Ennealophus

*Ennealophus*
	; Ennealophus foliosus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	Ennealophus
	Nazwa systematyczna
	Ennealophus N.E.Br.; Bull. Misc. Inform. 1909: 361 (1909)
	Typ nomenklatoryczny
	E. amazonicus N.E.Br.; ≡ Ennealophus foliosus subsp. amazonicus (N.E.Br.) Ravenna

Ennealophus N.E.Br. – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae), obejmujący 6 gatunków występujących w zachodniej Ameryce Południowej, na obszarze od Ekwadoru do północnej Brazylii i północno-zachodniej Argentyny^[4].

Morfologia

Pokrój: Małe wieloletnie rośliny zielne, geofity cebulowe, przechodzące fazę spoczynku^[5].

Pędy: Podziemna cebula pokryta ciemnobrązową, papierzastą tuniką. Pęd kwiatostanowy prosty lub z kilkoma rozgałęzieniami^[5].

Kwiaty: Okwiat w odcieniach niebieskiego do fioletowego, z kontrastującymi zabarwieniami u nasady. Listki okwiatu wolne, trzy położone w zewnętrznym okółku duże i pazurkowato zagięte, trzy wewnętrzne mniejsze, rozpostarte lub wzniesione, z elajoforami u nasady. Nitki pręcików zrośnięte cylindrycznie, główki ściśle przylegające do łatek szyjki słupka, pylniki położone bocznie, rozbieżne na szerokim łączniku. Szyjka słupka rozwidlona na niekiedy spłaszczone, a wówczas ze znamieniem położonym bocznie i odosiowo zakończonym grzebieniastymi wyrostkami lub na wierzchołkowo rosochate łatki ze znamieniem położonym wierzchołkowo^[5].

Owoce: Odwrotniejajowate do cylindrycznych, ścięte torebki zawierające kanciaste nasiona^[5].

Rodzaj z plemienia Tigridieae, z podrodziny Iridoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)^[6].

Etymologia nazwy naukowej: Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów εννέα (ennea – dziewięć) i λόφος (lophos – wzgórze).

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-08-21] (ang.).
1 2 Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2020-08-22]. (ang.).
1 2 3 Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
1 2 3 4 5 P. Goldblatt: Iridaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 322. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).

Ennealophus foliosus
Systematyka^[1]^[2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	Ennealophus
Nazwa systematyczna
Ennealophus N.E.Br. Bull. Misc. Inform. 1909: 361 (1909)^[3]
Typ nomenklatoryczny
E. amazonicus N.E.Br. ≡ Ennealophus foliosus subsp. amazonicus (N.E.Br.) Ravenna^[3]