Erigeron droebachensis

Erigeron droebachensis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

przymiotno

Gatunek

Erigeron droebachensis

Nazwa systematyczna
Erigeron droebachensis O.F.Müll.
G.C.Oeder & al. (eds.), Fl. Dan.: t. 874 (1782)[3]
Synonimy
  • Erigeron acris var. angustatus Hartm.
  • Erigeron acris subsp. angustatus (Hartm.) Fr.
  • Erigeron acris f. angustatus (Hartm.) Fr.
  • Erigeron acris subsp. droebachensis (O.F.Müll.) Mela
  • Erigeron acris var. droebachensis (O.F.Müll.) Willd.
  • Erigeron acris var. glabratus Neilr.
  • Erigeron acris subsp. macrophyllus (Herbich) Soó
  • Erigeron macrophyllus Herbich
  • Erigeron muelleri N.Lund[3]

Erigeron droebachensis O.F.Müll.gatunek roślin z rodziny astrowatych. Występuje w środkowej i wschodniej Europie – od Niemiec i Austrii po Kaukaz i Ural oraz na Półwyspie Skandynawskim[3]. W Polsce rozmieszczenie jest słabo udokumentowane, znany jest z zachodniej części kraju od Pomorza, poprzez Wielkopolskę po Górny i Dolny Śląsk oraz z Sudetów i Karpat[4].

Takson bywa różnie ujmowany, także jako odmiana lub podgatunek przymiotna ostrego i bywa też rozbijany na dwa odrębne taksony[4][3].

Morfologia

Pokrój
Roślina zielna osiągająca od ok. 20 do ok. 100 cm wysokości o łodygach prosto wzniesionych lub podnoszących się, bardzo słabo owłosionych lub nagich[4].
Liście
Dolne skupione w rozety przyziemne. Liście w rozecie i dolne liście łodygowe są podługowate do odwrotnie jajowatych, zwężone w dole, na wierzchołku tępe lub zaostrzone. Wyższe liście łodygowe na niższych roślinach bardzo wąskie i krótkie (subsp. droebachensis), na wyższych roślinach liczne i podobne do dolnych – nieznacznie zmniejszające się z wysokością (subsp. macrophyllus)[4][5].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki, których na mniejszych roślinach bywa czasem tylko kilka, a na większych ponad 70. Okrywa jest kubeczkowata o długości 4–7 mm. Listki okrywy są wąskolancetowate, ciemne i nagie lub co najwyżej z pojedynczymi szczecinkami lub z gruczołkami. Na brzegu koszyczka występują kwiaty języczkowe o języczku nie dłuższym lub niewiele dłuższym od kwiatów rurkowatych[4].
Gatunek podobny
W Europie Środkowej i Wschodniej podobne kwiaty o kwiatach języczkowych niewiele dłuższych od rurkowatych ma przymiotno ostre Erigeron acris oraz Erigeron politus. Pierwszy różni się odstająco i szorstko owłosionymi łodygami, liśćmi i listkami okrywy. Drugi jest także nagi, ale ma niskie, łukowato podnoszące się łodygi osiągające do 20 cm oraz jednolicie ciemnofioletowe listki okrywy[4][5].

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia i wieloletnia, kwitnąca od maja do października, na obszarach górskich od lipca do września[4].

Rośnie na suchych łąkach i pastwiskach, przydrożach, w żwirowiskach i miejscach kamienistych, w widnych zaroślach i lasach oraz na ich skrajach. W górach głównie w piętrach reglowych, rzadziej w piętrze kosodrzewiny[4].

Taksonomia

Gatunek wyodrębniany jest w bazie taksonomicznej Plants of the World Online[3]. W niektórych ujęciach gatunek bywa wąsko ujmowany jako takson obejmujący rośliny niskie (do 60 cm), z nielicznymi (3–30) i mniejszymi koszyczkami (4–6 mm) oraz kontrastowo mniejszymi i węższymi liśćmi łodygowymi w stosunku do liści dolnych. Rośliny większe z liśćmi podobnymi i licznymi wzdłuż pędu wyróżniane są jako Erigeron macrophyllus Herbich[4]. W końcu też oba te taksony wyróżniane są w randze podgatunków w obrębie przymiotna ostrego (jako E. acris subsp. droebachensis (O.F.Müll.) Mela i E. acris subsp. macrophyllus (Herbich) Soó)[5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-12-01] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-12-01] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 Erigeron droebachensis O.F.Müll., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-12-01].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Bogumił Pawłowski, Erigeron L., Przymiotno, [w:] Bogumił Pawłowski, Adam Jasiewicz (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. XII, Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, s. 145-146.
  5. 1 2 3 Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2004, s. 466. ISBN 83-01-14342-8.