Legionów Polskich. 1 grudnia 1915 roku złożył maturę. Następnie pełnił służbę w 5 pułku piechoty, w stopniu sekcyjnego. 9 lutego 1917 roku został przeniesiony do Żandarmerii Polowej Legionów Polskich, jako szeregowiec żandarmerii[5]. W lipcu 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, służył w Dowództwie Żandarmerii Polowej Polskiej Siły Zbrojnej[6].
W listopadzie 1918 roku, w stopniu wachmistrza żandarmerii, został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do Wydziału Żandarmerii Sztabu Generalnego, na stanowisko kierownika kancelarii. 17 października 1919 roku został mianowany podporucznikiem w żandarmerii z dniem 1 października 1919 roku[7]. 1 maja 1920 roku awansował na porucznika, a 15 sierpnia 1920 roku na rotmistrza. We wrześniu 1920 roku został komendantem Kadry Dywizjonu Żandarmerii Polowej w Modlinie. Funkcję tę sprawował krótko. Przeniesiony do Warszawy przez kilka miesięcy był referentem personalnym tamtejszej Kadry Żandarmerii Polowej. Od marca do lipca 1921 roku dowodził 5 szwadronem Dywizjonu Żandarmerii Polowej Etapowej Nr 6 w Krzemieńcu. Potem służył kolejno w Równem i Noworadomsku. W 1922 roku ukończył kurs oficerski w Centralnej Szkole Żandarmerii w Grudziądzu. 1 czerwca 1922 roku, po półrocznej służbie w 4 dywizjonie żandarmerii w Łodzi, został zwolniony do rezerwy. 19 października 1922 roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego[8]. Faktycznie, dekretem L. 18622/V.P.B. Naczelnego Wodza z 16 maja 1922 roku został pozbawiony stopnia oficerskiego na mocy orzeczenia Sądu Honorowego Wielkopolskiej Szkoły Podoficerów Nr 2[9].
27 czerwca 1926 roku został powołany do służby czynnej, jako oficer rezerwy, i przydzielony do 6 dywizjonu żandarmerii we Lwowie na stanowisko oficera do zleceń. 4 marca 1928 roku, jako oficer rezerwy zatrzymany w służbie czynnej, został przemianowany z dniem 1 stycznia 1928 roku na oficera zawodowego, w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1926 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii oraz przydzielony do 10 dywizjonu żandarmerii w Przemyślu na stanowisko pełniącego obowiązki kwatermistrza[10][11][12]. Następnie został przeniesiony do 6 dywizjonu żandarmerii. Pełnił służbę w Tarnopolu i we Lwowie. 3 maja 1936 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 7 dywizjonu żandarmerii w Poznaniu[1]. Na majora awansował ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku[3] i 3. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[8][13].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 roku, w czasie kampanii wrześniowej dostał się do niewoli sowieckiej. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku[1]. 28 kwietnia 1940 roku przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[1] – lista wywózkowa 052/4 z 27 kwietnia 1940 roku[1][3]. Został zamordowany 30 kwietnia 1940 roku w Katyniu[1][3] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 roku mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[14][15]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[16][17][18], jednak Emanuel Franciszek Quirini nie został zidentyfikowany.
Był bezdzietnym kawalerem[3].
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[19]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku[20] w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (13 kwietnia 1931)[21][22]
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[23]
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[24][23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 375.
- ↑ Eugeniusz Quirini ↓, tu podano, że nazwisko panieńskie matki brzmiało „Schimlovich”.
- 1 2 3 4 5 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 514.
- ↑ Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.301a, s. 15.
- ↑ Janina Snitko-Rzeszut, Emanuel Franciszek Quirini, s. 417.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 95 z 26 listopada 1919 roku, poz. 3678.
- 1 2 J. Snitko-Rzeszut, Emanuel ..., op. cit., s. 417.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 10 czerwca 1922 roku, s. 406.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 21 marca 1928 roku, s. 77
- ↑ Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 671, 676.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 289, 794.
- ↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939, Biblioteka Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego tom 29, Fundacja CDCN, Kraków 2006, ISBN 978-83-7188-899-1, s. 282, 836.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-02-21] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-02-21] (pol.).
- ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-02-21] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 20 [dostęp 2025-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Odznaczenia Krzyżem i Medalem Niepodległości. „Słowo Polskie”, s. 8, Nr 104 z 17 kwietnia 1931.
- 1 2 Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 282.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
Bibliografia
- Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-08)].
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Wanda Roman, Żandarmi polscy zamordowani na Wschodzie. Wrzesień 1939 - maj 1940, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (157), Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”, Warszawa 1996, ISSN 0043-7182, s. 343.
- Janina Snitko-Rzeszut, Emanuel Franciszek Quirini [w:] Pro Memoria, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 2 (136), Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”, Warszawa 1991.
- Henryk Korczyk: Eugeniusz Quirini. Polski Słownik Biograficzny. [dostęp 2017-12-08].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Eugeniusz Quirini. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)].
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów obozu NKWD w Kozielsku, rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
