Erzulie

Erzulie (znana również jako Erzili bądź Ezili) jest rodziną Lwa (duchów) w Voodoo.

Èrzulie Dantòr

Czarna Madonna z Częstochowy w Vodou znana jest jako Erzulie Dantor

Ezili Dantor to jedna z najpotężniejszych i najbardziej czczonych duchowych postaci w Vodou. Jest Loa rebelii, rewolucji, gniewu, siły i niezależności. To ona, według tradycji, zainicjowała Rewolucję Haitańską. Podczas ceremonii w Bwa Kayiman (1791 r.), opętała kapłankę, i za pośrednictwem jej ciała rozkazała zniewolonym Haitańczykom chwycić za bronie i walczyć o wolność przeciwko białym francuskim kolonizatorom. Jej siła wyraża się nie tylko w walce — Dantor to przede wszystkim opiekunka kobiet, zwłaszcza samotnych matek. Jest patronką tych kobiet, które zostały skrzywdzone, zdradzone, uwięzione w przemocowych związkach. Kapłaństwo zwraca się do niej w imieniu klientów i wierzących z prośbami o pomoc w odzyskaniu alimentów, uzyskaniu niezależności finansowej lub wyrwaniu się z toksycznej relacji. Jej gniew może być brutalny — tych, którzy ją obrażą, mogą nawiedzić niewytłumaczalne bóle, krwawe wymioty, a oprawcy kobiet mogą spotkać się z nagłą śmiercią. Dantor nie przebacza łatwo.

W tradycji Vodou, Ezili Dantor została utożsamiona z ikoną Czarnej Madonny z Częstochowy. Wizerunek ten przybył na Haiti wraz z polskimi legionistami wysłanymi przez Napoleona. Wielu z nich zbuntowało się i przyłączyło do powstania niewolników. Czarna Madonna stała się symbolem oporu, cierpienia, ale też duchowej siły. Dziś Dantor jest czczona jako matka, wojowniczka, uzdrowicielka i obrończyni wszystkich, którzy zostali skrzywdzeni. W jej oczach płonie gniew, ale i miłość — głęboka, instynktowna, matczyna. Dantor nosi ze sobą sztylety, pali mocne papierosy, pije rum, i broni swoich dzieci duchowych do ostatniej kropli krwi. Jest związana z elementem ognia, i tak jak on, jest potężna i nieprzewidywalna. Wizerunek polskiej Czarnej Madonny znajduje się dziś na wszystkich ołtarzach Vodou, otoczony wielką czcią i szacunkiem. [1]

Rodzina Erzulie

Rada

  • Erzulie Freda (Lwa luksusu, romansu, miłości, czystości)
  • Erzulie Mansur (Błogosławiona Erzulie) - reprezentuje matczyną miłość i protekcję wobec dzieci
  • Granne Erzulie (Babcia Erzulie) - reprezentuje dobro i wiedzę starszych kobiet, stąd nazywa się ją babcią. Utożsamia się ją z Św. Anną, matką Maryi.

Petro

  • Erzulie D'en Tort lub Erzulie Dantor (Erzulie Zła) - Lwa rebelii, rewolucji i zemsty. Chroni matki, kobiety oraz dzieci, a także zsyła zemstę na tych którzy ich skrzywdzili. Związana z Czarną Madonną z Częstochowy.
  • Erzulie Balianne (Zakneblowana Erzulie) - "wycisza" (leczy lub uspokaja) serca. Chowa sekrety i zapewnia, aby nie wyszły na światło dzienne. Pomaga ludziom zapomnieć o starych miłościach i uleczyć rany. Osoby przez nią opętane mówią w sposób, jakby mieli zakneblowane usta.
  • Erzulie Mapiangue (Mamuśka Erzulie) - zajmuje się ochroną nienarodzonych dzieci i noworodków. Podczas opętania osoby często układają się w pozycję przybieraną przez dzieci podczas porodu, płacząc z bólu.
  • Erzulie Yeux Rouge lub Erzulie Ge-Rouge (Czerwonooka Erzulie) - mści się na niewiernych osobach w związku.
  • Erzulie Toho - poradza zazdrosnym lub zlekceważonym w związku.

Inne

  • Erzulie La Flambeau (Erzulie Pochodni)
  • Erzulie Wangol (Erzulie Świętego Sztandaru)

Przypisy

  1. Jak Matka Boska Częstochowska trafiła do haitańskiego wudu? [online], histmag.org [dostęp 2025-05-23].